Heeft het merk zelf een merkprobleem?

23 januari 2020, 10:00

Je hebt merken en probleemmerken. Probleemmerken zijn merken met zwakke of negatieve associaties die hun groei of voortbestaan bedreigen. Die merken vind je overal. Zelfs in de beste families. Zo ontdekte voedselfabrikant Heinz Kraft afgelopen jaar dat het een aantal probleemmerken heeft. Door bezuinigingen op merkcommunicatie en productontwikkeling moest het ruim 15 miljard dollar aan merkwaarde afschrijven. Helaas staat dit voorbeeld niet op zichzelf. De effectiviteit van merken neemt de laatste jaren steeds meer af. Je kunt je daarom afvragen of het merk anno 2020 niet zelf een merkprobleem heeft.

Deze column verscheen eerder op SWOCC.nl.

Het afgelopen decennium heeft ons vak enorme veranderingen doorgemaakt. Technologie maakte het mogelijk om direct met kopers te communiceren en eenvoudig en real-time te meten met welk resultaat. Het marketing-walhalla met accountability tot twee cijfers achter de komma leek bereikt. Behalve als het gaat om merken. Merkeffecten bouwen langzaam op en zijn daardoor lastig te meten. Hierdoor werd steeds meer geïnvesteerd in merkactivatie met resultaat op korte termijn en minder geïnvesteerd in merkbouw met effect op lange termijn. Ook merkcommunicatie zelf veranderde hierdoor. Reclame is met de opkomst van digitale media veel rationeler geworden.

“Het merk als strategisch managementinstrument is het afgelopen decennium niet helemaal zorgeloos doorgekomen”

De opkomst van social media en online platformen bracht ook nieuwe wereldmerken voort terwijl enkele vertrouwde wereldspelers in de problemen kwamen of sneuvelden. Veel van deze online spelers leken bovendien zomaar vanuit het niets en schijnbaar moeiteloos op te komen. Hierdoor ontstond bij sommigen het idee dat merken en merkbouw er niet meer toe zouden doen. Digitalisering zou kleine, onbekende merken bovendien dezelfde of misschien wel betere marktkansen geven dan grote, gevestigde merken. Growth hackers gaan hierin zelfs een stap verder. Zij zien het merk als onderdeel van een ‘corporate immuunsysteem‘ dat hen belemmert om werkelijk innovatief te zijn.

We kunnen daarom niet zeggen dat het merk als strategisch managementinstrument zorgeloos het afgelopen decennium is doorgekomen. Toch lijkt het er niet op dat het merk werkelijk een merkprobleem heeft. De boodschap dat merken een betere balans tussen merkbouw en activatie moeten aanbrengen, bereikt steeds meer vakgenoten. Ook melden enkele voorlopers al betere resultaten na het opvoeren van investeringen in het merk. Merken als Adidas en eBay zijn daar bekende voorbeelden van.

Merkmanagement steeds urgenter

Toch is bijsturen in veel ondernemingen niet eenvoudig. Marketing is namelijk vaak niet vertegenwoordigd in de boardroom. Daardoor ontbreken in de top van de organisatie de kennis en vaardigheden voor het managen en bouwen van merken, blijkt uit onderzoek. Ook ontbreekt daardoor een gedeeld begrip tussen management en marketeers over hoe het merk bijdraagt aan de – meestal financiële – ondernemingsdoelstellingen. Zo laten merkdashboards meestal wel veel makkelijk te meten indicatoren zien, maar meestal geen metrics die aan de financiële doelstellingen en ondernemingsdoelen zijn gekoppeld. Dat maakt het bijzonder lastig om de CEO en CFO voor het merk en merkinvesteringen te interesseren.

“Merkmanagement kan brug slaan tussen de bedrijfstop en marketing”

Deze ontwikkelingen maken merkmanagement als vak actueler dan ooit. Juist merkmanagement kan namelijk een brug slaan tussen de bedrijfstop en marketing. Voor merkmanagers is het dan wel noodzaak om inzichtelijk te maken hoe het merk waarde creëert voor de onderneming en hoe marketingactiviteiten en -investeringen hieraan bijdragen. Organisaties als ISO en de Marketing Accountability Standards Board ontwikkelden daar het afgelopen jaar methodes voor. Deze organisaties maken het voor merkmanagers niet alleen mogelijk om investeringen in het merk beter te verantwoorden, zij maken ook inzichtelijk hoe belangrijk en waardevol het merk voor de gehele organisatie is.

Het merk heeft het laatste decennium ontegenzeglijk butsen en deuken opgelopen. Maar het merk kan gelukkig wel tegen een stootje. Dat gaat het komend decennium uitwijzen als we het eerst uitdeuken en daarna weer glimmend oppoetsen. Het belooft een mooi decennium te worden voor merken en daarmee voor merkmanagement!

Rob Revet is een van de auteurs van het Marketingfacts Jaarboek, dat in mei weer verschijnt. Vorig jaar schreef hij het hoofdstuk over purpose-marketing, dit jaar over merkmanagement.

Rob Revet
Marketing- en merkstrateeg bij Mark Stronger

Adviseert, traint en schrijft over marketing- en merkstrategie. Consultant bij Mark Stronger. Interim manager in marketing en branding. Lid van de raad van advies van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Commerciële Communicatie (SWOCC). Co-auteur van het NIMA Marketingfacts Jaarboek.

COMMUNITY
Categorie
Tags

1 Reactie

    Wessel

    Herkenbaar. Helaas. Het merk is de basis van de totale business.


    24 januari 2020 om 10:10

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!