Column: Neuromarketing troefkaart voor structuralisten

6 november 2008, 11:12

{title}Google presenteerde deze week de eerste resultaten van neurologisch onderzoek naar mogelijkheden om munt uit YouTube te slaan. De resultaten zijn overtuigend. Door transparante beeldmerken met de video te vermengen, wordt de emotionele betrokkenheid, brandrecognition en vooral effectiviteit van de campagne verhoogd. Google’s missie om alle informatie ter wereld inzichtelijk te maken kent geen grenzen. En, de consument vindt de advertenties minder irritant, zo meldt Google blij.

Wat een prachtige troefkaart voor de structuralisten dacht ik onmiddellijk. “De dood van de mens” van Michel Foucault galmde door mijn hoofd. De mens die zich opsluit in zijn eigen structuur, waarbij het uiteindelijk de structuur is die de mens dicteert in plaats van andersom.

Natuurlijke strijd

Sinds de komst van het internet en enorme toename van mediaconsumptie lijkt de massa het initiatief in handen te krijgen. Vergelijkingssites, kritische beoordelingen en burgerinitiatieven maken de massa mondig en kritisch. En de enorme toename van mediaconsumptie scherpt onze filteringmethodes aan. Bannerblind? Nee, reclameblind! Het dwingt marketeers om te communiceren en te innoveren.

Maar de marketeers krijgen nu het initiatief weer terug. Neurologen leggen de menselijke psyche bloot en helpen marketeers hun controle over de massa te herstellen. Als we precies weten hoe je boodschappen opstelt die hoe dan ook bij mensen aan komen, vervalt het spel tussen consumenten en marketeers. Daar zit het gevaar. Zolang je (een mate van) controle hebt over je beslissingen, kun je ontsnappen aan de structuur door de structuur niet meer te herhalen. Echter, als neurologen de menselijke zwakke plekken weten te vinden en onze onderbewuste beslissingsstructuur weten te manipuleren vervalt deze vrijheid. We zitten dan letterlijk opgesloten in onze kapitalistische structuur.

Free! Onderbewuste reclame

Gecombineerd met de “Free!”-beweging komen nieuwe problemen aan het licht. Wat gebeurd er als we reclameblokken vervangen met de nieuwe techniek van Google? We kunnen dan eindeloos veel content tot ons nemen zonder te hoeven betalen, zelfs niet meer met reclameblokken. Gratis naar de bioscoop, films worden gratis weggegeven en die tv krijg je er gratis bij. Het klinkt mooi maar met onze enorme media consumptie wordt ons onderbewustzijn bijna continu gemanipuleerd zonder dat we dat nog goed kunnen filteren.

Je moet er al helemaal niet aan denken wat de impact op derde wereld landen zal zijn. Niet alleen multinationals maar ook politieke en religieuze partijen en groeperingen zullen deze technieken inzetten. In tegenstelling tot de Westerse wereld zijn zij stukken minder getraind in filtering dan wij. Dan wordt het ineens, ‘gratis’ maar niet ‘vrij’.

Langzaam maar zeker

De ontwikkeling gaat tot nu toe erg traag. Al jaren is neuromarketing de grote belofte in marketingland, maar tot nu toe komen bedrijven slechts mondjesmaat met resultaat naar buiten. Het bekendste onderzoek is nog steeds het ‘Pepsi vs Coca Cola’-onderzoek uit 2004. Waarbij de merkvoorkeur naar Coca Cola werd aangetoond, terwijl het product Pepsi weer meer hersenactiviteit genereerde. Het onderzoek wat Google nu toont heeft echter veel grotere implicaties. Het aantonen van een merkvoorkeur is alleen maar een verklaring zoeken, voor iets wat we eigenlijk al weten. Google’s onderzoek is er echt op gericht om vormen van reclame te vinden die betere resultaten bieden dan oudere methoden door in te spelen op de werking van ons brein. Neuromarketing is daarmee geheel de verkeerde kant op geschoten.

Conclusie

Er zijn kansen ten overvloede voor neuromarketing. Product innovatie, onderzoek naar schadelijke invloeden, etcetera. En er zullen nog veel prachtige toepassingen op volgen. Het heeft echter ook een grote keerzijde, en het gevaar in ons eigen systeem verstrikt te raken ligt op de loer. Op het moment dat marketeers dominant aan de mens worden (of andersom) komt ons systeem in gevaar. Het idee dat je zelfs je eigen brein niet meer kunt vertrouwen brengt grote risico’s met zich mee. Hoe (en wanneer) dan ook, neuromarketing wordt groot, en ons filteringsvermogen hopelijk nog groter.

Meer informatie over neuromarketing:

CC foto: Barabeke.

Categorie
Tags

4 Reacties

    Nathan

    Inderdaad niet echt ontwikkelingen om vrolijk van te worden.

    En het zal vast wel aanslaan, omdat de meeste mensen niet echt nadenken.

    Het idee van gratis films/tv kijken zonder reclames klinkt heel aanlokkelijk, maar als je dan helemaal de grip op de mate waarin je wordt gemanipuleerd en beinvloed kwijt raakt…. Ik moet er niet aan denken.

    Fijn hoe ze allemaal zo druk bezig zijn met ontdekkingen om ons leven (ahum) beter te maken.


    6 november 2008 om 12:44
    kimwanten

    Wat we niet moeten vergeten is dat we altijd al onderbewust beslissingen hebben genomen en in die mate gevoelig zijn voor bepaalde percepties die aansluiten bij je eigen patroon van ervaringen en herinneringen. Daar kunnen marketeers wel op inspelen maar we hebben nog altijd een rationeel brein wat daar een plasje over doet.

    Wij zijn geen hersenloze poppen die wat in hun winkelmandje gooien puur omdat we het op tv hebben gezien en zo kunnen marketeers ook niet beïnvloeden. Naar mijn mening is neuromarketing een manier om je boodschap beter aan te sluiten bij je doelgroep zonder al die clutter.

    Ik ben van mening dat de mens zich niet zomaar laat ontleden en als er nieuwe technieken komen zullen we deze ook heus wel kunnen filteren. We kunnen niet oneindig lang boodschappen tot ons nemen omdat ons geheugen dat niet toelaat…ongeacht ze nu wel of niet perfect aansluiten op ons onderbewuste.


    20 november 2008 om 07:57
    hanrusman

    Dat is precies wat Lindstrom beschrijft, het bewuste wordt overruled door het onderbewuste. En ik ben het met je eens, neuromarketing goed gebruikt is enorm effectief en biedt veel mogelijkheden.


    20 november 2008 om 10:28
    Lex and the City

    Nathan, wat jij vreest, is reeds de praktijk van alledag.

    Die grip is denk ik een illusie.

    We hebben het alleen niet door.

    Daarom heet het ook je onderbewustzijn.


    7 december 2008 om 14:14

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!