Gebrek aan overzicht leidt tot ‘overgeabonneerde consument’

De onderzoekers spreken in dit verband van een ‘abonnementeneconomie’, waarin je voor een relatief klein bedrag per maand onbeperkt toegang kunt krijgen tot televisieseries, sportscholen, bioscopen, boeken, muziek, bloemen, games en zo’n beetje elke andere denkbare dienst. ‘Dat soort abonnementen zijn gemakkelijk, maar veel mensen raken al snel het overzicht kwijt’.

‘Vooral abonnementen die automatisch doorlopen maken het lastig om grip te houden op je financiën’, zegt Anna Paley, universitair docent marketing aan Tilburg University. ‘Daardoor lukt het mensen niet om overzicht te houden op hun abonnementen, en zijn ze vaak overgeabonneerd. Dat wil zeggen dat ze meer abonnementen hebben dan ze eigenlijk zouden willen. Als het voor mensen inzichtelijk is waar hun geld naartoe gaat, kunnen ze meer grip krijgen op hun financiële gezondheid’.

Paley schreef er een wetenschappelijk artikel over met Niels van de Ven, universitair hoofddocent marketing aan Tilburg University, dat net is verschenen in het Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS). Het is overigens hier te lezen. Overzicht creëren kan een lastige opgave zijn, zeggen Paley en Van de Ven, vooral voor mensen die van nature meer moeite hebben met het organiseren van hun financiën en die juist het meest gebaat zouden zijn bij meer inzicht in hun abonnementen. Daarom wilden de onderzoekers onderzoeken of nudging dergelijke ‘overgeabonneerde consumenten’ een duwtje in de goede richting kan geven. (lees ook: Nudging: onbewust gedrag bewust beïnvloeden)

Nudging op basis van crowdsourcing

In een groot experiment bij een Nederlandse bank onderzochten ze of nudges consumenten meer inzicht geven in hun maandelijkse abonnementskosten. Ze testten verschillende soorten nudges, steeds in de vorm van pop-upberichten in de app van de bank die gebruikers attendeerde op een nieuwe app-functie. Met die nieuwe functie konden gebruikers een automatisch gegenereerd overzicht bekijken van hun maandelijkse abonnementskosten. De onderzoekers vergeleken klassieke nudges met een nieuwe vorm van nudging op basis van crowdsourcing. De nudges die waren ontwikkeld met behulp van de ‘crowd’ bleken effectief: ruim 63.000 extra bankklanten werden door deze nudges aangespoord om het overzicht van hun abonnementen te bekijken.

‘Steeds meer bedrijven bieden hun services in abonnementsvormen aan, waardoor het alleen maar belangrijker is voor consumenten om hun uitgaven in de gaten te houden juist omdat het zo makkelijk automatisch wordt uitgegeven’, aldus Van de Ven. ‘Goede systemen die snel en eenvoudig een overzicht van abonnementen geven, en nudges om mensen hiervan gebruik te laten maken, kunnen consumenten helpen geld te besparen’.