Meer vuurwerkverkoop door vuurwerkverbod: dit is FOMOF en zó zet je het zélf in

Wat zit hierachter? We kennen allemaal FOMO. De evolutie leerde ons brein: iets waarnaar meer vraag is dan aanbod, dat móét je hebben. Slim als het gaat om bessen op de steppe. Maar daardoor staan we nu dus in de TikTokrij om een Labubu te scoren. Als marketeer zet je ongetwijfeld zelf ook weleens schaarste in om dat effect te triggeren: op is op, nog enkele exemplaren beschikbaar, limited edition.

Maar FOMO heeft ook een grotere, sterkere, gekkere broer. En die treedt op als iets niet alleen schaars is, maar straks zelfs helemaal verdwijnt. Ik noem die FOMOF: Fear Of Missing Out Forever. Mensen háten het om een optie te verliezen – zelfs als ze die nooit gebruiken. Ze willen in experimenten zelfs betalen om die te behouden. Je kan dit behalve in het laboratorium van de econoom ook gewoon zien in het mooiste ‘laboratorium’ van de marketeer: de winkelstraat.

Jarenlang gebruikten Amsterdammers V&D vooral als overdekte binnendoorweg van Kalverstraat naar Rokin. Maar toen de keten ging sluiten, stonden de rijen bijna tot aan de Dam. Niet alleen vanwege de uitverkoop (die had V&D elk jaar). Maar omdat het straks niet meer kon: FOMOF in actie. Toen Blokker in 2024 (gelukkig tijdelijk) sloot, zag je hetzelfde fenomeen. En er zijn toeristenwinkels die erop inspelen door ijskoud jarenlang ‘opheffingsuitverkoop’ te houden.

Mooi in dit kader is het onderzoek dat aantoont: klanten geven een webshop een hogere tevredenheidsscore als een product ‘uitverkocht’ is, dan als het ‘niet op voorraad is.’ Nu zeg jij misschien: dat komt toch op hetzelfde neer! Voor de ratio wel, voor het consumentenbrein niet. ‘Niet op voorraad’ betekent daarvoor dat jij als webshop je inkoop niet op orde hebt. ‘Uitverkocht’ dat je product té gewild is. Soms sta je nou eenmaal nét wat je ver achterin de rij.

Rijen staan er ook op de Wallen, bij een ouderwetse peepshow. Die was in 2010 al bijna gesloten: dankzij internet liep de vraag sterk terug. Tot het nieuws dat Sex Palace ging sluiten. Sindsdien staan er ‘s zomers beveiligingsmedewerkers om drommen toeristen in goede banen te leiden. FOMOF maakte van strippers Lola en Barbie onze Mona Lisa. Van het V&D Prijzencircus een once-in-a-lifetime opportunity. En van de laatste Thunderking een felbegeerd hebbeding.

Toch laten marketeers hier nog heel wat kansen liggen. Hoe vaak verdwijnt een product niet stilletjes uit het assortiment? Of word je als klant opeens geconfronteerd met een nieuw model, terwijl je het oude nog overwoog? Eigenlijk zou je van al die momenten een FOMOF-feest moeten maken. Nog maar enkele van dit type beschikbaar, op is op!

Met een beetje geluk wordt het zó gewild dat je het naast het nieuwe model kan blijven verkopen. Dat gebeurt bij alles van cola en spijkerbroeken tot muziekinstrumenten: de komst van de nieuwe, betere versie leidt óók tot meer interesse in de oude. Want straks is die weg…

Doe je voordeel dus in 2026 met FOMOF. En om terug te komen op dat vuurwerkverbod… Misschien moeten we daar een voorzichtig-met-vuurwerk campagne naastzetten. Die zou ik dan vooral óók op FOMOF baseren. Want als er iets is dat je niet voor altijd wilt missen, zijn het je ogen en vingers.

Voorzichtig met vuurwerk en fijne FOMOF-dagen!