Even iets heel anders. Volgend jaar zal het Nederlands elftal in Zwitserland en Oostenrijk met 15 andere landen strijden om het Europees kampioenschap. Als Oranje op 9 juni 2008 in Bern tegen Italië aftrapt zullen er naar verwachting zo’n 6 a 7 miljoen Nederlanders voor de buis zitten en met hooggespannen verwachtingen kijken naar de verrichtingen van Marco van Basten’s keurtroepen. Tenminste als de huidige bondscoach het nog kan en mag opbrengen want er wordt door de pers meer aan van Basten’s poten gezaagd dan aan bomen in de regenwouden van Zuid Amerika.
De tendentieuze berichtgeving over Neêrlands beste spits ooit begint ernstige vormen aan te nemen en het is de vraag of het sportjournaille in Nederland het überhaupt nog kan opbrengen om objectief te berichten als het om Marco van Basten gaat. In elk land met enig realiteitsbesef had de man met zo’n trackrecord een standbeeld gekregen maar in Nederland deponeert inmiddels elke journalist minachtend een vogelpoepje op het geschonden blazoen van de ogenschijnlijk stoïcijns voortschrijdende bondscoach. Hoe kan het sentiment rondom een coach die slechts één op de tien wedstrijden verliest zo omslaan?
Het is augustus 2004, heel Nederland sluit van Basten na een teleurstellende periode onder Dick Advocaat in de armen. Vrijwel iedereen was er van overtuigd, met deze bondscoach zou het wel goed komen. Oranje plaatste zich vervolgens in 2006 voor het WK in Duitsland waar het in de groep des doods wist te overleven. In de achtste finales werd Oranje in een stevig potje knock out knock down uitgeschakeld door Portugal. Die uitschakeling temperde de aanvankelijke euforie rondom van Basten al enigszins. In een lastige en weinig tot de voetbalverbeelding aansprekende poule met ondermeer Roemenie, Bulgarije, Wit Rusland wist Oranje zich onlangs met zeer matig voetbal te plaatsen voor EK eindtoernooi in 2008 en sleepte daarmee naast een kans op rehabilitatie tijdens een groot toernooi honderden miljoenen euro’s mee naar de Nederlandse economie punt
Onder de ogenschijnlijk geregisseerde leiding van enkele gerenommeerde voetbaljournalisten zoals de door mij normaal gesproken zeer gewaardeerde Johan Derksen, Jaap Visser en Hugo Borst lijkt een doctrine gesmeed te worden die zijn gelijke in de Nederlandse voetbalgeschiedenis nauwelijks kent. Van Basten wordt zonder ook maar greintje respect met uitsluitend verwijzing naar het inderdaad weinig fraaie voetbal met het gras gelijk gemaakt. Dit deel van de pers bespeelt de massa en datzelfde legertje sportjournalisten dat in juni volgend jaar na drie goede resultaten van Oranje in de rij staat voor van Basten’s ochtendwater laat geen kans voorbijgaan om te zeggen hoe slecht het allemaal niet is met deze bondscoach. Oranje speelde draken van wedstrijden maar won er negen van de tien. Van Basten liet 32 spelers debuteren, maakte het Nederlands elftal ook bereikbaar voor spelers uit de Eredivisie en gaf zo een impuls aan het Nederlandse voetbal. Maar bovenal, en toeval bestaat in voetbal niet, bleef hij presteren.
Mijn conclusie is dat Nederland absoluut zijn plaats niet meer kent in het internationale voetbal. Kleine voetballanden bestaan niet meer, Albanië, Andorra, Luxemburg, de Faeröer en Cyprus zijn voetbaldwergen waar elk gerenommeerd voetballand tegenwoordig over kan struikelen. Amateurs stijgen boven zichzelf uit in vechtpotjes die de vele voetbalmiljonairs die Europa heeft nauwelijks meer kunnen boeien. De Europese ranglijst voor landenteams aanvoeren zegt veel over de prestatiecurve van Oranje van de laatste 2 jaar maar laten we vaststellen dat plaatsing voor een eindtoernooi sowieso een prestatie van formaat is. Vraag het de gemiddelde Engelse en Schotse voetballiefhebber.
Een eindtoernooi dat volgend jaar feitelijk door ieder deelnemend team en dus ook door Nederland gewonnen kan worden. In 1992 plukte de UEFA de Denen door het wegvallen van Joegoslavië van het strand op hun vakantiebestemming en werden Europees kampioen. Vier jaar daarvoor was Nederland bezig met een kansloze missie tegen Ierland totdat de ingevallen Wim Kieft zonder dat hij het zelf wist een bal op zijn achterhoofd kreeg en Nederland de halve finale in loodste. Hoe dat afliep weten de meesten onder ons nog wel. Het laatste EK in Portugal werd gewonnen door Griekenland dat misschien wel als de slecht voetballende Europees kampioen ooit in de boeken zal blijven staan, ik bedoel maar.
Marco van Basten is in staat om Nederland op het EK in 2008 te laten presteren, dat zou geen twijfel mogen lijden maar niets is minder waar. Nu Van Basten heeft aangeven het na het EK van 2008 wel welletjes te vinden struikelt het sportjournaille bijkans over elkaar heen om via goed getimde enquêtes aan te tonen dat het volk van Basten liever al voor het EK ziet verdwijnen. Dat zal niet gebeuren en van Basten zal zijn klus af maken. Waarschijnlijk gaat hij daarna niet naar Ajax waar hij nog lang geconfronteerd zal worden met zijn periode als bondscoach, eerder gaat hij naar Barcelona of AC Milan waar hij halverwege 2008 Carlo Ancelotti kan opvolgen. Nederland is mogelijk te klein voor Marco van Basten waar de sportpers op wat uitzonderingen na bestaat uit waaibomenhout…