Cookiewet

De hoogste Europese rechter deed op 1 oktober uitspraak in de Planet49-zaak. Hierin is beoordeeld hoe geldige toestemming voor het plaatsen van cookies eruit moet zien. Het is een belangrijke uitspraak, die raakt aan een aantal bekende discussiepunten over cookies. Wat betekent dit voor jou als marketeer?

Met een affiliate cookie is te zien via welke advertentie een (potentiële) klant op de website terecht is gekomen, en welke affiliate dus moet worden betaald voor deze succesvolle link. Mogen affiliate cookies in alle situaties gewoon worden gebruikt of moet je daarvoor toestemming vragen? En wordt dat anders onder de nieuwe cookieregels? 

Veel grote bedrijven houden zich volstrekt niet aan de net ingevoerde Europese privacywet GDPR. En dat terwijl minister Dekker juist van die grote organisaties zegt te verwachten dat zij helemaal conform de AVG opereren. Een rondgang langs de nodige belangrijke websites leert dat bedrijven vaak heel creatieve oplossingen bedenken, met name via de cookie-melding. Veel websites overtreden daarmee de wet, zeker als ze bezoekers niet toelaten zonder akkoord om cookies te kunnen plaatsen.

Op 25 mei 2018 treedt de nieuwe privacywetgeving in werking. In de General Data Protection Regulation (GDPR) - oftewel de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) - staan nieuwe, herziene richtlijnen voor het verzamelen van data, in het leven geroepen om de privacy van de burger beter te waarborgen. Zoals te lezen is in een eerder artikel in deze serie, heeft de GDPR impact op bijna alle marketingactiviteiten van een organisatie op het gebied van verwerking van persoonsgegevens van Europese burgers. In deze blogpost gaan we verder in op het verzamelen en gebruiken van data via trackingscripts en de rechten van de bezoeker/gebruiker van de website.

Ben jij ze ook zo zat, al die “ja, ik accepteer cookies”-meldingen op elke website die je bezoekt? Misschien kreeg je er zelfs weer één onderweg naar dit artikel. En het ergste is: ze werken niet, zo blijkt uit onderzoek van het Adviescollege toetsing regeldruk (Actal). Als je dan ook nog bedenkt dat de huidige regelgeving het onmogelijke vraagt van het bedrijfsleven, onnodige kosten oplevert, we een economische achterstand riskeren, onze internationale positie op het gebied van online advertising in de waagschaal stellen en uiteindelijk de pluriformiteit van onze media op het spel zetten, besef je: het is tijd voor een duurzaam advertentiebeleid.

De sage over de nieuwe cookiewet kwam eind vorig jaar tot een voorlopig einde nadat de nieuwe cookiewet door de tweede kamer werd geaccepteerd. Sinds maart/april van dit jaar is de ACM begonnen met het actief handhaven van de wetgeving. Dat betekent dat je als website je nu toch echt aan de nieuwe wetgeving moet voldoen. En dat leidt tot de grootschalige terugkeer van een oude bekende: de cookiewall. Zoals bij Marketingfacts, zoals je wellicht hebt gemerkt.

De ACM is websites aan het waarschuwen die niet aan de cookiewet voldoen, blijkt uit een artikel op Geenstijl vanochtend. De gemiddelde marketeer ziet door de bomen het bos niet meer: moet die toestemming nou impliciet, expliciet, uitdrukkelijk, geïnformeerd of ondubbelzinnig? Hij moet sowieso vrij en specifiek, maar dat kan ook collectief. En wel een beetje gebruiksvriendelijk graag. Daarom nog één keer tekst en uitleg over cookie consent.

Op 3 februari 2015 is de Telecommunicatiewet (in de volksmond ook wel cookiewet genoemd) aangenomen door de Eerste Kamer. De belangrijkste wijziging die in de wet is doorgevoerd nadat de wet in 2013 door de Tweede Kamer is aangenomen is dat het plaatsen van cookies om een website te verbeteren nu wel toegestaan worden, zonder dat een expliciete melding hierover nodig is bij binnenkomst op de website. Ook Google Analytics valt gelukkig onder deze uitzondering, echter dienen wel enkele zaken correct worden geconfigureerd om onder de uitzondering te mogen vallen. 

Nu de Eerste Kamer heeft ingestemd met de aangepaste cookiewet, komt er meer ruimte voor het zonder toestemming gebruiken van analytische cookies. Deze wet wordt wel 'de uitgeklede cookiewet' genoemd, omdat de strenge eisen van weleer (informeren én toestemming) enigszins worden losgelaten.

De versoepeling geldt voor gebruik van cookies die geen of geringe gevolgen hebben voor de persoonlijke levenssfeer van de gebruiker en die gebruikt worden om informatie te verkrijgen over de kwaliteit of effectiviteit van een website. Een voorbeeld van dergelijke cookies, zijn de cookies die voor analytische doeleinden worden gebruikt. Veel sites gebruiken alleen deze cookies. 

Het informatietijdperk zou eigenlijk het datatijdperk moeten heten. Want telkens als we ergens informatie opzoeken, laten we tegelijk een spoor aan data achter. Apple weet waar je nu bent. Google weet wat je zoekt. En Facebook weet wat je leuk vindt. Een uurtje struinen op het internet laat een spoor aan cookies achter, vaak gevolgd door irritante retargeting. Geen wonder dat telkens discussies over privacy opduiken. Die discussie is terecht en gezond, maar helaas wel eenzijdig. Te makkelijk krijgen adverteerders en marketeers de schuld, terwijl (semi)overheden veel verder gaan en een veel groter risico vormen. Waarom dat risico groter is, de potentiele schade erger is en waarom ik mijn data liever aan Google en Facebook toevertrouw dan aan de overheid lees je hieronder. 

Op 7 oktober 2014 - ruim anderhalf jaar na aanname van de aanvankelijke tekst van de cookieregels – is de kogel door kerk. De gewijzigde cookieregels zijn wet. Eerder zette ik de gewijzigde cookieregels uiteen. Tijdens de parlementaire behandeling op 6 oktober heeft minister Kamp allerlei Kamervragen beantwoord. De belangrijkste antwoorden op een rij.

Advertentiebemiddelaar YD Display Advertising Benelux B.V. maakte gebruik van tracking cookies en kreeg hierdoor het College bescherming persoonsgegevens op haar dak. Blijkbaar is er nu tweemaal toestemming vereist voor het gebruik van tracking cookies. In april bracht het College Bescherming Persoonsgegevens een rapport uit met hierin haar bevindingen over de zaak tegen YD Display Advertising Benelux B.V.. Ik vat het rapport voor je samen, met tot slot nog twee tips voor het gebruik van tracking cookies.

De LIBE Commissie van het Europees Parlement (burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken) had gisteren slechts een kwartier nodig om te stemmen vóór een nieuwe set Europese privacyregels. De onderhandelaars van het Parlement hebben nu een mandaat om hierover te onderhandelen met de lidstaten, vertegenwoordigd in de Europese Raad van Ministers. De kartrekker vanuit het Europees Parlement, Jan Philippe Albrecht, voert de druk op door te stellen dat hij de privacyverordening op de laatste vergadering voor de parlementsverkiezingen (in mei 2014) in stemming brengt, ongeacht de uitkomst van de komende onderhandelingen. En daarmee belandt het proces in een nieuwe, cruciale fase. Maar wat betekent dit voor marketing, profiling en online advertising?

Recent deed het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) enkele interessante uitspraken over de Google Analytics-cookies die gevolgen hebben voor iedereen die Google Analytics gebruikt ten behoeve van marketingdoeleinden. Het CBP deed deze uitspraken in het rapport van definitieve bevindingen van 22 augustus 2013 inzake de Philips Smart-TV en de gegevensverwerking door TP Vision. Waar moet je  als marketeer op letten als je Google Analytics gebruikt om analytische informatie te verzamelen over het websitegebruik  of om profielinformatie van gebruikers over meerdere websites te verzamelen? 

Op een mooie pinksterdag (20 mei jl.), heeft minister Kamp (Economische Zaken) het wetsvoorstel gepresenteerd tot wijziging van artikel 11.7a Telecommunicatiewet of kortweg de cookiewet. Na het van kracht worden van dit voorstel wordt het mogelijk bijvoorbeeld analytics-cookies te gebruiken zonder dat de internetgebruiker daarover is geïnformeerd en daarin toestemt. Uit de toelichting bij het voorstel blijkt verder dat de minister voorstelt dat de impliciete toestemming een rechtsgeldige toestemming oplevert met het gebruik van cookies. Wij achten de voorstellen een stap in de goede richting om tot een gebruiksvriendelijke naleving van de cookiewet te komen. In dit artikel licht ik beide belangrijke voorstellen nader toe.