Hoge kijkcijfers, maar geen mens heeft gekeken!?

Nederlanders zijn het afgelopen jaar meer televisie gaan kijken. Maar er zijn onderzoekers die zich afvragen of elke kijker wel een kijker ?s. “Ik ben nu al zeker zeven minuten uit de kamer waar de televisie aanstaat.”

Met dank aan Ajax en PSV was de uitzending van 19.00 uur van Studio Sport op zondag 15 december de topper van tv-week 50: 3,6 miljoen kijkers, kijkdichtheid 24,7 procent. Hoe we dat weten? Omdat in 1250 representatieve Nederlandse huishoudens (3000 kijkers) aan picture matching wordt gedaan.

Elke vijftien seconden wordt een beeldopname gemaakt van het programma waar de mensen naar kijken. Dat beeldje wordt verstuurd naar een computerdatabase in Hilversum, met beeldjes van alle uitgezonden tv-programma’s. Even de beelden vergelijken en de kijkonderzoeker weet bijna alles wat-ie altijd al van ons had willen weten.

Over of we naar Studio Sport kijken, bijvoorbeeld. Maar ook over het gemiddeld aantal minuten dat de Nederlander dagelijks naar de televisie kijkt. Dat gemiddelde is volgens Kijk- en LuisterOnderzoek, afdeling van de NOS, dit jaar naar 177 minuten gestegen; een nieuw record, want elf minuten meer dan in 2001. Met dank aan toppers als Baantjer en Kopspijkers en eenmalige hits als het huwelijk van Willem-Alexander en M?xima, de begrafenis van prins Claus en de Olympische Winterspelen, uitgezonden op een tijdstip waarop we normaliter niet kijken, dus dat tikt extra aan.

“Nog betrouwbaarder”, noemt Mirjam Hammersma, hoofd Kijk- en LuisterOnderzoek van de NOS, de vernieuwde meetmethode waarop de bevindingen zijn gebaseerd. De meter moet door de kijker nog steeds worden bediend met een knoppenkastje, maar is in z’n registratie preciezer geworden. Dat vindt ook Nelly Kalfs, directeur van de Stichting Kijkonderzoek. In die stichting zijn sinds 1 januari van dit jaar publieke en commerci?le omroepen, mediabureaus en adverteerders verenigd. De bundeling van verschillende belanghebbenden heeft tot doel iedereen op ??n lijn te krijgen over het te hanteren meetsysteem.

Voor de periode tot 2006 is de branche in zee gegaan met Intomart en TV Times. Zij houden feitelijk bij waar wij naar kijken. Maar er zijn concurrenten die zich afvragen of kijkers wel altijd kijkers z?jn. “Ik heb geen redenen om te twijfelen dat er meer naar de tv wordt gekeken. Maar dat zegt op zich niets over de feitelijke juistheid van de gegevens”, meent media-adviseur Martin Rudelsheim. In opdracht van de voormalige tv-presentator uit Amsterdam ontwikkelde de Rhenense uitvinder Ronald van Santbrink een meetsysteem dat als het ei van Columbus aan de man wordt gebracht: de Consumer Rating Intelligent Meter (CRIM). Het apparaat registreert elke seconde door middel van geluidsmeting of iemand ook werkelijk in de buurt van de televisie is.

Volgens Rudelsheim is dat een stuk betrouwbaarder. “Je kunt mensen wel instrueren dat ze op de knop moeten drukken om aan te geven waar ze naar kijken. Maar hoe lang houden ze dat vol? Wie garandeert me dat ze zich werkelijk afmelden als ze naar het toilet gaan en zich weer aanmelden als ze terugkomen? Dat ze ook k?jken naar die Nivea-reclame en niet ondertussen even iets anders doen? Ik ben nu bijvoorbeeld al zeker z?ven minuten uit de kamer waar de tv aan staat. Al die tijd heb ik niks gezien van het programma dat nu wordt uitgezonden.”

Brought to Basic, de onderneming waarin het nieuwe meetsysteem is ondergebracht, heeft de branche nog niet overtuigd. Volgens Rudelsheim zijn de belanghebbenden huiverig voor de consequenties. “Die mensen moeten bij mij een kastje kopen en daar komen ook nog eens heel andere getallen uit, die menig potentieel adverteerder tot nadenken zullen stemmen. Denk je dat ze daar op zitten te wachten?”

Kalfs en Hammersma kennen het systeem van de geluidsmeting, maar menen dat het nog onvoldoende is ontwikkeld. “Je kunt op deze manier registreren dat ik in de buurt van het toestel zit, maar misschien zit ik wel de krant te lezen”, zegt Kalfs. Hammersma erkent dat het huidige onderzoek staat of valt met de gehoorzaamheid der deelnemers. “Daarom worden ze opgevoed en gecontroleerd. En wie zich niet aan de regels houdt, verdwijnt uit het kijkerspanel.”

Maar als het beter k?n, zullen de betrokkenen niet nalaten het te doen. “En het z?l ook gaan veranderen”, denkt Hammersma. “Ik ben er van overtuigd dat we over een jaar of tien multimediaal onderzoek doen met ??n meetsysteem, naar het gebruik van radio, tv en internet. Alleen zijn we zo ver op dit moment nog niet.”

Bron:

http://www.gelderlander.nl/regioportal/GLD/0,2622,1448__1371569_,00.html