Stimuleringsfonds voor de Pers gaat innovatiepot van 8 mln euro verdelen
Volgens de commissie Brinkman is de 8 miljoen euro niet voldoende om de krantensector ‘door de lange winter’ heen te helpen. Immers de kranten hebben te maken met een aantal structurele ontwikkelingen: dalende oplages, dalende advertentie-opbrengsten, vergrijzende lezers en hoge kosten voor distributie en drukken. Deze negatieve ontwikkelingen worden door de crisis versterkt. In zo’n klimaat is men niet snel geneigd de risico’s te nemen die inherent zijn aan innoveren. Voor veel nieuwe initiatieven op internet is het businessmodel nog niet bewezen. Op het voorstel van de commissie Brinkman om de innovatiepot te vergroten door aan alle internetabonnementen een heffing van 2 euro toe te voegen, heeft Plasterk afwijzend gereageerd. Of in zijn eigen woorden: “ik heb grote aarzeling”. De minister wil eerst met 8 mln beginnen. Dat is 4% van de begroting van de STER.
De commissie Brinkman heeft een aantal concrete adviezen gegeven voor de verdeling van die 8 mln euro. De subsidie is met name bestemd voor innovatieve projecten. De commissie onderscheidt 3 soorten projecten. Projecten gericht op innovatie in exploitatie en distributie, projecten gericht op nieuwe inhoudelijke concepten en projecten die de band tussen journalistiek en samenleving verbeteren. Bij de toekenning van de middelen hanteert de overheid een aantal speerpunten:
- 25% van de beschikbare middelen komt ten goede aan de regio;
- een belangrijk deel van de te honoreren projecten dient betrekking te hebben op crossmediale toepassingen en concepten;
- de nadruk moet niet liggen op kennisontwikkeling, maar op te realiseren innovaties.
Een andere manier om volgens de commissie Brinkman de innovatie te bevorderen is de samenwerking tussen publieke omroep en persmedia te stimuleren. Op technologisch gebied kan dat door de publieke omroep te dwingen in zijn R&D zoveel mogelijk met open source technologie te werken. Regionaal kan dat volgens de commissie door het vormen van regionale media centra, waar de publieke omroep en de private pers gezamenlijk aan crossmediale nieuwsvoorziening werken.
Daarnaast doet de commissie Brinkman een aantal aanbevelingen voor de middellange termijn. Meer gericht op het verbeteren van de structuur van de branche dan daadwerkelijke innovatie. Zo adviseert de commissie een distributienetwerk voor alle dagbladen en afschaffing van de Tijdelijke Wet Mediaconcentraties. De Minister zou wel extra aandacht moeten besteden aan de machtspositie van Google, die volgens de commissie leidt tot een ongelijk onderhandelingsveld in de markt.
Voor de korte termijn is de vraag of de uitgevers op tijd hun plannen klaar hebben om van de 8 mln innovatie subsidie te kunnen profiteren en het Stimuleringsfonds voor de Pers op tijd klaar is om de extra 8 mln euro te verdelen. Plasterk heeft aangegeven in oktober van start te willen gaan met het verdelen van de subsidie. Kort na de zomer komt hij met een inhoudelijke reactie op het advies van de commissie Brinkman. Het gehele rapport inclusief interviews met experts vind je hier.
Reacties op het rapport vind je o.a. op:
Heel vreemd…de asset van ‘de krantensector’ is het hebben van de redactie…ze moeten niet zo vasthouden aan het medium krant, maar een zogenaamde multi channel strategie adopteren…de lezer bepaalt het medium (wat ze al jaren doen, alleen willen de ‘kranten’ het maar niet zien) en de redactie zorgt dat het medium bereikt wordt…de papier uitgave zal waarschijnlijk te duur worden ivm druk- en verspreidingskosten en zal dus verdwijnen (of een cult status krijgen en dan dokken mensen wel).
eens met @Rooseboom, als eerste zouden ze het medium print als uitgangspunt los moeten laten (hoge productie- en distributiekosten) en zich focussen op journalistieke producties en het vermarkten daarvan (via verschillende kanalen).
Een sterk staaltje “in-of-the-box” denken als je het mij vraagt…
Formele reactie van IAB Nederland op rapport Commissie-Brinkman:
IAB Nederland vindt dat de ophef over de Internet-heffing die de Commissie Brinkman vandaag in haar rapport heeft voorgesteld, afleidt van de belangrijke vraag hoe “gratis” nieuws op Internet gefinancierd moet worden. Marco Derksen, voorzitter IAB: “ Of een heffing nu de juiste manier is of niet, het is goed dat Brinkman de beleving dat nieuws op Internet altijd gratis zou zijn, aan de kaak stelt.”
De ontwikkelingen in de online advertising en interactieve marketing bewijzen dat er succesvolle business-modellen ontwikkeld zijn (bijvoorbeeld gratis online content die mogelijk wordt gemaakt door interactive advertising.) De ervaring leert dat het aanbieden van betaalde (nieuws)content op internet een probleem is. Nederlandse consumenten verwachten dat content “gratis” is. Door een innovatieve aanpak van interactive advertising is het volgens IAB wel mogelijk een succesvol business-model te ontwikkelen.
IAB Nederland had in het rapport graag meer aandacht gezien voor de rol van het onderwijs bij het stimuleren van innovatie in de media. Volgens IAB Nederland zou er in de journalistieke en communicatie-opleidingen veel meer aandacht moeten worden besteed aan de wijze waarop kwalitatief goede media-producties ook commercieel rendabel kunnen worden gemaakt, door kennis en scholing over businessmodellen, innovatie en nieuwe media.
Als ik onaardig denk, dan lijkt het erop dat de schakel pers-politiek-omroep zich hier van zijn mindere kant laat zien. Hoewel er wel eindelijk gesproken wordt over het losmaken van de omroepgegevens door de omroepen. Maar de schakel blijft vasthouden en durft niet los te laten. Wellicht uit angst wat dit zou betekenen voor de al afnemende invloed van de Haagse politiek en voor de omroepen.
Het meest opvallend is dat dit rapport, waarover een half jaar is gedaan, zo vreselijk hard achteruit rent. Elf jaar geleden al werd er overal voor gewaarschuwd: internet is een bedreiging van kranten. Ook op Marketingfacts hebben we het er vaak over gehad.
Maar men heeft internet niet gezien als een echte bedreiging voor de hele branche. Natuurlijk zijn er pogingen gedaan om te innoveren, maar too little too late.
Kranten zijn voor goede journalistiek de intermediair geworden, die door internet ge-ontmediaird wordt. En zelfs een info leverancier voor Nederlandse kranten dreigt hetzelfde te overkomen: Metro heeft een paar dagen geleden zich laten ontvallen dat ze twijfelen of ze gebruik blijven maken van de diensten van het ANP – ze hadden al genoeg bronnen binnen de Metrogroep om gebruik van te maken. Daarbij sloten ze zich aan bij andere kranten, die hetzelfde meenden.
Het laat twee dingen onverlet, waar nog steeds geen goed antwoord op is gekomen : 1. Wat is het nieuwe businessmodel voor serieuze journalistiek ? 2. Het blijft natuurlijk immens wreed om een hele bedrijfstak, die zo belangrijk is geweest, in zo’n snel tempo ten onder te zien gaan.
Deze laatste twee zaken had de Commissie Brinkman naar mijn smaak meer moeten motiveren om veel dieper te gaan in het zoeken naar antwoorden. Dat hadden de kranten en journalisten wel verdiend.
Gerelateerde artikelen
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!