Wat kunnen we leren uit de #haren case study?

JDC
23 september 2012, 16:39

Welkom in een wereld zonder onschuld

Eerst en vooral: excuses voor deze opportunistische titel. Maar ik ben boos, erg boos. En ik kan niet er niets over zeggen. Het vreet al dagen aan me. Iedereen kent ondertussen wel ‘het geval Haren’. Meisje plant feestje voor zestiende verjaardag. Meisje gebruikt Facebook en vergeet even iets. Duizenden maken er misbruik van. Meisje heeft geen fijne verjaardag.

De analyses kunnen beginnen. De rol van sociale media in deze maatschappij. Wat kunnen we hier als marketeers uit leren? De jeugd van tegenwoordig. Jongeren moeten leren beter met Facebook omspringen. Ouders moeten hun kinderen beter uitleggen hoe Facebook werkt.

Larie en apekool. Ik heb een tienerdochter. Ze zal snel zestien worden. Ik mag haar nog zoveel leren als ik wil en ze mag nog zo slim en attent zijn: er is niets dat haar beschermt tegen fouten. En het lezen van het grote Facebook reglement zal haar niet behoeden voor de “ander”. Het zal ook jouw kind niet behoeden.

Zestien. Kom me niet vertellen dat ‘ze’ rijp genoeg moeten zijn om beter te weten. Zeg me niet dat ze te lichtzinnig zijn en bespaar me wat we er als bedrijf kunnen uit leren. We maken allemaal fouten. Het is ons heilige recht en zeker dat van kinderen. Niemand hoeft perfect te zijn, niemand kan het zijn.

We kunnen nu bomen opzetten over de impact van sociale media op onze maatschappij. Gelukkig was er een tegenbeweging maar of dat ons zal besparen van de lessen? Er zullen geen bomen maar bossen opgezet worden de komende dagen. En er zullen nog dergelijke gevallen komen. Het land speelt geen rol.

Maar er is slechts één ding dat ons nu kan sieren naast diep in eigen hart kijken: zwijgen en hopen dat het kind (ja, kind) waar het vorige week over ging op één of andere manier kan krijgen waar elke zestienjarige recht op heeft.

Dit is geen case study. Er is niets te leren. Toch niet op het vlak van sociale media of marketing. Er is enkel verbouwereerde stilte en een verdwaasde blik op het dier dat mens heet. Wat mis ik de rubriek 'opinie'.

Ik zwijg. Gelukkige verjaardag, meid. Welkom in een wereld zonder onschuld.

PS: als deze post niet op M! thuis hoort, mijn excuses. Mijn volgende post zal weer over marketing en consumptie gaan. Ik heb er nu even geen zin in.

JDC
Digital business consultant bij i-SCOOP

Jean werkt sinds 1992 op het raakvlak van digitale technologie, marketing, sales en media. Hij is sinds 1996 exclusief bezig met digitale marketing en digitale transformatie voor B2B en technologiebedrijven.

Categorie
Tags

22 Reacties

    media

    JP, in Arnhem zijn afgelopen weekend gestart met de organisatie van een ProjectX-feestje. Inmiddels is de pagina van Facebook verdwenen. Het is nog niet duidelijk of de organisatoren dat op eigen initiatief hebben gedaan. Wellicht bang voor evt consequenties?

    Vraag is nl wat je hier als gemeente nu tegen kunt doen? Haren is totaal uit de hand gelopen en laten we eerlijk zijn, tot vrijdagmiddag had niemand dat zien aankomen. Uit voorzorg was er wel voor extra politie gezorgd maar dit had niemand verwacht. Je kunt dan ook niemand de schuld geven. Iedereen heeft zijn bijdrage geleverd. Van media tot gemeente Haren zelf. Dat geldt echter niet voor evt toekomstige ProjectX-feestjes die worden opgezet. Iedereen weet nu wel wat we kunnen verwachten en daarmee zijn initiatiefnemers schuldig aan de gevolgen van deze feestjes. Met eenvoudige tools is te achterhalen wie en wanneer deze feestjes worden aangekondigd. Lijkt me voor gemeente, politie en ouders niet al te moeilijk meer om de initiatiefnemers op voorhand te wijzen op de mogelijke consequenties!

    Het zou me niet verbazen dat de jongeren in Arnhem eieren voor hun geld kozen en de pagina op eigen initiatief hebben verwijderd!


    24 september 2012 om 05:43
    J-P De Clerck

    Marco, dat is juist. Het is dus een beleidsvraagstuk hoe dit aan te pakken in de toekomst en het zal ongetwijfeld een combinatie zijn van identificatie van wat een nieuwe vorm van hooliganisme lijkt, de aanstokers en de netwerken en kanalen ( ook sms) die ze gebruiken. Maar dergelijke feiten zijn geen gevolg van sociale media zoals men vaak doet uitschijnen. Wie de relatieve vrijheid van deze kanalen misbruikt, roept trouwens intrinsiek om een beperking van die vrijheid. Ik stoor me echter vooral aan de mentaliteit waarbij velen er van uitgaan dat iedereen foutloos moet kunnen werken met die media. Iedereen deed idd zijn werk. Wat er bij mij gisteren echt even uit moest, met excuses, is hoe dergelijke zaken worden afgeschilderd en vaak ongepast geanalyseerd. En ik denk aan een kind.


    24 september 2012 om 06:46
    Robbert van der Vleuten

    Naast het feit dat het een spijtige afloop heeft gehad en dat ik dit betreur, vind ik ‘Project X – Haren’ een erg interessante casus.

    Wat kun je er van leren? Tja….. Je ziet wel hoeveel macht ‘het volk’ of zelfs het individu heeft gekregen door de nieuwe media. Project X liet daarnaast duidelijk zien hoe krachtig het medium social media is.

    Deze casus geeft alleen nog maar een voorproefje op wat ons allemaal nog (positief/negatief) te wachten staat. We zitten middenin een revolutie die aangewakkerd is door het internet en social media.

    Wij ‘het volk’ leren stap voor stap hoe we social media kunnen inzetten en waar we het goed voor kunnen gebruiken maar ook hoe we er (niet) mee om moeten gaan. Logischerwijs zijn de instanties en de overheden hierbij overal een stap te laat aangezien zij helemaal niet ingericht zijn op een dergelijke nieuwe omgeving.

    Ik heb een aantal keer ook nagedacht waarom zoveel jongeren zich ‘lieten mobiliseren’ en vanuit heel Nederland naar het noorden vertrokken voor een ‘netwerkfeestje’…. Toch denk ik nog steeds dat er ergens ook (bewust of onbewust) wel een vorm van provocatie van de jongeren aan ten grondslag lag.

    Een provocatie richting de gevestigde orde in de vorm van het tonen van de macht en de kracht die ze hebben gekregen door het medium social media. Deze vorm van provoceren gaan we in de toekomst vaker zien… denk ook aan bewegingen als Occupy (ik wil Project-X hier verder totaal niet mee vergelijken overigens).

    Hoe gaan we in Nederland om met grote groepen gemobiliseerde mensen? Politiestaat?


    24 september 2012 om 13:39
    Roy

    Belachelijk, een schande, hoe kunnen we dit voorkomen? Dit mag nooit meer gebeuren?

    Allemaal waar maar er zijn ergere dingen gezegd over bepaalde generalen en politici met gekke ideeën (ik verwijs uiteraard naar WO2) en daar is het gros van ons huidige vakgebied op gebaseerd.. De macht van de media.

    Ben ik nu heel slecht als ik me afvraag: ‘hoe kunnen we deze ‘casestudie’ gebruiken om echt van te leren? Dan heb ik het niet alleen over voorkomen van dit soort dingen maar ook om ook voor commerciële activiteiten. Ik denk dat @niels het kort en krachtig omschreven heeft.

    Haren is niet alleen door ‘social media’ uit de hand gelopen maar vooral door traditionele media die hier flink het vuur hebben aangewakkerd.


    24 september 2012 om 13:44
    Nicolette Ouwerling

    Blij met dit genuanceerde geluid JP!

    Vrijdagochtend had iedereen het nog over een gemeente die te hard van stapel liep qua voorzorgsmaatregelen, deden Heineken tot BNN tot Ted De Film vrolijk mee met inhakers en was alles nog ‘geinig’. Vrijdagavond had de gemeente ineens beter moeten weten, een alternatief moeten organiseren, duidelijker moeten communiceren of direct al harder moeten optreden.

    Ik heb er even geen oordeel over. De enige analyse die ik er in ieder geval op los kan laten is dat alles achteraf makkelijk te verklaren is. En dat de werkelijkheid van aspecten waar een gemeente en de politie mee te maken heeft vaak een stuk complexer ligt dan dat.


    24 september 2012 om 13:55
    raantjes

    Dit is voor mij een duidelijk voorbeeld dat we ons zorgen moeten maken over de mensen, niet over instrumenten die zij inzetten. Als duizenden mensen enkel een liedje hadden gezongen voor de jarige, dan was er niets aan de hand geweest.

    Maar omdat een deel van de bezoekers zich niet kan inhouden en veruit verwerpelijk gedrag vertoont, moeten we ons niet gaan verschuilen achter het middel dat is ingezet. Mensen zijn individueel verantwoordelijk voor hun daden en moeten hier dan ook op aangesproken worden. Hoe jong of oud deze personen ook zijn.


    24 september 2012 om 13:57
    Robbert van der Vleuten

    @raantjes .. zeer zeker moeten de daders het liefst allemaal boeten. Maar het is natuurlijk wel zo dat het instrument (social media) er voor zorgt dat dit alles (het mobiliseren van grotere groepen mensen die niets met elkaar te maken hebben) kan gebeuren. Hiermee hoef je je niet te verschuilen achter het middel.. het is wel een feit.

    Dat een stel dronken jongvolwassenen daar uiteindelijk er een grote puinhoop van maken is natuurlijk te triest voor woorden en uiteindelijk ergens wel een andere discussie.


    24 september 2012 om 14:06
    iscoop

    Ik had gisteren bij het schrijven beloofd geen analyse te maken. Die zijn er ondertussen bij de vleet en ik blijf bij het voornemen.

    Uiteraard is iedereen vrij om wel die analyses te maken.

    Ik wil gewoon graag even, binnen de context van deze site en haar doel, een aantal antwoorden geven.

    @Niels Ik snap waarom je in deze de Tipping Point aanhaalt maar het lijkt me vooral maatschappelijk.

    @Robbert Ik begrijp je punt maar denk dat we dit niet nodig hadden om de impact van social media te begrijpen. Ik ben het ook niet eens dat internet en social media aanwakkerende elementen zijn. Het zijn communicatiekanalen. We mogen ook de macht van het individu niet overroepen, denk ik, en zeker niet in deze context.

    @Roy @Niels De media maken deel uit van de cultuur. En in onze cultuur is vrijheid-blijheid en populisme aan de macht. Ik denk dat het een interessante denkoefening zou zijn om eens te kijken hoe de media vandaag in een moordende concurrerende omgeving, waar steeds minder ruimte is voor journalistiek en steeds meer druk om te ‘scoren’, evolueren.

    @Nicolette Dat viel me ook op ja. De zich via Twitter excuserende DJ, etc. Olivie op het vuur dat iedereen met wat verstand zag aankomen, alleen de omvang van het vuur heeft velen verrast.

    @Raantjes Over het algemeen eens. Ben een enorme voorstander van individuele verantwoordelijkheid. Alleen heeft niet iedereen die kracht – want dat is het toch wel – in zich. Hoewel het een sarcastisch en vanuit allochtoon/autochtoon standpunt geschreven stuk is, vind ik dat politocoloog Peyman Jafari het in zijn stuk ‘Autochtone gemeenschap moet rellen in Haren veroordelen’ ergens goed omschrijft als hij het heeft over het Westerse individualisme en de pervertering van het idee van vrijheid. In een marketingcontext zou je bijvoorbeeld kunnen nadenken over hoe gerechtvaardigd ons idee over ‘de macht van de consument’ wel is.

    @Robbert Ook eens dat het instrument helpt bij het mobiliseren. Maar ook het omgekeerde geldt: hoe mensen sociale media gebruiken ligt aan mensen. Op dat vlak ben ik het eens met Remco Jansen in (alweer) De Volkskrant in het stuk Facebook verantwoordelijk? ‘Merthe had niets te verbergen, wel wat te vrezen’. Die heeft het over de media (algemeen) en over Facebook. Facebook is hier niet verantwoordelijk voor. Maar ik deel volledig zijn mening dat Facebook best wel wat meer energie mag stoppen in zijn privacysettings. En daarmee zeg ik niet dat dit DE reden is voor wat er gebeurde. Maar Facebook is wat mij betreft steeds meer een ramp van een sociaal netwerk aan het worden. Daarom gebruik ik het ook steeds minder (en zou ik het helemaal niet meer gebruiken als het geen deel van mijn werk was). Dat is echter voor misschien eens een andere post en is een – gefundeerde – opinie.

    Opnieuw: ik verplaats me enkel in het standpunt van het individu dat hier niet om vraagt en laat het aan de samenleving over om het proces van de samenleving te maken. Haren is hier een deeltje van en blijft wat mij betreft geen casus.


    24 september 2012 om 14:38
    Sjoerd

    Gewoon mee eens. Punt.


    24 september 2012 om 14:46
    iscoop

    @Sjoerd Thx Sjoerd.


    24 september 2012 om 14:48
    Koen Moons

    Hoezo geen case study? Hoezo niets te leren? We hebben elkaar afgelopen jaren doodgegooid met mooie succesverhalen mbt sociale media, leerpunten en succesfactoren eruit gedestileerd. En nu gebeurt er iets schandaligs waarbij sociale media een grote rol spelen, en dan moeten we zwijgen?

    De wereld verandert door sociale media, op heel veel verschillende manieren. En daar moeten niet alleen marketeers op inspelen, maar misschien nog wel meer gemeenten, scholen, sociale instellingen, politie etc.

    Iedereen die hier een boom of een bos over op wil zetten; vooral doen, ik hang aan je lippen!


    24 september 2012 om 14:52
    Niels

    @J-P. The tipping point lijkt me vrij “maatschappelijk”. Wellicht heb je een andere invulling van “maarschappelijk”, als in beleidstechnisch? In dat geval verwijs ik graag naar het briljante idee om straatnaambordjes te verwijderen om verwarring te veroorzaken onder een generatie waarvan 90% een smartphone in het bezit heeft (met of zonder de nieuwe Maps functie van Apple). Ergo, beleid wordt bepaald door een groep mensen die totaal niet op de hoogte is van hoe de jeugd zich groepeert dan wel communiceert.

    Een tijdje geleden moedigden wij allemaal nog het gebruik van Twitter aan gedurende de Arabische Lente. De kracht die het had en hoe het koste wat kost beschermt moest worden tegen invloed van welk bestuursorgaan dan ook.

    Dat blijkt echter alleen voor het Midden Oosten te gelden. Hier worden we bang van 10.000 jongeren met een blikje Amstel in de hand en een onbeperkt-internet-abonnementje.

    Het ligt niet aan de media. Het ligt niet aan deze specifieke generatie. Het ligt aan de standaard behoefte van jongeren om grenzen op te zoeken. Dat moet kunnen. Maar niet op deze wijze. Men wist dat ze kwamen. De kans was groot dat de sfeer grimmig zou worden. Defect was slechte inschatting van de politie. Die nu social media de schuld geven.

    500 man ME met een waterkanon was de oplossing geweest. Broken window theory (zie wederom ook tippingpoint) in optima forma. Geen kans geven, direct terug naar huis sturen.

    Leer van de fout, maak gebruik van de mogelijkheid om social media te monitoren (als mediabureaus het kunnen dan moet een overheidsorgaan het ook kunnen) en haal het niet in je hoofd vrije communicatie te betwijfelen. Dan wordt het al snel een hele enge 1984-situatie.


    24 september 2012 om 14:56
    iscoop

    @Niels Nee, klopt: The Tipping Point is maatschappelijk/sociologisch. Ik denk echter dat we best wat verder mogen kijken. Uiteraard ligt het OOK aan de behoefte van jongeren om etc. maar het is nooit zwart/wit. Altijd grijs. Het ligt aan van alles tegelijk. Ik zeg zelfs niet dat het aan deze generatie ligt. Uiteindelijk zijn het mijn generatiegenoten die ze hebben trachten opvoeden…

    Vrije communicatie betwijfelen wil ik ook niet. Wel lach ik met de mythe van hoe vrij we wel zijn in dit ‘social media tijdperk’.

    Mijn ervaringen met een waterkannon gaan terug tot mijn studententijd dus ik ben geen kenner. Maar wat als het een andere keer over 100.000 mensen gaat of over iets helemaal anders dan een feest? Of wat als het volgende keer over 25 jongeren gaat met meer ravage? Of wat las je volgende keer een heel regiment laat aanrukken en het allemaal maar ‘voor de grap’ was?

    Enfin, dat gaat wat buiten de context hier maar het lijkt me moeilijk om handige formules in elkaar te knutselen zoals: ((Aantal likes van Facebook foutje)x(Virale effect)/(x hooligans)+(aantal impressies traditionele media))/4 = benodigd aantal politiemensen of wat dan ook.


    24 september 2012 om 15:11
    Robbert van der Vleuten

    @ Koen ik ben het helemaal met je eens. Er komt extreem veel op ons af in de nabije toekomst en de nieuwe technologie (en nieuwe media) spelen hier een zeer grote rol in… Niet an sich, maar als middel.

    Wanneer je de huidige situatie in het Westen (Nederland) beschouwt zie je dat het er niet al te rooskleurig uitziet. Zowel economisch, cultureel en maatschappelijk zit het in het Westen structureel fout. Combineer je dit met de nieuwe vormen van communicatie en sociale media dan weet je dat dit ‘problemen’ op kan gaan leveren.

    Haren was weliswaar een ramp maar nog niet van die omvang dat je mag spreken van een ‘nationale ramp’… In de toekomst zie ik dat echter wel tot de mogelijkheden horen.

    Daarom mogen inderdaad juist gemeenten, politie en overige instanties hier serieus rekening mee gaan houden en hun organisaties hierop in richten. Society 3.0 is hierbij toch wel een boekentip!


    24 september 2012 om 15:18
    iscoop

    @Koen Moons Ik heb nooit gezegd hoe gezellig of geweldig sociale media zijn voor de maatschappij. Ik ben een marketingmens en ik weet hoe je als marketingmens met succes sociale media kunt inzetten. Punt, andere lijn. Ik zeg en blijf zeggen dat hier op marketingvlak (deze site gaat over marketing) geen lessen aan te koppelen zijn. Over sociale media en cultuur/sociologie/whatever? Mogelijk. Dat is niet mijn vakgebied al wil ik er gerust wel eens een heel serieuze boom over opzetten. Ik heb ook niet gezegd dat jij moet zwijgen. Ik schreef enkel wat ik voelde en dat ik in deze als marketingmens geen lessen zie. Als het lessen op een ander vlak zijn, doe ik graag mee als ik eens de tijd en ruimte heb en niet de kost moet verdienen en belastingen moet betalen. Agree?


    24 september 2012 om 15:19
    iscoop

    @Robert Klopt allemaal maar opnieuw: geen marketinglessen. Het lijkt me inzake beleid nogal wiedes dat beleidsmakers rekening houden met allerhande maatschappelijke evoluties.

    Trouwens: ik raad mensen die Society 3.0 willen lezen aan om eerst eens wat boeken van bijvoorbeeld Frank Furedi over de culture of fear en dergelijke te lezen.


    24 september 2012 om 15:23
    Robbert van der Vleuten

    @J-P denk dat ik het op dit punt wel met je eens bent. Ik zou binnen deze casus zo 1,2,3 niet iets kunnen opnoemen waar we in de marketing iets aan zouden kunnen hebben.

    Of het zou moeten zijn dat in deze tijd van ‘digitaal darwinisme’ uiteindelijk het soort/bedrijf/organisatie overleeft dat zich het beste kan aanpassen aan de veranderende omgeving. Hierbij bedoel ik dat juist de instanties zich beter mogen gaan organiseren en inrichten naar aanleiding van de veranderende (digitale) omgeving.


    24 september 2012 om 15:25
    iscoop

    @Robbert Over Digital Darwinism en Brian Solis ga ik het even niet hebben 🙂 Maar in het algemeen lijkt dit soort ‘darwinisme’ me inderdaad relevant en van alle tijden (al geldt dat steeds minder in sommige ‘beschaafde’ delen van de Westerse wereld waar Darwin op alle vlakken dood is). De Dr. Pepper case gezien? Da’s pas een case die zowel met marketing als maatschappij te maken heeft. Genoteerd als project voor het najaar BTW: toch wel eens iets doen over social media en maatschappij.


    24 september 2012 om 15:30
    Robbert van der Vleuten

    @J-P social media en maatschappij is denk ik een goede ja! Zal qua actualiteit niet in relevantie en belang inboeten! Dr Pepper case is inderdaad erg interessant!


    24 september 2012 om 15:51

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!