Doet u aan oneerlijke handelspraktijken?
Doet u aan oneerlijke handelspraktijken? Nee, natuurlijk niet, zult u denken. U bent een eerlijke handelaar – het zijn juist de concurrenten die met rare trucs en misleidende reclame de klant proberen te bedotten. Voor u zal er dan ook weinig veranderen nu vandaag de nieuwe wet tegen oneerlijke handelspraktijken ingevoerd is. Als het goed is.
De spelregels in het handelsverkeer zijn vandaag namelijk een stuk strenger geworden. Niet alleen misleidende reclame en verkooptrucs zijn verboden, maar elke handeling die oneerlijk, misleidend of agressief kan zijn naar een consument toe. Dit is het gevolg van een Europese richtlijn (die al een hele tijd geleden ingevoerd had moeten zijn, maar goed). Allerlei misschien wat schimmige maar tot nu toe legale praktijken zijn daarmee ineens tegen de wet. Mensen “gegarandeerd” prijzen laten winnen, of binnenlokken met een stuntaanbieding die helaas toevallig net uitverkocht is (”maar we hebben nog wel een andere die ook heel goed is”) mag niet meer. Oh ja, en een advertorial laten lijken op redactionele inhoud is ook keihard verboden straks.
Voordeel: u krijgt er als eerlijke ondernemer een flinke stok mee om uw al te bijdehante concurrent mee te slaan.
Het idee achter deze wetgeving is de consumentenbescherming in het handelsverkeer flink uit te breiden. Vroegere wetgeving regelde alleen zaken rond de koopovereenkomst zelf. Mensen dronken voeren op vakantie en ze dan een timeshare aanpraten tot 2031, gratis ritjes op een kameel waarbij het afstappen 50 euro kost, of gewoon een oude auto verkopen als ZGAN-alleen-door-omaatje-gebruikt: het was allemaal verboden. Maar mensen zijn slim, zeker als er geld mee te verdienen valt. Dus er kwamen heel wat trucs bij die net buiten deze regels stonden, maar wel behoorlijk laakbaar waren.
Dat is nu afgelopen: er is een breed verbod op oneerlijke handelspraktijken geïntroduceerd. Dit wordt uitgelegd als elke misleidende en elke agressieve handelspraktijk. Misleiding gaat om het weglaten of vals voorstellen van zaken, en agressief gaat—inderdaad- over agressieve tactieken. Zo zijn de reclames voor de Bio-stabil niet meer mogelijk: die laten weg dat de werking van die dingen niet aangetoond is. Ze zijn daarmee misleidend. Zeggen dat je failliet gaat als de klant het product niet koopt, is agressief en mag dus ook niet. Een paar andere voorbeelden uit de prachtige folder van de EU:
- Lokkertjes: de consument verlokken tot kopen door reclame te maken voor een product tegen een zeer lage prijs zonder dat daarvan een redelijke voorraad aanwezig is.
- Zogenaamde “gratis” aanbiedingen: een product als “gratis”, “voor niets”, “kosteloos” en dergelijke omschrijven als de consument iets anders moet betalen dan de onvermijdelijke kosten om in te gaan op het aanbod en het product af te halen dan wel dit te laten bezorgen.
- Advertorials: redactionele inhoud in de media, waarvoor de handelaar heeft betaald, gebruiken om reclame te maken voor een product, zonder dat dit duidelijk wordt uit de inhoud.
- Prijzen: de bedrieglijke indruk wekken dat de consument een prijs heeft gewonnen als er in feite geen sprake is van een prijs, of als het ondernemen van stappen om in aanmerking te kunnen komen voor de prijs afhankelijk is van de betaling van een bedrag door de consument of indien daaraan voor hem kosten zijn verbonden.
- Misleidende voorstelling van de rechten van de consument: wettelijke rechten van consumenten voorstellen als een onderscheidend kenmerk van het aanbod van de handelaar.
- Beperkte aanbiedingen: bedrieglijk beweren dat het product slechts gedurende een zeer beperkte tijd beschikbaar zal zijn om de consument onvoldoende tijd te geven een geïnformeerd besluit te nemen.
Mooi voor de consument, maar wat moet u als marketeer of ondernemer er mee? Nou, deze nieuwe wet geeft u het recht om op te treden tegen oneerlijke reclamepraktijken van concurrenten. Niet alleen vergelijkende reclame, maar ook “gewone” reclame waarin zijn klanten (en dus ook de uwe) misleid of agressief bejegend kunnen worden. Dat is per definitie onrechtmatig tegen u, en u kunt via de rechter een verbod of schadevergoeding eisen.
Daarnaast kunnen organisaties zoals de Consumentenbond een collectieve rechtszaak beginnen tegen bedrijven die dit soort praktijken hanteren. En natuurlijk hebben we de Consumentenautoriteit die bevoegd is boetes op te leggen bij schendingen van deze nieuwe wet.
Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, blogger en partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Sinds 2001 beheert hij de site Iusmentis.com met meer dan 350 artikelen over internetrecht.
Wat een heerlijk nieuws! Dit betekent het einde voor de huidige manier van werken voor de mensen die misleiden tot een kunst hebben verheven: Celldorado.
Met GRATIS ringtones in advertenties die precies zo zijn ontworpen dat de kleine lettertjes net buiten beeld vallen in de gemiddelde browser. En natuurlijk zijn de kleine lettertjes dan ook echt klein, en grijs op wit. Want dat geeft gegarandeerd een hogere conversie!!
Goed nieuws maar het betreft maar een richtlijn en die moet in de lidstaten worden uitgevoerd en gehandhaafd. Begrijp ik het nu goed dat dit per vandaag in Nederland het geval is?
@Kletskous: een Richtlijn verplicht EU-lidstaten om hun wetten aan te passen aan de tekst daarvan. Dat heeft Nederland nu eindelijk gedaan. Vanaf vandaag kun je je beroepen op de Nederlandse wet om de bepalingen uit de richtlijn af te kunnen dwingen.
Het lijkt mij toch ook mogelijk een proces te starten tegen zo’n “oneerlijke handelaar” op basis van deze Europese richtlijn, of minstens druk op de (lokale) overheid uit te oefenen om de richtlijn in de wetgeving te integreren…
Allengs is dit goed nieuws voor de consument, en ben ik blij dat eindelijk eens een einde kan worden gemaakt vooral aan al die misleidende reclames (denk aan ringtones, apps voor mobieltjes, enz) die zich (voornamelijk) richten op kinderen en jongeren; pure uitbuiting en compleet buiten de wet! Of reclames die hun voorwaarden een miliseconde in beeld houden.. of.. of..
Ooit eens een vacature geplaatst op een bekende vacaturesite en prompt werd ik gebeld door een ‘consultant’ van die site die mij gratis aanbood om te helpen bij het verbeteren van mijn vacatureplaatsing. Erg vriendelijk natuurlijk. Ik had een plaatsing gekocht voor ongeveer 400 euro, maar zij wist mij te vertellen dat ik hiermee echt niet de juiste kandidaat zou vinden. Zij kon mij een pakket aanbieden ter waarde van 5000 euro, dat mij ongeveer 3500 euro zou moeten kosten, waarmee ik gegarandeerd de juiste kandidaat zou vinden. De garantie ging niet zover dat ik mijn geld terug zou krijgen als ik niemand zou vinden.
Het trieste dieptepunt kwam een paar dagen later toen ze me weer belde en ander goedkoper pakket aanbood (met ‘leuke’ korting volgens haar) en dat ik haar (!) enorm zou helpen als ik nog voor het einde van deze maand zou beslissen dit pakket aan te schaffen. Ik lees in deze folder dat hier sprake zou zijn van emotionele druk en niet is toegestaan. Nu deze wetgeving er doorheen is, vraag ik me af wat ik had kunnen doen als ik door deze ‘emotionele druk’ was overgegaan tot aanschaf van dat pakket.
@Walter: je had met een beroep op die emotionele druk de overeenkomst kunnen laten vernietigen, zodat je er vanaf was en niets had hoeven te betalen. Natuurlijk moet je dan wel kunnen bewijzen dat ze dit gezegd heeft. Het is dan aan het bedrijf om te bewijzen dat die druk niet ongepast was.
Wel even uitkijken: dit geldt alleen voor consumenten, dus als je als bedrijf die vacature had geplaatst (wat me wel logisch lijkt), dan kun je je niet op deze wet beroepen.
Eindelijk relaxed kunnen omgaan met reclame, zonder je zorgen te maken over risico’s van het kopen van een product. Heerlijk toch? Het altijd heersende gevoel van wantrouwen bij verschillende marketinguitingen van bedrijven is van de baan… ben benieuwd hoe de consument het oppikt.
@ArnoudEngelfriet
Ik had inderdaad via mijn bedrijf deze vacature geplaatst. Wel raar dat het alleen voor consumenten geldt en niet voor bedrijven.
Je hoorde de wanhoop in haar stem toen ze me vroeg het pakket af te nemen. Het was heel duidelijk dat zij haar target voor die maand moest halen. Voor mij geen reden om dan maar het pakket af te nemen, maar je voelt toch medelijden. De vacaturesite is nogal agressief en pusherig in haar benadering en dat werkt bij mij behoorlijk afstotend. Maar ik kan me voorstellen dat individuen binnen een bedrijf wellicht net daardoor wel tot aanschaf overgaan.
Zoals je zegt, het bewijzen is het lastigste. Het blijft een grijs gebied. Ik vraag me dan ook af of ‘kwaadwillende’ bedrijven vanaf nu zich terughoudender zullen opstellen door deze wet.
@Walter Brand: de wetgever gaat er vanuit dat bedrijven allemaal even sterk en voorzichtig zijn, en zich deskundig laten voorlichten. Dat is nogal onrealistisch wat mij betreft, maar het verklaart wel waarom dit soort wetgeving in principe alleen naar consumenten toe geldt. Als kleine zelfstandige zou je m.i. toch vaak wel een beroep op deze wet kunnen doen.
Erg leuk stuk om te lezen. En heel goed nieuws natuurlijk!
Wat jammer dat het weer niet geldt voor bedrijven.
Overigens zie ik wel één site die met een bepaalde regel erg veel moeite zal krijgen: namelijk 3: de advertorials… moet Geenstijl toch wel grote veranderingen gaan doorvoeren.
Het is toch werkelijk niet te geloven. Is het straks überhaupt nog mogelijk om reclame te maken of mag je straks je spullen alleen nog in een winkel neerzetten? Met alle respect, maar de helft van deze wetten voorkomt alleen dingen die niet begrepen worden door de allerdomste van de samenleving.
Ik wil daar niet mee zeggen dat ik het allemaal goed keur, maar met al deze wetten is het voor een marketeer geen werken meer. Hoe kun je in godsnaam nog met iets creatiefs komen als dat door alle regels meteen wordt verboden? Want door deze regels pak je ook niet de bedrijven die echt kwaad willen. Die doen dat toch wel. Juist de bedrijven geen kwaad in de zin hebben, maar zich wel dienen van goede effectieve camapgnes lopen met deze regels weer tegen de lamp.
@Marcos: Op het gebied van advertorials ben ik het in ieder geval met je eens. Op een gegeven moment zullen we daar straks in lettertype grootte 72, dikgedrukt, Advertentie bij moeten zetten. beetje irritant. Ik denk dat de meeste mensen een advertorial wel herkennen, tenzij hij zo enorm goed geschreven is.. maar die heb ik nog niet gezien.
En waar kan je dat melden dan?
Gerelateerde artikelen
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!
Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!