2015: het jaar van de overgeit
In China is 2015 het jaar van de geit: verantwoordelijkheidsbesef, mededogen en creativiteit. Wanneer we een blik op 2015 werpen, wijst in Nederland alles op het jaar van de overgeit: meer inmenging/verantwoordelijkheidsbesef van Den Haag, waarbij de bemoeienis ook als gemekker kan worden afgedaan.
Deze blogpost verscheen eerder op Mindshare.
Het beleid lijkt namelijk vooral een dubbel moraal te bevatten op ten minste drie hete onderwerpen:
- Vervaging grens redactionele inhoud en commercie
- Vrijgeven van online gokmarkt in Nederland
- Privacy, privacy, privacy
1. Grens tussen redactie en commercie zal vervagen: moet de consument worden beschermd?
De opkomst van branded content zorgt voor steeds meer vertroebeling tussen redactionele inhoud en commerciële belangen. Nu het medialandschap flink aan verandering onderhevig is waarbij mensen steeds makkelijker reclame kunnen skippen – Blendle, NetFlix, UitzendingGemist, Spotify – gaan adverteerders steeds meer in de content zelf zitten dan er omheen. Die content er omheen kan namelijk geskipt worden, terwijl het programma zelf nog wel gretig wordt geconsumeerd. Dat is wel het uitgangspunt. Wij noemen bijvoorbeeld Apple in House of Cards: wel in het programma en niet in de reclameblokken eromheen.
De vraag die hier gesteld moet worden is: moet de Nederlandse consument worden beschermd? Reclame moet vooralsnog altijd als zodanig herkenbaar zijn en niet misleidend zijn.
Als we naar het kabinet kijken, wil Den Haag de consument beschermen. Bij advertorials in kranten moet dat erboven staan en op internet ook (ingezonden mededeling). Sinds januari 2014 is er een Code voor Social Media (#Spon, #Adv etcetera). Bij product placement op televisie moet een logo met ‘PP’ worden getoond. De vraag is hoe ver het kabinet dit in 2015 gaat doorvoeren, nu steeds meer adverteerders door middel van branded content ook op de stoel van de redactie gaan zitten. Is er straks nog wel onderscheid te maken?
Als dit niet zo is, moeten we dan terug naar het ‘oude’ model van duidelijke reclame door adverteerders en puur redactionele inhoud van content, waardoor consumenten duidelijk kunnen zeggen: “Ja, dit is reclame!”. Sallaint detail is dat de mening van de consument niet is gevraagd. Gaat de overheid de irritante reclameblokken in stand houden, terwijl wij als branche juist reclame willen maken die dichter op de consument aansluit? Een ontwikkeling om in 2015 in de gaten te houden voor de hele branche.
2. Veel reclame voor online gokken in 2015 versus gokverslaving tegengaan
Vanaf 2015 worden online kansspelen gereguleerd, zodat spelers kunnen spelen bij aanbieders waarop toezicht mogelijk is. Bedrijven die aan de vergunningsvoorwaarden voldoen, kunnen vanaf volgend jaar online poker, casinospelen en sportweddenschappen aanbieden voor de Nederlandse markt. Dat kunnen ook buitenlandse aanbieders zijn.
Er worden twee redenen genoemd door Den Haag om de online gokmarkt vrij te geven. De eerste reden is het innen van kansspelbelasting. Dat wordt nu nog niet gedaan, omdat online gokken nu buiten het beeld van de overheid valt. De tweede reden hangt daarmee samen: het tegengaan van gokverslaving. De aanbieders van online kansspelen moeten aan strenge voorwaarden voldoen. Zo moeten spelers worden beschermd tegen gokverslaving, onder meer door spelers te monitoren via spelersprofielen.
De vraag is echter of door het legaal maken van online gokken, spelers worden beschermd tegen gokverslaving. De voorspelling is namelijk dat er veel spelers op de markt zullen komen met flinke reclamecampagnes om spelers lekker te maken. En met de komst van steeds meer devices zal het makkelijker worden om snel even legaal een gokje te wagen.
Bovendien zal in 2017 Holland Casino worden geprivatiseerd. Tien vestigingen worden als één bedrijf verkocht onder de naam Holland Casino. De overige vier worden los verkocht en er komen twee vergunningen bij. Er komt dus ruimte voor nieuwe aanbieders. Het monopolie van Holland Casino wordt doorbroken, waardoor meer concurrentie ontstaat. De nieuwe aanbieders zullen nieuwe klanten moeten trekken en daarbij is de verwachting dat er grote marketingactiviteiten gaan plaatsvinden.
3. Besef van big data zorgt voor tegenbeweging: privacy belangrijker dan ooit
Vroeger was het motto “Ik heb niets te verbergen, dus mag iedereen alles van mij weten”. Dat gaat anders worden in 2015. Snowden komt met nog meer onthullingen over hoe iedereen alles van ons weet, waaronder ook de overheid. Privacy is belangrijker dan ooit en mensen beseffen dat steeds meer.
Zo heeft WhatsApp in de meest recente update zelf de berichten voorzien van encryptie, zodat gebruikers zich veiliger voelen met de app. Dat wordt wel ingegeven door directe concurrentie van Telegram. Bij Telegram worden berichten standaard voorzien van encryptie en WhatsApp is bang dat mensen overstappen vanwege dit feit: verder is er geen onderscheid tussen Whatsapp en Telegram. Kennelijk ziet Facebook in (de nieuwe eigenaar van WhatsApp) dat privacy een belangrijke USP aan het worden is voor de consument.
Een ander voorbeeld is het sociale netwerk Ello. Ello zet zich af tegen Facebook door te claimen geen data door te verkopen of advertenties te laten zien. Een laatste voorbeeld (er zijn er nog zo veel meer) is OnionRouter. Middels OnionRouter ben je in staat anoniem te communiceren over een netwerk door alle informatie af te pellen als bij een ui.
De aankondiging van staatssecretaris Teeven dat het College Bescherming Persoonsgegevens (straks Autoriteit Persoonsgegevens) meer bevoegdheden krijgt, onderstreept het verantwoordelijkheidsbesef omtrent privacy vanuit de overheid. Het is natuurlijk wel dubbel dat de overheid zelf veel van ons weet en tegelijkertijd zegt meer te letten op privacy dan ooit tevoren.
Voor de mediabranche gaat dit een uitdaging vormen, omdat er steeds minder bekend wordt over de consument. Niet alleen door regelgeving vanuit de overheid, maar ook het toenemende besef bij de consument zorgt voor less data in plaats van big data.