E-hoarding: lijd jij aan de digitale verzamelziekte?

27 januari 2015, 14:30

In het eerste deel van deze artikelserie over verzamelen en hoarden, ‘De dieperliggende motivaties achter verzamel- en hoardgedrag’, is het duidelijk geworden waarom wij fysieke spullen willen bemachtigen en waarom we er zo lastig afstand van kunnen doen. Aangezien een gigantisch deel van onze belevingswereld de vertaalslag van het fysieke naar het digitale heeft gemaakt, is het hoog tijd om te gaan onderzoeken of we gevoelig zijn voor dezelfde biases en irrationaliteiten als het digitale bestanden en data betreft. Laten we op ontdekkingstocht gaan!

“Terrabytes had ik. Externe harde schijven vol met trainingsmateriaal, films, muziek, audioboeken, ebooks, schrijfsels van vroeger, you name it. Zelfs mijn oude huiswerkopdrachten van vroeger waren nog terug te vinden in de diepste krochten van de mappenstructuur. Want ja, je zou ze ooit maar weer nodig hebben!”

Afsluiting krijgen

Misschien heb je het wel eens horen zeggen dat als je een film niet uitkijkt, of een boek niet uitleest, het onafgemaakte verhaal nog 7 jaar door je hoofd blijft spoken. Onze hersenen willen alles kunnen archiveren, een plaats kunnen geven om op die manier iets af te kunnen sluiten. Getting closure, zeggen ze dat zo mooi in het Engels. Maar hoe kunnen we ooit deze felbegeerde closure krijgen als we niet weten wat we precies missen of hoe het verhaal afloopt?

Moet je eens voorstellen hoeveel onrust het hebben van terrabytes aan materialen, die we allemaal ooit nog nodig zouden kunnen hebben, met zich meedraagt. Het is een wirwar van onafgemaakte processen, niet nagekomen beloftes aan jezelf en confrontaties met je digitale verleden die je in lijken te halen zodra je ze toelaat.

De these van dit artikel is dan ook dat het afstand doen van alle materie die we niet nodig hebben, fysiek of digitaal, de closure kan geven waar we onbewust naar op zoek zijn en ons daarmee mentale rust geeft.

Ben jij een digitale hoarder?

Om erachter te komen of jij ook schuldig bent aan het digitale hoarden, gaan we kijken naar een aantal veel voorkomende kenmerken hiervan. Wellicht herken je jezelf er ook in: de e-hoarder heeft een overvol bureaublad met allerlei oude software en mappen vol met bestanden van oude banen, administratie en andere overbodigheden. Ook zijn er duizenden vakantiefoto’s die ons doen herinneren aan een veelal geïdealiseerd verleden waarvan we ons moeten afvragen of we er echt zo veel nodig hebben.

De smartphone en tablet zijn traag van de hoeveelheid apps die gretig zijn geïnstalleerd, maar schaars verwijderd worden en hetzelfde geld voor ebooks, audioboeken en cursussen. Deze zaken nemen niet alleen een hoop onnodige ruimte in beslag, maar kunnen ook nog eens voor keuzestress zorgen. Als je maar één boek hebt, is het vrij waarschijnlijk dat je die gaat lezen, waar er bij het hebben van 20 verschillende boeken geen keuze gemaakt wordt, uit angst voor de verkeerde.

Ook het bezitten van giga (of tera-)bytes aan muziek en films die allang gekeken zijn of nooit meer gekeken gaan worden, kenmerken de e-hoarder, alsmede een overvolle inbox met mails die stammen uit de jaren ’90. De browser bevat vaak een lijst met bookmarks waar je minutenlang in kunt scrollen en gagarandeerd niet in gaat vinden waar je naar op zoek bent, als deze al gebruikt wordt.

De oorzaken van het e-hoarden

Buiten de 12 psychologische factoren die ten grondslag liggen aan het hoardgedrag die aan bod zijn gekomen in het voorgaande artikel, zijn er ook een aantal verklaringen die meer toegespitst zijn op de digitale wereld.

Een voorbeeld daarvan is het onvermogen om prioriteiten te stellen en het ontbreken van een digitaal ordeningssysteem. Als je niet weet wat wel en wat niet belangrijk is en waar je het moet bewaren, zal je standaard antwoord altijd zijn om alles te bewaren. Dit is logisch, omdat het natuurlijk veel minder tijd kost om digitale bestanden te bewaren dan het kost om ze weg te gooien en het feit dat digitale ruimte zo goedkoop en nagenoeg onbeperkt is, helpt dan ook niet mee.

Natuurlijk komt het ook wel eens voor dat je een mail van een tijd geleden terug wilt vinden en deze met succes terugvindt. Dit kan een stimulerende werking hebben op het bewaargedrag.

Het feit dat er zoveel informatie beschikbaar is op het internet en dat het ons vaak een een methodologie ontbreekt uit deze informatie te filteren wat belangrijk is, kan ertoe leiden dat we alle informatie uit gewoonte maar opslaan. Ook de angst om onderdelen van ons verleden te vergeten en daarmee een gedeelte van onszelf speelt een rol. Daarover meer onder gevolg 3 (hieronder).

Ten slotte helpt ook het ontbreken van een confrontatie met andere personen de e-hoarder niet. Dit komt doordat het digitale hoarden relatief zo onopvallend is en minder storend voor partners of huisgenoten dan het fysieke hoarden.

De gevolgen

Een argument dat makkelijk ingezet kan worden ter verdediging van de digitale verzamelziekte is dat het allemaal niet zo veel uitmaakt. Zolang die spullen geen ruimte in beslag nemen en niemand anders er last van heeft, zou het niet uitmaken volgens de e-hoarder.

Na de mogelijke gevolgen van dit gedrag overwogen te hebben, is het aan jou als lezer om te bepalen of het wel of niet veel uitmaakt.

  1. Een praktisch gevolg is dat je laptop, computer, mobiel of tablet erg traag wordt als je veel bestanden hebt opgeslagen en software hebt draaien.
  2. Een mogelijk gevolg van het digitale hoarden is dat dezelfde argeloosheid in het ordenen zich een weg naar de fysieke wereld kan banen.
  3. Het niet willen vergeten, is in strijd met onze menselijke aard, waarvan Francis Bacon terecht opmerkte dat we hem juist moeten gehoorzamen toen hij terecht zei: “Nature to be commanded must be obeyed”.

Zo toonden onderzoekers uit Bazel aan dat het menselijk brein – om goed te kunnen functioneren – niet alleen het vermogen nodig om dingen op te slaan nodig heeft, maar ook om ze te vergeten.

“Door geheugenverlies wordt overbodige informatie verwijderd en behoud het zenuwstelsel zijn plasticiteit. Een verstoring van dit proces kan leiden tot serieuze geestesstoornis.” Bron: Science Daily

Vergeven en vergeten is dus goed voor ons en het hoarden werkt dit tegen.

  1. Er kan sprake zijn van een ongezonde hechting aan de digitale spullen die, net als alle andere ongezonde hechtingen en spullen of personen, psychische problemen op kan leveren.
  2. Het innemen van veel digitale ruimte in de cloud is slecht voor het milieu door alle energievretende serverfarms die hiervoor nodig zijn.
  3. Aansluitend op het op zowel punt 3 als het eerder genoemde verkrijgen van closure, kunnen opgeslagen bestanden – buiten fysieke of digitale rommel – ook mentale rommel opleveren.
  4. Er komt stress kijken bij de gedachte dat je op een gegeven moment alle digitale bestanden nog moet gaan organiseren en er een bepaald doel voor moet vinden.

Ga deleten, en geniet!

Simon Hill beschrijft in zijn artikel ‘Is digital hoarding dragging you down?’ zijn gevoel na het weggooien van alle onnodige spullen als cathartisch, een therapeutisch genot.

Er zijn honderden soortgelijke berichtgevingen te vinden online die, buiten alle wetenschappelijke bevindingen, samen een sterk empirisch argument vormen voor het opruimen en weggooien van (digitale) spullen. Wellicht heb je deze ervaring zelf ook wel eens gehad na een lenteschoonmaak en/of opruimronde. We voelen ons er fysiek en mentaal goed bij!

Voordat we in deel 3 van deze artikelserie gaan kijken naar hoe je nou in je marketing gebruik kunt gaan maken van al deze kennis over de menselijke psyche en onze verzamel- en hoarddrang, zou het leuk zijn als je jouw ervaringen met het (digitale) hoarden als reactie op dit artikel zou willen delen!

Seph Fontane Pennock is heeft een achtergrond in de online marketing en positieve psychologie. Hij helpt als online ondernemer, auteur, en oprichter van PositivePsychology.com psychologen en therapeuten d.m.v. online resources en educatie.

Categorie

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!