De enige trend die er echt toe doet: Machine Intelligentie
Het idee dat een kunstmatig brein met dat van de mens kan gaan concurreren leeft al vele jaren. In 2016 is het op de kop af zestig jaar geleden dat computerwetenschapper John McCarthy voorstelde om in de zomer met tien man twee maanden lang op de campus van het Dartmouth College te gaan werken aan Artificial Intelligence (AI).
En nu is er dan die opwinding in de markt: na decennialang werken aan concepten zijn de tools eindelijk voorhanden om die visie te realiseren. We ontwikkelen nieuwe cognitieve systemen: zelflerende computers die in mensentaal kunnen spreken en die ons beter leren kennen dan wie of wat dan ook.
Deze nieuwe automatiseringsgolf is reden voor tal van speculaties over onze toekomst. Vele sciencefictionklassiekers zijn met dit thema aan de haal gegaan. Denk bijvoorbeeld aan Arthur C. Clarkes Dial F for Frankenstein uit 1964, waarin het telefoonnetwerk als baby wordt geboren en naarmate het intelligenter wordt, de maatschappij gaat domineren.
Onder meer Elon Musk, Bill Gates en Stephen Hawking waarschuwen voor dit soort effecten van ‘true AI’. Maar de relatie tot machines kan ook heel warm zijn. Opzienbarend bijvoorbeeld, is het recente succes van de Microsoft-chatbot Little Bing, waar miljoenen mensen in China hun diepste geheimen aan toevertrouwen.
Het is geen toeval dat juist nu dit oude thema wederom hoog op de IT-agenda staat. Er zijn twee eenvoudige verklaringen voor. Ten eerste is er de doorbraak op het terrein van de hardware. Watson, die de twee kampioenen van het tv-spel Jeopardy versloeg, is in omvang sindsdien al gekrompen van kamervullend tot een pizzadoos. En tegenwoordig praat men al over de realisatie van een superbrein dat past in de smartphone. Deze opmerkelijk hoge computerkracht betekent niets meer of minder dan dat de concepten uit het verleden nu de toekomst gaan vormgeven.
De tweede verklaring voor de opwinding heeft te maken met de hoeveelheid data. Pas tien jaar geleden zijn we op de spreekwoordelijke tweede helft van het schaakbord terechtgekomen. Het is een metafoor die Andrew McAfee en Erik Brynjolfsson gebruikten in hun boek The Second Machine Age: data groeien sinds 2006 exponentieel. Dat is van cruciaal belang, want big data zijn de sine qua non voor het kunstmatige brein. Het zelflerend vermogen van intelligente machines (machine learning) komt hierdoor pas de laatste paar jaar goed op gang. Machine Intelligence (MI) is tegenwoordig de gebezigde term. Met een op handen zijnde doorbraak van die machine intelligentie is de interessante vraag welke verandering dit teweeg zal brengen.
Het landschap van machine intelligentie
Shivon Zilis, durfkapitaalinvesteerder bij BloombergBETA, probeert antwoord op bovenstaande vraag te geven, door het complete machine intelligentie landschap in kaart te brengen. Vorig jaar publiceerde ze haar allereerste visualisatie van dit landschap. Afgelopen jaar heeft zij verder onderzoek gedaan naar dit fenomeen door met academici, ondernemers en investeerders rond de tafel te zitten. Al deze gesprekken hebben geleid tot een nieuwe figuur die zij deze week heeft vrijgegeven.
Uit de figuur blijkt hoe snel dit landschap zich aan het doorontwikkelen is. Volgens Zilis vallen een tweetal zaken op: allereerst beperkt machine intelligentie zich niet langer tot de digitale wereld, maar wordt deze nu ook uitgerold in de fysieke wereld. Denk hierbij bijvoorbeeld aan zelfrijdende auto’s. Lees hiervoor ook mijn artikel 3 trends voor 2016: de echte digitale transformatie komt nog. Ten tweede neemt zij waar dat ‘de virtuele wereld meer autonoom wordt’. Steeds vaker ondersteunen virtuele agenten ons op allerlei manieren. Lees hiervoor ook mijn artikel: Zaken doen met algoritmes en De toekomst van bedrijven: Alles en iedereen wordt een eenmanszaak.
De perfecte digitale storm
Nu hebben we dus het moment bereikt dat ‘alle grote trends hun tipping point hebben bereikt’. Social, Mobile, Analytics en Cloud (SMAC) zijn allen volwassen geworden, vloeien in elkaar over en versterken elkaar wederzijds. Gartner noemt deze technology stack ook wel de ‘Nexus of Forces.’
Aan deze digitale blokkendoos worden nu het Internet of Things (IoT), Machine Intelligence (MI) en Virtual Reality (VR) toegevoegd die de technologische versnelling alleen nog maar groter maken. Bedrijven kunnen de komende jaren hun borst nat maken. Het is Digitaal Darwinisme: verander of verdwijn!
Wil je meer weten over Machine Intelligentie? Lees dan het gratis trendrapport Een Executive Introductie op Machine Intelligentie. Deze kun je hier in het Nederlands of Engels downloaden.