“Iedereen” heeft een hekel aan gokreclames, maar dat betekent niet dat we beter af zijn zonder

Voor de legalisering van online gokken werd er gegokt in Nederland. En veel ook. Honderden miljoenen vlogen naar buitenlandse bedrijven die in Nederland online gokken aanboden. En dat zonder dat er reclame voor werd gemaakt op televisie of op reclameborden langs de snelweg.

En toch denken diverse politieke partijen dat het gokken in Nederland zo populair is door gokreclames. En – hier komt het – denken ze dat het over zal zijn met het gokken als de gokreclames verdwijnen. Gokreclames zijn al van de buis en uit de bushokjes, maar deze week wilden NSC, CU, CDA, SP, JA21, Volt, GlPvdA, DENK, en PvdD een totaal verbod op gokreclames. Ook die op internet dus, weg ermee!

Het is lastig een politici te vinden die zich uitspreekt vóór gokken. Helemaal onlogisch vind ik dat niet. Gokken is een polariserend onderwerp. Als je zelf niet gokt, is het wellicht lastig voorstellen dat bewust het risico lopen om geld te verliezen met de (kleine) kans iets te winnen, entertainment is voor sommigen. En dat terwijl maandelijks honderdduizenden mensen met de loterij meespelen, maar dat is een discussie voor later.

Je politieke nek voor gokken uitsteken levert weinig voordeel of nieuwe vrienden op als politici. En toch doe ik continu een beroep op deze zelfde kamerleden en beleidsmakers: laat je niet leiden door emoties en onderbuikgevoelens, maar baseer je op de data. Als je na de wereldwijde mislukte oorlog tegen drugs nog steeds gelooft dat iets verbieden beter is dan reguleren, dan heb ik je nog een brug te verkopen, zoals ze in Amerika zouden zeggen.

Ok; gokken reguleren klinkt logisch. Maar zijn die gokreclames nou echt nodig?

Om een legaal Nederlands casino te openen in Nederland, ben je ongeveer een miljoen euro kwijt aan opstartkosten. De aanvraag zelf kost € 45.000 (die je niet terugkrijgt als je aanvraag wordt afgekeurd) maar de echte kosten komen daarna pas. Je moet allerhande providers (betalingsproviders, spelproviders, platformproviders, identificatie-providers) aansluiten op een speciale manier, mensen aannemen, en een kantoor opzetten. Als je eenmaal je vergunning hebt, moet je kansspelbelasting betalen over je resultaat (30,5%), veel investeren op het gebied van Wwft en spelersbescherming, en meer.

Dat zijn allemaal kosten die het illegale aanbod zonder vergunning niet hoeven te maken.

Als je dus wilt dat partijen zich legaal op de Nederlandse markt (blijven) richten, moet je ze wel een voordeel geven ten opzichte van de illegale online casino’s. Die illegale online casino’s offline halen kan namelijk niet (gemakkelijk). De boetes die ze opgelegd krijgen, worden veelal niet betaald.

Het voordeel die de legale Nederlandse online casino’s hebben boven het illegale aanbod, is dat ze mogen communiceren dat ze legaal zijn. Ze moeten reclame mogen maken dat ze legaal in Nederland opereren en dat je daar dus als Nederlandse consument legaal kan spelen.

De gokreclames zijn schreeuwerig, overmatig, en ontactisch geweest. Zeker in de eerste fase na marktopening in oktober 2021. Ze hebben meer kwaad bloed gezet dan goed gedaan. Maar om die excessen tegen te gaan is er geen nieuwe wetgeving nodig of een totaalverbod. De Kansspelautoriteit heeft meer dan voldoende mogelijkheden binnen de bestaande beleidsregels om extremen aan te pakken. Bovendien is het merendeel van de aanbieders ook een eigen reclamecode overeengekomen waarop de Reclame Code Commissie toeziet. Dus als je als consument je stoort aan een uiting, kan je ook daar je beklag doen.

Dan is er nog een buitencategorie van gokreclames die niet de aandacht krijgt van de politici die zich zo verzetten tegen gokken. Zonder de implicaties van een algeheel reclameverbod te overzien, scharen ze affiliate-marketing bij de rest van de gokreclames.

Affiliate-marketing voor online casino’s zijn reclames gericht op mensen die toch al interesse hadden in online kansspelen. Iemand zoekt op “legaal Nederlands casino”, krijgt van Google een website te zien met een overzicht van legale Nederlandse casino’s, klikt door en gaat spelen. De website-eigenaar krijgt een vergoeding van het online casino voor het aanleveren van een klant.

Als sommige partijen hun zin krijgen, is het ook met dat type website gedaan. Stel je voor dat je in de toekomst zoekt naar “legaal Nederlands casino” en je krijgt alleen maar affiliates te zien die illegale online casino’s promoten. Dan weet de consument helemaal niet meer waar diegene aan toe is. De kanalisatie kan je dan wel op je buik schrijven. Ik schrijf hier voor eigen parochie want ik heb zo’n affiliate website, maar dat maakt mijn argument niet minder valide.

Er is maar een analogie die ik kan bedenken om het probleem inzichtelijk te maken voor mensen die niets van affiliatie of online gokken weten. Stel je voor dat je op Google Maps zoekt naar een coffeeshop, maar dat Google de legale coffeeshops niet mag weergeven van de overheid. Tegelijkertijd geeft diezelfde Google Maps wel alle illegale aanbieders van drugs weer. Als je dan op zoek bent naar een plek waar je een jointje kan roken, dan kom je automatisch uit bij illegale handelaren waar je ongetwijfeld veel meer dan alleen een onschuldig blowtje kan krijgen.

De motie van het CDA om alle gokreclames te verbieden kreeg deze week geen meerderheid in de kamer. Maar de kruistocht tegen online gokken zal hier niet mee stoppen. Dus ik blijf roepen in de woestijn: politici, baseer je op feiten en data en niet vanuit de onderbuik dat al het gokken slecht is. Blijf een zekere mate van gokreclames toestaan, met het alternatief zijn we een stuk slechter af.