Met het herfstweer van de afgelopen weken denk ik steeds vaker aan de zomervakantie. Deze zomer zat ik in Maleisië en zag hoe snel het land wordt gemoderniseerd (nog niet op alle gebieden zoals blijkt uit de foto:-). De overheid heeft bv. een National Broadband Plan met als doel 50% van huishoudens in 2008 via broadband op internet aan te sluiten. In dat opzicht loopt Maleisië nog achter Korea, Singapore en Nederland. Maar de achterstand wordt steeds kleiner omdat het tempo van veranderingen hoger ligt dan in Europa. Op het gebied van elektronisch factureren en betalen (Electronic Bill Presentment and Payment ofwel EBPP) heeft Maleisië al een voorsprong ten opzichte van Nederland. In juli 2006 kondigde de Maleisische belastingdienst / Inland Revenue Board aan dat burgers hun inkomstenbelasting online kunnen betalen. Deze dienst is vooralsnog beperkt tot klanten van één bank - Bumiputra Commerce Bank - die circa 90 bill payment services biedt via haar internetbankieren systeem.
Ik denk dat Nederlandse bedrijven en particulieren een soortgelijk initiatief van onze Belastingdienst zouden verwelkomen. Wij doen al BTW, LB en IB aangifte digitaal maar krijgen vervolgens een papieren acceptgiro per post. Meer dan de helft van deze acceptgiro’s wordt overgetypt in internetbankieren en dus weer digitaal gemaakt. Een logische stap voor de Belastingdienst zou zijn om de papieren acceptgiro’s te vervangen door een EBPP dienst / digitale acceptgiro. Want sinds juli 2005 heeft Nederland een eigen EBPP standaard die door alle grootbanken wordt ondersteund - de digitale nota / NotaBox.
Eén interbancair standaard geeft Nederland voorsprong ten opzichte van Maleisië of Verenigde Staten, waar bijna elke bank eigen EBPP diensten aanbiedt. Deze standaard wordt niet alleen door de grootbanken maar ook door de grootste biller service providers van Nederland ondersteund - TPG Post en Getronics PinkRoccade - die gezamenlijk meer dan 50% van de billing markt in handen hebben. Deelname van de Belastingdienst (en honderden gemeentes die acceptgiro’s sturen om lokale belastingen te innen) zou een enorme boost kunnen geven aan de digitale nota.
Op dit moment bieden alleen Rabobank en TPG EBPP diensten aan met NotaBox die in januari 2006 werd gelanceerd. Er zijn reeds 18 notaverzenders aangesloten op NotaBox, waaronder zorgverzekeraars Agis, VGZ, Univé, OZ, IZZ, Pro Lifie, SIZ; kabelaars UPC, Multikabel, Casema; postorderbedrijven Neckermann, Quelle etc. In juli 2006 kondigde ING en Getronics PinkRoccade aan een joint-venture op te richten voor de digitale nota diensten. Ook ABN Amro is bezig met de ontwikkeling van de EBPP dienst. En gisteren is bekend geworden dat Bluem als biller service provider aangesloten wordt op NotaBox van Rabobank.
Het lijkt dat de Nederlandse digitale nota standaard zich ontwikkelt volgens het EBPP model van bilaterale uitwisselingen tussen biller service providers (BSP’s) en banken. Dit model houdt in dat elke bank contracten afsluit met meerdere BSP’s (zoals Rabobank met TPG, Bluem en waarschijnlijk met Getronics PincRoccade in de toekomst). De BSP’s zijn verantwoordelijk voor het aansluiten van notaverzenders, de banken voor het laten betalen van nota’s door consumenten en bedrijven. Dit model kan nadelig zijn voor de notaverzenders, indien men met meerdere BSP’s contracten moet hebben om internet-klanten van alle banken te kunnen bereiken (bv. met TPG Post voor Rabo-klanten en Getronics PinkRoccade voor ING-klanten). Een ander nadeel van dit model is dat er meerdere EBPP standaarden kunnen ontstaan dankzij meerdere bank-BSP combinaties.
Het alternatieve EBPP model - roaming model (net als in de wereld van mobiele telefonie) - heeft deze nadelen niet, maar is lastiger voor elkaar te krijgen. In dit model heeft BSP ook contracten met meerdere banken voor de aanlevering van digitale nota’s. Het verschil met bilaterale uitwisselingen is dat de BSP’s onderlinge contracten hebben voor de uitwisseling van nota’s. Met deze roaming overeenkomsten zorgen BSP’s ervoor dat de notaverzenders alle internetbankierende consumenten en bedrijven kunnen bereiken via één BSP. Voordeel van dit model is dat iedere BSP de keuze heeft hoe hij zijn relatie met de notaverzender en de bank wil inrichten. En dat hij zich alleen maar druk hoeft te maken over één uitwisselingskanaal, namelijk die met zijn collega BSP’s in de markt.
