Jimmy Wales (Wikipedia) op Creativity World Forum: Zonder falen geen succes

De 8e editie van het World Creativity Forum ging op woensdag 16 november van start in Hasselt, België. Heel Hasselt hangt vol met ‘Blow your mind’ banners’ waarmee deze bescheiden stad de 2500 deelnemers verwelkomt. En de line-up van sprekers belooft veel: Jimmy Wales, Alexander Osterwalder, Malcolm Gladwell, Keith Sawyer, Garr Reynolds, Scott Belsky, Oliver Stone en Pattie Maes (gelukkig, toch ook nog een vrouw) is een programma waar veel evenementen een puntje aan kunnen zuigen. Lees mijn eerdere blog over het optreden van Osterwalder en Gladwell hier. In deze blog het verhaal van Wikipedia oprichter Jimmy Wales, over Wikipedia en het belang van falen.

De verwachtingen zijn dan ook hoog gespannen als we het sfeervol aangeklede Ethias Arena binnenlopen. De inspiratie die wordt beloofd is direct voelbaar. De ‘Studio’, de hal waar de Keynotes worden gehouden is middels een groot, rond projectiescherm, wat enkele meters boven de grond hangt, omgetoverd tot een prachtige ronde zaal waarbij het publiek rondom een langwerpige catwalk zitten. Op de ronde wand worden video’s en de slides van de sprekers vertoond. De trend van dit forum word snel duidelijk: creativiteit leidt tot innovatie, maar alleen als het leidt tot samenwerking, delen, falen, verbeteren. Op zich niks nieuws (toch?) al komt het nog in teveel organisaties voor dat falen geen optie is. Jammer, want zonder falen geen succes.

10 jaar Wikipedia

Zo bewijst ook Jimmy Wales, oprichter van het nu ruim 10 jaar oude Wikipedia. Velen mislukkingen gingen vooraf aan de geboorte van Wikipedia. Sterker nog, enkele jaren voordat Wikipedia het daglicht zag had Wales al een poging ondernomen om een online encyclopedie te ontwikkelen. “Een die betrouwbaar was, geschreven door experts, gecontroleerd door experts.” Kortom, niet veel meer dan de Winkler Prins, enkel online.” Twee jaar, 12 artikelen en enkele tonnen later moest de stekker eruit. Geen toekomst. Tot Wales zich realiseerde dat de wereld vol experts zit, en dat het niet nodig is om die zelf te benaderen. Geef ze een omgeving waar ze hun kennis kunnen delen, ongeacht welk onderwerp, waar ze elkaar kunnen verbeteren en voila, we hebben ‘the sum of all human knowledge’.

Ondertussen zijn we 20 miljoen artikelen in meer dan 270 talen verder en is Wikipedia met 450 miljoen unieke bezoekers per maand wereldwijd de op 4 na meest bezochte website. Het doel van Wikipedia (‘Giving every singel person on the planet free access to the sum of all human knowledge) komt aardig binnen handbereik. Bert_VE noemt Wales op Twitter dan ook een held omdat Wikipedia hem tientallen keren in het verleden gered heeft met het maken van zijn huiswerk. Focus voor de komende jaren is om de talen minimaal 250.000 artikelen te hebben in talen met minimaal 1 miljoen ‘native speakers’.

Geen censuur

Wales accepteert geen censuur. Dat wil zeggen, onder voorwaarde van bijvoorbeeld de Chinese regering, door uit eigen hand bepaalde onderwerpen voor de Chinese bevolking (zoals het Tiananmenprotest) te blokkeren. Vandaar dat Wikipedia meer dan 3 jaar geweerd is uit China. Tegenwoordig is Wikipedia wel beschikbaar zonder dat Wikipedia zelf content afschermd. Echter, lokaal worden alsnog bepaalde onderwerpen geweerd.

Dat Wikipedia steeds meer bekendheid geniet in China wordt duidelijk uit onverwachte hoek.

Dat er veel gebruikers zijn is duidelijk: in de zaal is niet één persoon te vinden is die nog nooit op Wikipedia is geweest. Echter, wanneer gevraagd wordt wie er wel eens een artikel heeft geschreven of aangepast blijven er slechts een handvol handen over. Wie zijn de editors van Wikipedia eigenlijk? De meerderheid is man, gemiddeld 26 jaar oud en opvallend, het aantal PhD’s is tweemaal zo hoog als in wereldpopulatie. De mannelijk dominantie bevalt Wales niet erg. Reden daarvoor kan zijn dat de ‘editing tool’ nogal technisch is en niet al te gebruiksvriendelijk. Daarom ook dat veel moeite gestopt wordt om ‘female editing’ te laten stijgen: editing gives a great feeling. Doel is dat binnen 5 jaar 25% van de editors populatie uit vrouwen bestaat. Wel hebben alle ‘amateur encyclopedists’ het volgende gemeen: ‘intelligent, obsessive and having a lot of free time’.

Charity

Interessant is daarnaast het verdienmodel. Geen subscriptie, geen advertenties maar 100% donaties. Jaarlijks voert Wales een campagne om geld in te zamelen voor de Wikipedia Foundation. Een sympathiek business model, zo lijkt het ogenschijnlijk, maar deze levert volop discussie op. Alexander Osterwalder, ook als spreker aanwezig op het WCF, richtte zich al eens in zijn blog naar Wales dat hij met dit model niet op de goede weg is. Vooralsnog lijkt Wales het tegendeel te bewijzen. Wikipedia groeit nog altijd en met 95 vaste medewerkers en meer dan 100.000 vrijwillige editors (waarvan enkele duizenden zeer regelmatig actief zijn) is er genoeg potentie om deze groei te continueren. En via het ‘charity model’ komt net voldoende geld binnen om de 679 servers draaiende te houden. Hoeveel, daar laat Wales zich niet over uit.

Naast Wikipedia is er ook nog Wikia, waar iedereen een wiki kan beginnen rondom een willekeurig onderwerp. Daar waar Wikipedia streeft naar neutraliteit staat de wiki’s in Wikia vrij om je mening uit te spreken, met vele fansites tot gevolg. Neem bijvoorbeeld de Muppet Wikia met 24.318 pagina’s en 73.119 foto’s een bewijs van veel passie en bewondering voor de creaties van Jim Henson. Het blijft opzienbarend in welk detail de Muppets beschreven worden, wat ook hier de obsessie en de hoeveelheid ‘vrije’ tijd bewijst die in Wikia gestoken wordt.

Kritiek

Uiteindelijk was er in het verhaal van Jimmy Wales niet veel nieuws te horen, maar altijd leuk om de pionier een keer in levende lijve te zien. Of het moet zijn dat Wikipedia bewezen heeft een blijvertje te zijn, iets waar de afgelopen jaren nogal eens aan getwijfeld. Nicholas Carr verklaarde in 2006 Wikipedia dood en de Wall Street Journal twijfelde in 2009 eveneens aan de houdbaarheid van de ‘free encyclopdia’ toen het aantal vrijwillige editors snel afnam. Maar de groei en populariteit van de site doen die kritiek verstommen.

Wales sluit af door nogmaals naar zijn ‘failures’ te verwijzen. ‘Fail faster’ is zijn devies, en daarmee zet hij een trend voor het Creativity World Forum, waar het ’recht op falen’ veelvuldig terugkomt. De aanmoediging is dan ook duidelijk: ‘Young entrepeneurs who fail are still winners compared to those who never try’.