Ikigai: De Japanse sleutel tot succes in moderne marketing en HR

Wat is Ikigai?

Volgens het boek van Hector zijn de inwoners van het Japanse eiland Okinawa gemiddeld erg oud, en volgens hem heeft dat ermee te maken dat ze actief hun Ikigai nastreven: de zin van het leven oftewel de reden dat ze elke morgen uit bed komen. Klinkt zweverig, niet? Maar het idee is best logisch: je bereikt je Ikigai als je vier domeinen kunt laten overlappen:

• Waar je van houdt
• Wat de wereld nodig heeft
• Waar je goed in bent
• Waar je voor betaald kunt worden

In het model hieronder zie je het uitgewerkt. Tussen de domeinen zit overlap (bijvoorbeeld ‘Passie’ als je doet waar je van houdt en waar je goed in bent) en als allevier de domeinen overlappen heb je je Ikigai bereikt. Bij de meeste mensen overlappen echter maar twee of drie domeinen, de driehoekjes naast de Ikigai zijn dan misschien herkenbaar.

Mensen die hun roeping volgen (bijvoorbeeld in de zorg) worden meestal niet goed betaald: ‘Plezier en compleetheid, maar geen rijkdom’. En andersom zal een jurist zich misschien herkennen in het driehoekje onderaan: ‘Comfortabel, maar gevoel van leegheid’. Eh dat zou ik voelen als ik jurist was, maar een jurist heeft misschien hetzelfde bij het beroep van marketeer.

Het model van Ikigai is interessant om als spiegel voor jezelf te gebruiken (hoe dicht zit jij bij je Ikigai?) maar het mooie is dat je het zowel in de marketing als in de HR kunt gebruiken. Ik legt het hieronder uit.

Ikigai toegepast in marketing

Om te laten zien hoe marketing zich in de tijd ontwikkelt, gebruik ik vaak het 7i-model van Marco Derksen. Uit dat model blijkt hoe ‘personal branding’ in de toekomst steeds belangrijker wordt (eigenlijk net als in de middeleeuwen). Maar ook Philip Kotler benadrukt in zijn boek Marketing 3.0 dat de rol van de invididu in de marketing steeds belangrijker wordt, en Mark Shaefer schrijft in zijn boek ‘Known’ dat ‘personal branding’ de enige toekomst van marketing is.

Artificial Intelligence zal het belang van de ‘personal brand’ alleen maar verder versterken: als we de komende jaren worden overspoeld met robotcontent zal onze behoefte aan zaken doen met echte mensen alleen maar sterker worden. De ‘Knowledge Economy’ zal uiteindelijk verdwijnen (waarom zouden we elkaar blijven betalen voor expertise, als deze makkelijk beschikbaar is?) en worden vervangen door de ‘Personality Economy’. Het gaat dan niet meer om wat je weet, maar om wie je bent en hoe je organisaties kunt helpen.

Ikigai toegepast in HR

Als ik bedrijven help met workshops valt het me op dat er ook steeds vaker collega’s van HR bij zitten. Als medewerkers hun Ikigai bereiken (en dat ook delen met de wereld middels ‘personal branding’), trekken bedrijven daarmee immers niet alleen potentiële klanten maar ook potentiële collega’s aan. Het is goede reclame: een leuke werkgever met leuke collega’s die leuke dingen doen en dat ook met de wereld mogen delen.

Er is echter nog een andere HR-toepassing van het Ikigai-model, naast recruitment. Als je medewerkers helpt met het bereiken van hun Ikigai, zullen ze dat erg waarderen (en als het boek gelijk heeft: langer leven). Als ik met collega’s praat over hun Ikigai, merk ik dat de meesten er wel mee bezig zijn maar -net als ik- niet wisten dat er een treffend model over is gemaakt. Bij het zoeken van werkzaamheden probeer ik ook altijd zoveel mogelijk met hun Ikigai rekening te houden, ik geloof zelfs dat je nooit een burnout kunt krijgen van werkzaamheden die tegen je Ikigai liggen.

Klinkt zweverig? Ik geloof er 100% in

Kortom: als je je medewerkers helpt met het vinden van hun Ikigai, heeft iedereen daar baat bij. Ze zitten beter in hun vel (worden gelukkiger en gezonder) en trekken klanten en nieuwe collega’s aan als ze erover praten op platforms als LinkedIn. Het klinkt zweverig, maar ik geloof er 100% in. Wat is jouw Ikigai?