Totaal andere business

21 april 2011, 04:55

Gisteren schreef ik er al over op HNWb.nl vanuit de optiek van anders werken en ander type mensen dat je daar bij nodig hebt. De impact van bepaalde technologische ontwikkelingen, zoals de 3D printer, is ook voor marketing (en dan met name de productkant) enorm. In mijn beleving hebben nog maar heel weinig mensen door hoe radicaal en fundamenteel deze ontwikkeling, en zo zijn er nog een paar, de wereld zal veranderen. Heel veel zekerheden vallen weg als we geen centrale productie meer nodig hebben, vallen schaalvoordelen helemaal weg, maar ook allerlei merkbeschermingen. Eén grote copycat aanklagen kan, maar wat als elke inwoner van een land je logo op zijn schoenen zet? Klaag je die één voor één aan?

De reden dat ik op dit onderwerp kom is een workshop vorige week die ging over de impact op competenties die we moesten ontwikkelen in de veranderende wereld. Het voorbeeld waarover we gingen discussiëren was een schoenenfabriek. De veranderingen die men zag was verplaatsing van de productie, misschien wel naar Afrika. De aansturing die anders was dan. Toen ik de vraag stelde of men serieus geloofde dat er over 10 jaar nog schoenenfabrieken zouden zijn en of ze wel eens gehoord hadden van een 3D printer keek men mij wazig aan en ging de discussie verder over lage lonen landen en de risico’s van uitbesteden.

3D printer

Hij was zelfs al op DWDD, de 3D printer die nu (open source) op de markt is. Nog verre van perfect natuurlijk en het zal nog wel 5 jaar duren denk ik voor de eerste commerciële variant op de markt is en de early adopters hem thuis hebben staan. Daarna zal het echter heel snel gaan, de adoptiecurves zijn immers steeds steiler geworden de laatste jaren, zoals de iPad en de iPhone wel laten zien.

Met een 3D printer kan je producten geheel uitprinten. Je stopt er een bepaald materiaal in en krijgt er uit wat je hebt aangegeven dat eruit moet komen. Denk aan plastic en een fluitje zoals op DWDD, maar dat kan ook vloeibaar hout zijn en een kast (mits de printer groot genoeg is natuurlijk) of een een bepaalde kunststof en schoenen. De businessimpact hiervan is enorm, als je het mij vraagt.

Vragen

De vraag die partijen zich gaan stellen is: hoe bescherm ik mijn merk? Immers is het aanklagen van een bedrijf dat je logo en/of design kopieert lastig, maar te doen. Hoe klaag je elke inwoner van een land aan? Net als bij Napster is dat bijna niet te doen als het eenmaal ‘uit’ is. Designs zijn digitaal, de bestanden zullen naar buiten komen, dus hoe verdien je als schoenenfabrikant nog aan je ontwerpen?

Het risico is natuurlijk dat als niemand meer ergens aan verdient er niets meer ontwikkeld wordt. Dat zal denk ik nooit gebeuren, maar er ligt hier een gevaar op de loer. Want een heel groot en reëel gevaar is de leegloop van de stadscentra. Natuurlijk zal de horeca altijd blijven, dat gaat om de beleving. Een deel van die beleving op het terras is echter het kijken naar het winkelend publiek. Hoeveel winkels kunnen overleven? Wat is de nieuwe rol van winkels als het gros van de producten op maat worden gemaakt? Natuurlijk geldt dit wederom niet voor alles, voedsel bijvoorbeeld zal verkocht worden in winkels, maar deze zitten al zelden meer in de stadscentra.

Kansen

Ik denk liever in kansen. In plaats van een standaard product voor iedereen, schoenen maat 44, kan je een op maat gemaakt product maken voor iedereen. Immers valt het hele schaalvoordeel van massaproductie weg. Om bij het voorbeeld van de schoen te blijven, waarom zouden schoenen niet 100% op maat gemaakt kunnen worden? Een scan van je voet maken, die gegevens opslaan, design op toepassen, eigen uniek ontwerp, in de 3D printer en klaar. Voor het eerst hebben mensen met moeilijke voeten geen problemen meer schoenen te vinden.

Interessant is dat je met deze techniek dus ook hele nieuwe, positieve, klantrelaties kan aangaan. Immers is het maar de vraag of de schoenwinkel je voetscan aan jouw geeft of dat je daar bij elke winkel opnieuw voor naar toe moet. Waarschijnlijk is dat laatste het geval, dus kijk je eerst naar de winkel / fabrikant of die niet een ontwerp voor je heeft. Hiermee is ook meteen het risico van het rondsturen van de bestanden weg, want elke schoen is uniek. Geen vaste maten meer, geen vaste producten meer, gewoon alles volledig op maat.

Nieuwe organisaties

Grappig genoeg als je dit scenario volgt is het de organisatie die niet geluisterd heeft naar de specialisatie trend, en productie met winkels koppelt, de mogelijke winnaar. De voetscans zullen niet overal zomaar te krijgen zijn en om daar speciaal een 3D scan apparaat voor te kopen is voor velen denk ik een brug te ver. Ook zal het opzetten van een heel sterk merk in deze heel belangrijk zijn, men komt als het goed is namelijk vaak bij je terug.

De vraag is alleen of de sterkste merken die er nu zijn in staat zullen zijn deze slag te maken. Kan men van de massaproductie overstappen naar enkel ontwerp en (online)retail? Hoe zit het business model in elkaar als je enkel nog bestanden verkoopt die in een printer geladen worden in plaats van producten? Betalen we daar nog 100 euro voor? Hoe duur zal de grondstof zijn die we in onze printer doen? De impact van dit soort ontwikkelingen is gigantisch denk ik. Zowel op het product, het business model als de organisatie. Toch valt het me op hoe weinig mensen hier mee bezig zijn en heel voorzichtig de eerste stappen zetten om hun organisaties futureproof te maken.

Bas van de Haterd
Professioneel bemoeial bij Van de Haterd Consultancy

Freelance professioneel bemoeial. Kijkt altijd naar het fundamentele probleem, niet de quick fix. Centrale focus zijn de (online) dialogen met klanten, stakeholders, medewerkers en toekomstig medewerkers (afhankelijk van de opdracht). Actief als interim community manager, projectleider voor nieuwe corporate recruitmentsites, adviseur bij verschillende start ups en inspirator m.b.t. de toekomst van werk (de arbeidsmarkt van de 21e eeuw).

Categorie
Tags

2 Reacties

    Jan Willem Alphenaar

    Ik denk dat je naar de massa moet kijken. Lage prijzen, hoge volumes. De app-stores van bijvoorbeeld Apple laten zien dat er nog steeds geld te verdienen is in software. Voor 4 euro koop je een handig stukje software. Dat is laagdrempelig, waardoor veel mensen niet eens overwegen om het illegaal op te zoeken.

    Ik verwacht dat dit in de toekomst ook met designs zal gebeuren. Een soort design-store, waar je doorheen bladert vanaf je eigen 3D printer. Daarnaast komen er natuurlijk verdienmodellen op de materialen.

    Overigens werd bij ons op de Haagse Hogeschool Sector Informatica al in 1992 een concept van een 3D printer getoond. Dat het nog zo lang heeft mogen duren 🙂


    22 april 2011 om 05:22
    Freek Beekhuis

    Leuke gedachtengang, toch denk ik dat 3D Printing de komende jaren geen grote vlucht gaat nemen. Afgezien van wat kleine homogene producten uiteraard.

    De gedachte is te eenvoudig door complexiteit simpelweg niet mee te nemen. Niet gehinderd door enige kennis ‘lijkt’ 3D Printing het ei van Columbus.

    Voor bepaalde onderdelen zullen er zeker goede toepassingen zijn maar zelfs de gedachte van het printen van een schoen gaat mij te ver.

    Producten zijn niet homogeen. Een schoen bestaat uit een zool van vaak verschillende materialen, de schoen zelf, veters, etc.

    Op zich is het fenomeen niet nieuw. 3D Cutting wordt al jaren gebruikt. Apple is er zeer succesvol mee; de behuizing van MacBooks wordt uit één stuk aluminium gefreest.

    In tegenstelling tot kleur zoals bij 2D printing bestaan er geen ‘primaire’ grondstoffen waarmee alle grondstoffen geprint kunnen worden; er zijn eenvoudigweg te veel elementen.


    23 april 2011 om 06:51

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!