De gevolgen van de afluisterschandalen voor ons Facebook- en Google-gebruik

29 oktober 2013, 14:29

De media staan de laatste maanden bol van onthullingen over het aftappen van communicatiegegevens. Alhoewel in Nederland nogal laconiek wordt gereageerd, is in Frankrijk en Duitsland de bom gebarsten en wordt formeel om opheldering gevraagd en geëist dat nog voor het einde van dit jaar een oplossing wordt gevonden. En dat zou wel eens gevolgen kunnen gaan hebben voor de manier waarop wij met onze devices en sociale netwerken omgaan.

Het lijkt erop dat de ophef rond het afluisteren door de NSA de Nederlander nauwelijks kan boeien. Volgens de Nationale Ombudsman, Alex Brenninkmeijer, zijn Nederlanders naïef op het gebied van spionage. “Ik vind het jammer dat we in Nederland vaak een houding hebben van ‘Ik heb niets te verbergen, als er maar boeven gevangen worden, dan kan het me niet schelen dat alles openbaar is.’”

Maar laten we wel zijn, de mening van Nederland telt niet echt, de macht van Europa huist tenslotte in Berlijn en Parijs. Wat voor gevolgen heeft het als deze ‘decision makers‘ de druk zodanig weten op te voeren, dat voorwaarden worden opgelegd aan de manier waarop wij tegenwoordig communiceren?

Niet alleen persoonsgegevens

Het gaat natuurlijk ook om andere dingen dan boeven vangen, stelt Brenninkmeijer in het radioprogramma Kamerbreed van afgelopen zaterdag (terugluisteren kan hier; vanaf 41:40) met als voorbeeld het opvangen van vertrouwelijke bedrijfsinformatie door ‘buitenstaanders’, waardoor ons nationale bedrijfsleven aanzienlijke schade kan worden toegebracht. In Frankrijk en Duitsland schijnt men inmiddels van dat gevaar doordrongen te zijn – daarbij gaat het echt niet alleen om de ‘handy‘ van Merkel – en eist men harde garanties over de handelwijze van bepaalde buitenlandse overheidsinstellingen.

Het lijkt ijdele hoop, want spionage is van alle dag en blaffende honden bijten niet. Toch, ditmaal lijkt Europa echter meer te kunnen dan alleen blaffen, want het Europees Parlement is in stelling gebracht en eist aanscherping van wetgeving (daterend van 1995) inzake de bescherming van EU-data.

Innovatie kan vertraagd worden

Deze nieuwe regels zouden grote beperkingen kunnen betekenen voor het delen van gebruikersdata met instanties in non-EU-landen. Als dat gebeurt, heeft dit ongetwijfeld grote gevolgen voor bedrijven zoals Facebook, Google, Apple, Twitter en alle andere socialmediagerelateerde ondernemingen met Amerikaanse ‘roots‘. Aan de ene kant verplicht de Amerikaanse Patriot Act hen tot het verschaffen van toegang tot informatie en aan de andere kant dreigt Europa met boetes van € 100 miljoen, die zelfs kunnen oplopen tot 5% van de bruto jaaromzet.

De ontwikkeling van nieuwe toepassingen voor connected devices, zoals smartphones en tablets, zou wel eens veel minder snel kunnen gaan, met als mogelijk gevolg dat de introductie van elkaar opvolgende nieuwe modellen langer duurt. Deze vertraging in omloopsnelheid zou fabrikanten van genoemde consumentenproducten financieel kunnen schaden. Bovendien betekent het verplicht inbouwen van zekerheden (omwille van de privacy) dat de fabricagekosten zullen oplopen en daarmee de consumentenprijs aanzienlijk hoger zal uitvallen.

En wat te denken van het veel geroemde op maat leveren van diensten (incl. personalised advertising) op basis van je profiel? Profiling en recommendation zijn alleen mogelijk als je zoveel mogelijk informatie over het gedrag van consumenten in kaart kan brengen (opslaan dus). Als dat beperkt wordt, lijkt de toekomst voor dit soort diensten toch minder rooskleurig dan tot nu toe wordt ingeschat.

Welk scenario ontvouwt zich?

In feite staan we op dit moment op een maatschappelijke T-splitsing. Welk scenario zal zich ontvouwen en wat zijn daarvan de economische gevolgen? Vorig jaar publiceerde EY (de nieuwe naam voor Ernst & Young) het rapport “Hoe communiceert de consument in 2020?”, waarin een toekomstvisie wordt gepresenteerd in de vorm van een viertal aan elkaar tegengestelde scenario’s, met namen als ‘full speed ahead‘, ‘roller coaster‘, ‘speed limit control‘ en ‘gear down‘.

In het rapport kwam een tweetal relevante kernonzekerheden naar voren, enerzijds het belang van veiligheid en privacy en anderzijds de mate van integratie van internet in ons dagelijks leven.

Het kan natuurlijk dat de ‘afluisterstorm’ stilaan gaat liggen en er slechts eentje in een glas water lijkt te zijn, omdat de voordelen van gebruikersgemak prevaleren boven het ge-/misbruik van persoonsgegevens. Mocht dit ‘rollercoaster’-scenario zich ontvouwen, dan is er geen vuiltje aan de lucht voor ontwikkelaars van alle mogelijke nieuwe communicatiediensten en -apparaten.

De oplopende spanning tussen Europa en de Verenigde Staten doet echter vermoeden dat óf het ‘speed limit control‘- óf het ‘gear down‘-scenario zal ontstaan. In beide scenario’s wordt verondersteld dat, omwille van de veiligheid en beveiliging van persoons- en bedrijfsgegevens, een bepaalde mate van regelgeving wordt ingevoerd. De zwaarte van die extra beveiliging zal bepalend zijn de mate waarin innovatieve ontwikkelingen een halt wordt toegeroepen en internetgerelateerde diensten omslachtiger en dus minder gebruiksvriendelijk zullen worden.

We kunnen dan wel onze schouders ophalen over het James Bond-achtige gedrag van onze overheden, maar het heeft er alle schijn van dat de recente spionage-onthullingen een aanzienlijke impact zullen hebben op de toekomstige ontwikkeling van de economie in de westerse wereld.

Net als bij het begin van de economische crisis – toen het alleen nog maar over Griekenland ging – en het ons (nog) niet economisch raakte, is het te verwachten dat ook nu het bedrijfsleven en consumenten pas van zich laten horen wanneer duidelijk wordt dat connected devices steeds minder ‘connected’ blijken en aan functionaliteit hebben ingeboet.

Credits afbeelding: Poster Boy (CC)

The way in which we are communicating is changing rapidly and since we are all consumers, we are all part of this changing world. Marketing- and media strategies will have to be re-written, so let's sharpen our pencils and get the show on the road. http://www.linkedin.com/pub/dir/john/goedegebuure

Categorie
Tags

10 Reacties

    Chris Hanselaar

    “De zwaarte van die extra beveiliging zal bepalend zijn de mate waarin innovatieve ontwikkelingen een halt wordt toegeroepen en internetgerelateerde diensten omslachtiger en dus minder gebruiksvriendelijk zullen worden”.

    Jammer dat de auteur, John Goedegebuure de materie benadert vanuit de tegenstelling “bescherming privacy vs innovatie en gebruiksgemak”. Immers: we hebben allemaal belang bij een goede beschermering van onze gegevens en een waarbrog van onze mensenrechten.

    De manier waarop nu onze data worden ontfutseld door een gemiddelde app middels louche koppelingen en rare juridische indekkingen is niet alleen leugenachtig ontransparant, maar laat kennelijk zien dat ook de ontrekkers van die data dondersgoed weten dat ze er geen goede bedoelingen mee hebben.

    En al waren het de commerciele jongens die ons dankzij al die info targeten met allemaal onzin (want goed doen ze het nog steeds niet 😉 ), de NSA en PRISM hebben laten zien dat wij ons met al onze data als ruwe datagrondstof lenen voor profilering waarmee de VS willens en wetens mensen onrechtmatig volgen en mensenrechten schenden.

    Is het in dit licht niet buitengewoon somber, dat marketeers het gewoonweg verdommen om met ECHTE oplossingen te komen die recht doen aan ons recht als burger op privacy en een goede omgang met data?

    In plaats van meehuilen met de wolven uit Sillicon Valley zou de heer Goedegebuure met oplossingen voor de consument, en niet de industrie moeten komen. DAAR zit de echte oplossing, ook wat betreft de EU en de andere organen die onze privacy wél willen beschermen.


    29 oktober 2013 om 15:03
    JohnG

    wat een epistel, Chris; ik begrijp hieruit dat je het no ophebt met Big Data – en gedragsanalyse

    als je het artikel goed leest – huil ik zeker niet mee met de Valley – ik concludeer slechts dat wat nu naar buiten gekomen is (en ongetwijfeld nog komt) zekere consequenties heeft.

    iedereen die Kafka gelezen heeft kan zich een beeld vormen van de uitkomst van dit machtsspel.


    29 oktober 2013 om 15:34
    Chris Hanselaar

    Nou John, ik probeer -ja, het is een epistel- duidelijk en uitgesproken te zijn. Dat vind ik jou als marketeer niet. Waar sta jij in het debat? Om eerlijk te zijn: wat mij betreft leven we in een tijd van keuzes. En WIJ als marketeers kunnen besluiten of we een goede of foute marketeer zijn. Je wil later toch niet, als we in een totalitaire data-dictatuur leven moeten zeggen: “ik stond er willens en wetens bij”

    Dat is mijn morele insteek.

    Practische insteek is dat je paradigma “bescherming privacy vs innovatie en gebruiksgemak” fundamenteel de verkeerde kijk op zaken is waardoor je ook niet tot een oplossing komt.


    29 oktober 2013 om 16:11
    bramkoster

    @Chris: je beschuldigt John van een fundamenteel verkeerde kijk op zaken. Maar da’s misschien wat te makkelijk, of niet?

    Het gaat niet om de kijk van John. Hij beschrijf wat er mogelijk gaat gebeuren. En helaas is het zo dat “privacy vs gebruiksgemak” een beeld is dat breed wordt gedragen, dus deze uitkomst is geen heel onlogische.

    Jouw suggestie voor de oplossing (niet heel concreet, maar goed) is heel idealistisch, maar de vraag is of het aan marketeers is om die te bieden. Dat is puur een kwestie van belangen: welke partij denkt genoeg belang te hebben bij het bieden van een oplossing waarbij de consument zelf in controle is van z’n data.

    Je zou zelfs kunnen zeggen: als die partij bestond, hadden we die oplossing ook al…


    29 oktober 2013 om 16:21
    JohnG

    @Chris – ik sluit me wat dat betreft helemaal bij Bram’s commentaar aan – het is inderdaad zo dat het gaat om gemak vs privacy;

    moreel gesproken heb je helemaal gelijk maar in de echte wereld gaat het nu eenmaal zo!

    wat ik wilde aanstippen is de vraag wat er gebeurt als wij het met zn allen niet meer pikken (en dat ook sanctioneren kunnen)?

    alles heeft zijn prijs – dat welk gemak moet er dan opgeofferd worden – that’s the question


    29 oktober 2013 om 16:32
    Chris Hanselaar

    @Bram @John

    Mijn punt is juist dat je leeft in een tijd waarin je niet meer “objectief” aan de zijlijn kan staan. Juist als John wil duiden wat er gebeurt kan hij veel verder gaan in zijn conclusies. De manier waarop met data wordt omgesprongen, de potentiele structurele schending van de rechtspositie van het individu, maken dat je MOET kiezen: wil je een goede marketeer, of een slechte zijn.

    Ik denk dat een toekomstscenario (John geeft er vier) veel meer zeggingskracht krijgt als je de radicaliteit van de problematiek erkent en ook meedenkt in termen van radicale oplossingen. Dan kom je waarschijnlijk tot hele andere toekomstscenario’s, die spannender zijn.

    Ik blijf erbij dat het niet centraal stellen van privacy van consument en burger in Johns denkwijze tot een traditioneel paradigma leidt, wat niet heel erg veel nieuwe inzichten geeft, behalve de lauwe argumentatie die we al kennen uit Sillicon Valley.

    Liever kan ik het niet zeggen (alhoewel John vast een aimabel persoon is).


    29 oktober 2013 om 16:33
    bramkoster

    @Chris: apart hoe persoonlijk je het opneemt en maakt met die laatste zin. Maar goed.

    Die “lauwe argumentatie die we al kennen uit Silicon Valley”, dát is toch juist de realiteit van nu? Niet die radicaal doordachte scenario’s? Dat is een leuke denkexercitie, maar zonder te bedenken wie die scenario’s werkelijkheid gaan maken, zitten we gewoon in de situatie dat de discussie in de politiek en elders op het niveau “privacy vs service/innovatie” wordt gevoerd.

    Beste bewijs daarvan is toch wel de cookiewetgeving. Iedereen is het wel eens met de gedachte dat je als consument moet kunnen weten welke bedrijven welke informatie over je verzamelen. Maar de oplossing die bedacht werd, was nou niet bepaald een stap in die richting.

    Gelukkig is dat weer deels teruggedraaid (alhoewel nog steeds niet officieel), maar het toont wel volledig aan wat de gevolgen zijn van de hele privacydiscussie.

    En dan is het heel mooi om toekomstscenario’s te bedenken met radicale oplossingen. Is voor jou wellicht leuker leesvoer. Maar de werkelijkheid is vaak minder radicaal…


    30 oktober 2013 om 06:45
    jean speer

    Goodday Iedereen, ik ben Jean Speer bij naam en ik woon in de VS, zal ik graag over de goedheid van God in mijn leven om te praten, na zoveel maanden van het proberen om een lening te krijgen op het internet en was geweest, dus ik werd opgelicht wanhopige bij het verkrijgen van een lening van een legit geldschieter online toen zag ik een reactie van een vriend genaamd John William en hij sprak over deze legit lening bedrijf waar hij zijn lening snel en gemakkelijk zonder stress, zodat hij stelde me voor aan een vrouw genaamd mevrouw Veronica Suarex die een firma onder de naam universele FONDSEN bestuurt, dus ik een aanvraag voor een lening bedrag van (euro 89,000.00) met een lage rente van 3%, dus de lening werd goedgekeurd en gestort op mijn bankrekening, dat was hoe ik was in staat om mijn lening aan mijn gebroken bedrijf draaiende te houden en ook om mijn rekeningen af te betalen, dus ik ben iedereen van jullie die geïnteresseerd is in het verkrijgen van een lening snel en makkelijk te vriendelijk verzocht contact op te nemen via e-mail adviseren: {supremefinance.link@gmail.com} om te krijgen soort lening die u vandaag nodig hebben. Dank je…


    3 september 2016 om 05:35

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!