Wat komt er kijken bij de ontwikkeling van een marketingapp?

Ga jij ook aan de slag? 10 tips voor de ontwikkeling van jouw marketingapp – deel 1

Het aantal smartphones en tablets blijft stijgen. Inmiddels zijn er in Nederland meer mensen die een smartphone (70 procent) bezitten dan een pc of desktop en is ruim 56 procent van alle Nederlanders in het bezit van een tablet. Dit grote aantal tablets en smartphones – voorzien van internet – bieden ons als marketeers tal van nieuwe mogelijkheden om ‘top of mind’ te komen (en te blijven) bij de Nederlandse consument. De ontwikkeling van een app speelt daar een belangrijke rol in. Een app is namelijk dé manier om dicht bij je (potentiële) klanten te komen.

Dit artikel is bedoeld voor (online) marketeers en geïnteresseerden die de ambitie hebben om in de nabije toekomst zelf een app te ontwikkelen. Want, hoe ontwikkel je nu eigenlijk zo`n app? Hoe kom je tot een goed plan en welke valkuilen kun je voor, tijdens en na de ontwikkeling verwachten? Allemaal relevante vragen voordat je start met bouwen. Bij de Nederlandse Energie Maatschappij hebben wij eind vorig jaar de Anna-inzicht-app gebouwd (inmiddels 125.000 downloads) en in deze blog deel ik graag onze inzichten met jou. Geen lijstjes met abstracte tips, maar concrete aandachtspunten vanuit de praktijk zodat je in de nabije toekomst in staat bent om een killer app te bouwen! Vandaag deel 1 van de in totaal 2 blogartikelen met tips en inzichten.

Tip 1: bepaal jouw doel en verricht marktonderzoek

Vanzelfsprekend is het noodzakelijk om eerst te bepalen welk doel jouw app gaat dienen. Veel apps worden gemaakt omdat er een app moet komen, zonder duidelijk doel. En dat terwijl een goede app kan zorgen voor bijvoorbeeld meer omzet uit klanten, de effectiviteit van je bedrijf kan vergroten of kosten kan verlagen. En dat is toch ook jouw doel als marketeer?

Zorg bovendien voor grondig desk- en veldonderzoek om te bepalen of er marktpotentieel is voor jouw app. Er bestaan tenslotte al voldoende irrelevante apps. Ons doel was duidelijk: een app bouwen die alle huishoudens in Nederland – uitgerust met een slimme meter – inzicht geeft in het energieverbruik van de woning en de mogelijkheid biedt om het eigen verbruik af te zetten tegen het verbruik van vergelijkbare huishoudens.

Blijkt nu dat jouw doel onvoldoende duidelijk is en het marktpotentieel gering? Maak een verstandige keuze en stop jouw tijd en geld in een ander project!

Tip 2: start met het functioneel ontwerp, daarna pas de rest

Een woning wordt gebouwd aan de hand van een ontwerpdocument. Een dergelijk document, ook wel functioneel ontwerp (FO) genoemd, is ook noodzakelijk bij de bouw van een app. Een functioneel ontwerp laat stap voor stap zien hoe een gebruiker door de toekomstige app kan ‘klikken’, met daarbij de gewenste flow uitgewerkt in wireframes. Daarnaast vormt het de basis van de afspraken tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Een FO helpt je om je collega’s uit te leggen waar je mee bezig bent.

Start pas met de designs nadat het functioneel ontwerp en de wireframes definitief zijn, niet andersom. In deze fase hadden we bij NLE voornamelijk de discussie over het type vragen gedurende het registratieproces, de verwachtingen van de gebruiker, de controles die tussendoor ingebouwd moesten worden, het kunnen inscannen van de barcode van de slimme meter en de ultieme aansluiting op de situatie van de gebruiker.

Om de toekomstige ontwikkelaars van de app optimaal te kunnen briefen over onze wensen en eisen, besloten wij om het functioneel ontwerp inclusief de designs te visualiseren in een storyboard. Met andere woorden, een tekening met alle pagina designs erin, gelinkt met elkaar via lijntjes, op basis van de wireframes. Hierbij ook de belangrijkste uit te voeren back-end acties.

Let op: ruim voldoende tijd in voor deze fase! Met de investering in het functioneel ontwerp en het storyboard voor de app wordt de kans op valkuilen in het vervolgproces aanzienlijk verkleind. Steek hier tijd en aandacht in, ondanks de druk op het budget en de deadline. De druk bij NLE op de deadline (tv-commercial) was dusdanig groot, dat wij in deze fase een essentiële stap waren vergeten. Deze stap moest in een later stadium alsnog gecorrigeerd worden.

Tip 3: zorg voor een goede fundering

Bij het bouwen van een woning is een goede fundering essentieel. Een aangetaste fundering betekent meestal een dure renovatie. Dit kan echter voorkomen worden door grondig onderzoek voorafgaand aan de bouw. De juiste keuze voor jouw fundering is ook van belang bij het ontwikkelen van een app.

Kies je voor een web-, hybrid-, of native app?

• Web: een web app, ook wel browser app genoemd, is in feite niets meer dan een mobiele website
• Hybrid: een hybrid app is een app die geschikt is voor alle populaire mobiele besturingssystemen
• Native: een native app is speciaal ontwikkeld voor een specifiek besturingssysteem (bijvoorbeeld iOS of Android)

Voor de ontwikkeling van Anna-inzicht viel onze keuze op een native app. Waarom? Wij wilden op elk besturingssysteem maximale user experience. Zouden we deze keuze wederom maken op basis van de inzichten en ervaringen van nu? Ik betwijfel het. Elk type app kent zijn voor- en nadelen. Een native app is voor de gebruiker erg prettig, echter is de ontwikkeling kostbaar en dient er voor elk type besturingssysteem een aparte app ontwikkeld te worden.

Laat jouw keuze voor de juiste fundering minimaal afhangen van:

• Doel van jouw app
• Complexiteit van de processen in de app
• Kennis & ervaring van de ontwikkelaars
• Back-end functionaliteiten
• Eisen aan user interface
• Modules van derden (bijvoorbeeld onze scanning module)

Tip 4: selecteer de juiste ontwikkelaar

Tot deze stap hebben we bij NLE alles zelfstandig, in-house, ontwikkeld. Het bedenken en tekenen van jouw toekomstige app zou je in principe zelf moeten doen, zeker met de informatie die er inmiddels op het web beschikbaar is over dit voorproces.

Bij NLE zijn wij goed in marketing, sales en service, maar hebben we geen appontwikkelaars in dienst. Voor het bouwen van de app hebben wij grondig onderzoek gedaan en uiteindelijk met drie partijen gesproken: twee Nederlandse organisaties en één buitenlandse organisatie. Keuze is uiteindelijk gevallen op de buitenlandse partij op basis van een combinatie tussen beschikbaarheid, expertise en prijs.

Werken met een buitenlandse organisatie kent zijn voor- en nadelen. De voordelen heb ik zojuist al even opgesomd, de nadelen zijn de taalbarrière en afstand waardoor fysieke meetings slechts sporadisch hebben plaatsgevonden. Met name door de taalbarrière kende de ontwikkeling een stroeve start, daarna bleek Skype de uitkomst te zijn. Zouden wij in het vervolg wederom kiezen voor een buitenlandse appontwikkelaar? Ja, de ervaringen zijn inmiddels heel erg goed. Echter, als deze relatie er nog niet was geweest, zouden we kiezen voor een Nederlandse organisatie, wel zo makkelijk.

Realiseer je dat je een langetermijnrelatie aangaat met de appontwikkelaar waar jij voor kiest. Ook jouw app zal voortdurend in ontwikkeling zijn en met de keuze voor een ‘native app’ zijn wij ook nog eens afhankelijk van verschillende besturingssystemen.

Tip 5: maak keuzes en test uitvoerig

Bij NLE wordt er, met een klein team, voortdurend nagedacht over nieuwe innovaties waarmee wij onze klanten nog beter van dienst kunnen zijn. ‘Value added services’, heet dat in dure marketingtermen, waar Anna-inzicht app er één van is. Kenmerkend voor NLE is dat al deze innovaties onder tijdsdruk worden ontwikkeld, zo ook Anna-inzicht.

NLE’er Eelco van den Hoek bedacht en ontwikkelde de app in een tijdsbestek van 8 weken met als deadline 1 december 2014. Gezien de strikte deadline (tv-commercial) hebben we de keuze gemaakt om eerst van start te gaan met de ontwikkeling van een iOS-versie en daarna – aan de hand van nieuwe inzichten – een Android-versie. Dit bleek de juiste keuze om de snelheid erin te houden.

Wij hebben bij de ontwikkeling van Anna-inzicht een werkwijze aangehouden die gelijk is aan de bestseller ‘The Lean Startup’ van Eric Ries (TIP). Dankzij ons innovatiepanel, bestaande uit 5.000 personen, konden we voortdurend kleine ontwikkelingen en subonderdelen testen en direct verbeteren. Zo konden we onder andere in een kort tijdsbestek het gehele registratieproces testen en op 6 november ontvingen we de eerste meterstanden vanuit de netbeheerders. Ondanks dat dit testen voorspoedig verliep, konden we pas begin januari – ruim één maand na lancering – een groot aantal issues met meterstanden oplossen.

Het devies voor elke marketeer die een app ontwikkelt: testen, testen, testen! Test niet alleen of de app correct werkt, maar vraag ook jouw testgroep om kritisch mee te kijken naar het nut van de app, naar de usability. Mijn ervaring is dat je als medewerker van een organisatie al snel bedrijfsblind bent en vanuit jouw professie en kennis bepaalde zaken niet ziet of niet wilt zien. Het testpanel heeft ons onder meer gewezen op een niet logische opbouw van de registratieflow en ons voorzien van een groot aantal tekstuele opmerkingen.

Houd er rekening mee dat het doorgaans circa 10 dagen duurt voordat jouw app wordt opgenomen in de appstore. Een eventuele afwijzing behoort ook nog tot de mogelijkheden. Om ervoor te zorgen dat jouw app tijdig in de appstore te vinden is, is het belangrijk om de richtlijnen van Apple te volgen.

Al overtuigd dat jij ook een app moet ontwikkelingen voor jouw organisatie om aan jouw marketingdoelstellingen te kunnen voldoen? Of juist overtuigd dat je je moet richten op andere marketingactiviteiten? Volgende week deel ik graag tip 6 t/m 10 in deel 2 van het blog ‘10 tips voor de ontwikkeling van jouw marketing-app!’.