Lang heb ik voor de AVRO gewerkt. Een bijzondere tijd. Ik was er onder meer verantwoordelijk voor de internet activiteiten in de tijd dat internet niet voor vol werd aangezien. Er is, tot op de dag van vandaag, maar weinig veranderd.
In dit artikel vraag ik me met verbazing af, waarom het merendeel van de publieke omroepen (VARA, AVRO, TROS en KRO) eigenlijk geen leden werft via de omroepsites en de sites van succesvolle programma’s. Volgens mij liggen daar volop kansen. Gek genoeg geldt dit ook voor de commerciële omroepen: ook daar wordt op internet maar mondjesmaat geprobeerd om de trouwe kijker aan zicht te binden.
Commercie en de Media"wet”
Een van de moeilijkste uitdagingen voor omroepen is de zogenaamde MediaWet. Die bepaalt kortweg dat je de machtigste instrumenten in de wereld kan gebruiken als omroep, maar dat je die niet mag gebruiken als omroep vereniging. Je leest het niet verkeerd, zo krom is deze wet, die volgens mij als jurist de naam “wet” niet waard is. Het betekent dat iedereen in Hilversum die commercieel bezig wil zijn, op een uiterst onzekere manier moet handelen. Het betekent ook dat je bijna niet meer een vereniging in beeld krijgt op TV of hoort op de radio. Een belachelijk vreemde consequentie van politieke keuzes.
Ledenwervingsacties met irritatie
Maar 1 april 2009 dan is het weer zo ver: dan worden de leden geteld van de omroepen. En aangezien die al jaren leden verliezen, is er nu een grote mediacampagne begonnen. Voor het geval je het niet weet: de consequenties van minder leden zijn serieus: verlies van zendtijd staat op het spel en dat betekent bijvoorbeeld dat omroepen dan programma’s moeten stoppen en mensen ontslaan.
Dus zijn er ook ledenacties begonnen, die de NRC oneigenlijk noemt.
Een paar voorbeelden: De KRO is een glossy magazine begonnen “Maria” en alle abonnees zijn automatisch KRO-lid. Bij een populaire “Boer zoekt vrouw”-party mogen alleen KRO-leden naar binnen. Bijna alle omroepen krijgen leden, doordat automatisch een abonnee op een programmablad lid van de bijbehorende vereniging wordt.
Het klinkt verwrongen en iedereen weet dat dit niet de mooiste weg is. Maar het is een van de weinige mogelijkheden die de omroepen restten. Je zou zeggen: een uitgelezen kans om met het enorme online onroerend goed van de omroepen de nieuwe leden in groten getale binnen te halen.
De inzet van online marketing
Toch blijft het opvallend als je nu kijkt naar de websites van de diverse omroepen: er wordt niet actief leden geworven bij de VARA, AVRO, TROS en KRO. De NRCV heeft een actie op de site, maar daar keek ik de eerste 2 bezoeken overheen. En deze oude omroepen verliezen toch het meeste leden en hebben het meeste te verliezen. Blijkbaar hebben de oude media Radio en TV (en omroepbladen, laten we die niet vergeten) nog steeds de overhand in de directiekamers.
BNN en VPRO hebben wel altijd groot ingezet op Internet. Beide omroepen hebben grote trouwe internet groepen online en wat doen zij online ? Links is de Homepage (!) van BNN, die speciaal voor Sinterklaas een variant op hun “Koop dit word lid”-actie hebben gemaakt : “Geef dit word lid”. Er is hier geen twijfel waar het BNN om gaat.
Zelfs de normaal a-commerciële omroep VPRO (hieronder) heeft een redirect gemaakt van zijn normale homepage: met “wij zijn op zoek naar nieuwe leden” valt de omroep klantvriendelijk met de deur in huis. Als je eenmaal door hebt geklikt naar de normale site, lukt het je bijna niet meer om de actie terug te kijken: de VPRO baalt blijkbaar toch een beetje van zijn eigen ledenactie.
Maar laten we eerlijk zijn: als het water je aan de lippen staat, dan is dit toch de manier waarop je online aanwezig wilt zijn ?
Niet alleen voor de publieken
Denk niet dat het hier om een zeldzaamheid gaat: de commerciële omroepen zien hun advertentie inkomsten bedreigd, maar denk maar niet dat ze online proberen om hun trouwe kijkers of site-bezoekers aan zich te binden.
En dat verbaast mij: als je kijkt hoeveel mensen de sites bezoeken van alle omroepen, dan heb je het over miljoenen mensen. Elke dag weer. En die mensen komen echt niet meer alleen om te lezen over een TV-programma: Het TROS Radar-forum is zo langzamerhand een fenomeen online geworden. Zouden die mensen voor €8 per jaar niet op de tribunes willen zitten of speciale leden-events online willen bijwonen?
Het online bezoek is een serieuze bron van inkomsten voor de commerciëlen en een geweldige kans om leden te werven voor de publieken. Als men dit zich eerder had bedacht, was er misschien minder irritatie geweest over de campagnes door o.a. de politiek. En beter nog: waren de omroepen eindelijk begonnen met wat sites als Hyves met veel minder geld al wel lukt : het binden en boeien van mensen online.
