Denk mee over een e-marketingcanon!

5 juni 2014, 13:30

Er worden op het HBO verschillende vakken gegeven over marketing in deze digital age: e-marketing, e-commerce, e-business, online marketing, digitale marketing, interactieve marketing. Wat precies het verschil is, dat weten wij als docenten zelfs niet. Dat er over de naamgeving al geen consensus bestaat, dat geeft wel aan hoe gebrekkig dit kennisgebied is geordend.

Deze blogpost heb ik geschreven in samenwerking met mijn Fontys-collega Edwin Schravesande.

Kaders

Het vak e-marketing (zoals we het dan maar even noemen) heeft de laatste jaren in het HBO voet aan de grond gekregen. De tijd van verwaarlozing is echt voorbij. Dat beeld hebben wij in ieder geval, op basis van alle enthousiaste en goed ingevoerde docenten die we bij verschillende hogescholen tegenkomen. Maar wat al die verschillende docenten dan precies doen, dat is moeilijk te overzien.

Het vak is dynamisch en iedere docent pakt het weer anders aan. Dat is op zich geen probleem, maar zou het niet helpen als we ook eens voorzichtig gezamenlijke kaders gaan schetsen? Wordt het onderwijs niet veel waardevoller als er een paar modellen en theorieën zijn waarvan iedereen zeker weet dat ze tot de kern van het vakgebied behoren? En wat hoort er dan bij zo’n e-marketingcanon?

Het vakgebied e-marketing verandert ieder jaar weer. Die casus over de Facebook rellen in Haren: nemen we dat verhaal nog mee dit jaar, of is dat al oude koek? Doet Foursquare er nog toe? Krijgen we al een beetje een beeld van wat de killer apps van Google Glass gaan worden? Service-centred design: moeten we dat ergens in het programma invoegen, of is dat een nieuwe naam voor een oud verhaal? Met dit soort vragen kammen we ieder jaar weer opnieuw door onze onderwijsmateriaal heen en proberen we een beetje up-to-date onderwijs te geven.

Boeken

Studieboeken kunnen moeilijk aan onze actualiteitseisen voldoen. Er zijn enkele laagdrempelige boeken op de markt, waar de meeste digitally native studenten weinig nieuwe inzichten uit halen. Aan de andere kant van het spectrum zijn er ook dikke en degelijke boeken te vinden, met veel in pijlenschema’s geabstraheerde marketingprocessen. Deze boeken maken het echter zo ingewikkeld, dat ze de geest missen van het kortcyclische innovatieve denken dat e-marketeers in de praktijk aanhangen.

Wellicht moeten we onze heil ook niet zoeken in studieboeken. Het is gek om je onderwijs alleen met oude media te bouwen, als je iets wil leren over 'nieuwe' media. Het voorstel van Piet van den Boer om een wisdom of the crowd-achtig alternatief te ontwikkelen, is nog niet van de grond gekomen. Voorlopig staat Google nog boven aan onze literatuurlijst voor dit vak, met soms wat hulp van het Marketingfacts Jaarboek.

Chaos en structuur

Het is op zich prachtig als we e-marketing in de eerste jaren van de opleiding zo kunnen onderwijzen, dat we recht doen aan de chaotische dynamiek van het vakgebied. Er moet ruimte zijn voor experimenten en discussies en de student moet vooral ook ontdekken wat zijn eigen talenten en interesses op dit gebied wel of juist niet zijn.

Toch krijgen wij behoefte aan iets meer structuur. Die enorme dynamiek maakt het vak moeilijk te tentamineren. Wat doet er nu wel toe, en wat niet? Je kunt discussiëren over de vraag of Blendle de krantenwereld gaat veranderen, maar dat zijn verhalen die komen en gaan. Als een student bij de term location-based media denkt aan posters in een bushokje, dan is dat – denken wij – een gaatje in zijn parate kennis van marketingbegrippen. Hoe biedt je het vak zo aan, dat studenten het verschil gaan zien tussen wat er wel en niet toe doet?

Traditionele marketing

Dynamiek en innovatie zijn natuurlijk spannend, en inderdaad: de wereld verandert snel. Maar steeds vaker zien we studenten terechtkomen op stageplekken waar de omslag naar het internet al jaren geleden gemaakt is. Die bedrijven zitten niet te wachten op verhalen van prekerige trendwatchers, maar willen scherpe analyses die voortbouwen op alles wat zo’n bedrijf al heeft staan. Studenten kunnen in dat soort bedrijven fantastisch veel leren, al kan het ook zo zijn dat afstudeerprojecten verzanden in analyses die zo technisch en gedetailleerd zijn dat het marketingperspectief niet uit de verf komt.

Bijna jaloers kunnen we dan kijken naar de manier waarop de traditionele marketing haar curriculum heeft opgebouwd. Als je het even niet meer weet, grijp je naar de bekende analyses: een SWOT om de situatie in beeld te brengen, een Tracey & Wiersema om de waardestrategie goed te begrijpen, Porter om het concurrentieveld in kaart te brengen. En zo zijn er nog zo’n tien modellen die iedere marketeer kan dromen. Of die modellen altijd correct en zinnig worden toegepast, daar kun je over discussiëren.

Model

Dat is precies de kracht: we kunnen er samen over discussiëren, omdat iedere marketeer deze modellen kent.

Een waardevol e-marketingmodel:

  • kun je inzetten als een theoretische introductie tot een bepaald kennisgebied;
  • kun je gebruiken als analytisch kader voor een onderzoek;
  • kun als basis voor een advies dienen.

Zo denken wij dat het model van paid/owned/earned media belangrijk is voor e-marketing. Maar of dat ook door anderen zo gezien wordt, dat is dan weer moeilijk te bepalen. En bij een canon hoort ook dat een model enige bekendheid geniet.

Help mee met het e-marketingcanon

Daarom stellen wij voor om te komen tot een e-marketingcanon. In overleg. Dit verhaal is nog niet meer dan een aanzet om samen na te denken over dit vakgebied. We hopen op bijdragen van deskundigen, collega-docenten en e-marketingprofessionals om scherper te krijgen wat wij aan het eind van een HBO-studie van een student zouden mogen verwachten. Wat voor modellen, theorieën en begrippen moet echt iedere marketingstudent begrijpen? Laat het ons weten in de comments!

Wij zullen een poging doen om alle input te verwerken tot één lijstje dat we hier dan weer posten.

Erdinç Saçan
Docent ICT & Business bij Fontys Hogescholen Eindhoven

Docent ICT & Business, Fontys Hogescholen Eindhoven. Woonachtig in ‘s-Hertogenbosch, getrouwd en vader van drie zoons. Passie voor een breed scala aan onderwerpen zoals marketing, technologische ontwikkelingen, ethiek, privacy, data, verdienmodellen, overtuigingsprincipes. Maar ook grote interesse in politiek, sociale cohesie, vrijwilligerswerk en netwerken.

Categorie
Tags

51 Reacties

    Jelle

    Een goede poging om de studie(s) relevanter te krijgen!

    Het is mijns inziens niet heel nuttig om studenten lekker te maken met alle mooie social media en de hipste vooruitgang. Tijdens en na mijn studie wilde ik me ook op ‘online’ gaan richten. Toen bleken er allemaal banen te zijn die met email, SEO, SEA en Display te maken hadden. Allemaal termen die ik niet kende en waar ik al helemaal niet de kennis van had.

    Nu werk ik reeds een aantal jaar als SEA specialist en dat doe ik met veel plezier. SEA/SEO/Display et cetera zijn vakgebieden waarin nog jaren lang werk zal zijn. Een platform als Facebook is er ook nog wel even, maar probeer je carrière maar eens te starten als social media professional.

    Mijn concrete input: bekijk de banen die worden aangeboden en baseer daar je lesmateriaal op.


    5 juni 2014 om 15:12
    Eefje Op den Buysch

    Bij Fontys Academy for Creative Industries heet dit vak Online marketing. Ik geef deze colleges aan studenten Communicatie (CO) en studenten Commerciële Economie (CE) samen met vier collega’s. Ook bij ons is het onderwerp van gesprek: welk boek, welke cases, welke insteek (strategisch/praktisch) en in welk leerjaar…

    Dit studiejaar zijn we overgestapt naar Basisboek Online marketing voor de CE studenten en het Marketingfacts Jaarboek voor de CO studenten. Hoewel het een verademing is ten opzichte van het boek ‘Interactieve Marketing’ van Huub Jansen lopen we tegen dezelfde overwegingen/bezwaren aan die Erdinç schetst.

    Bij ons komt de discussie op gang om het vak niet meer apart te geven (dus los van Marketing Nima A en B) maar het juist te gaan integreren in jaar 2 met strategische marketing en marketing communicatie. Het komt ons vreemd voor dat de studenten spreken over ‘gewone marketing’ en ‘online marketing’, terwijl deze twee in praktijk veelal samen worden ingezet.

    Daarnaast is er een roep om meer (praktische) kennis op het gebied van SEM en vooral ook analyse van data. Het werkveld vraagt daar naar ons idee om.

    Binnen het Transmedia Storytelling Lab van Fontys ACI doe ik momenteel toegepast onderzoek naar het meten van engagement. Samen met een van onze lectoren en de studenten ontwikkelden we een model om engagement te meten in transmedia producties. We leggen dit model momenteel voor aan experts in het vakgebied van transmedia. Dit is uiteraard van een iets andere aard dan e-marketing, maar het vertoont ook veel gelijkenis: engagement zal in mijn ogen hetgeen zijn dat we willen meten maar vooral ook hetgeen zijn dat we strategisch inzetbaar willen kunnen maken. Bij onze IEMES opleidingen (International Entertainment, Music, Event en Gaming Studies) staat concepting van experiences namelijk centraal.

    Mijn interesse gaat dan ook uit naar het ontwikkelen van modellen die op deze manier toekomstbestendig zijn. Dat doe ik uiteraard graag met andere geïnteresseerden.

    Los hiervan lever ik natuurlijk graag een bijdrage aan een canon. Als dat maar niet in print is 😉

    Groet,

    Eefje


    5 juni 2014 om 21:28
    Wim van der Mark

    Marketing is geen exact vak, dus een e-marketingcanon die breed geaccepteerd wordt zal er nooit komen. Fysieke winkels gebruiken e-marketing heel anders dan webshops. CocaCola kijkt heel anders naar zoekmachinemarketing dan Coolblue, omdat er vrijwel nooit gezocht wordt op “suikerhoudende frisdrank”. De Facebook rellen in Haren worden blijkbaar door veel mensen als marketingcase gezien, terwijl het naar mijn mening niets te maken had met marketing.

    SWOT en Porter blijven ook in e-marketing van toepassing.

    Mijn eigen boek Marketing.com beschrijft een deel van het e-marketing veld vanuit mijn perspectief: online interactie krijgen en data verzamelen. Dat perspectief verschilt uiteraard van dat van andere schrijvers.

    Als bedrijfstrainer zie ik tientallen marketinguitdagingen per jaar. Er zijn veel overeenkomsten en nog veel meer verschillen. Booking.com draait 8 miljard omzet via smartphones. Wat zegt dat voor de marketingaanpak van bijvoorbeeld een ingenieursbureau of en klein accountantskantoor?

    In de jaren 80 van de vorige eeuw verschilde de marketing aanpak van “below the line” marketeers fundamenteel met de aanpak van “above the line” marketeers, terwijl ze beiden succesvol waren. Of zoals toenmalig directeur van Readers Digest Carel Rog eens stelde: ” wat betekent het als je 25 jaar achter elkaar korte termijn successen haalt”?

    Ik begrijp dat het fijn zou zijn bij het examineren als er universele oplossingen bestonden, maar het feit dat die niet bestaan, maakt marketing pas leuk. Leve de chaos en de creativiteit!


    5 juni 2014 om 21:51
    Erno Mijland

    Interessante vraag. Vanuit opleidingsperspectief kijk ik ernaar vanuit de bril van toekomstgericht leren / 21e eeuwse vaardigheden. Een antwoord zou dan kunnen zijn om studenten zélf te laten oefenen in het zoeken, bestuderen en beoordelen van actuele theorieën en het maken van de vertaalslag naar de praktijk: hoe pas ik nuttige theorieën toe in mijn werk. En dat alles in dialoog met kundige docenten. Studenten leren daarmee hoe ze straks, als ze bijvoorbeeld 10 jaar in het vakgebied zitten, weten hoe ze de dan actuele theorieën kunnen zoeken, bestuderen, beoordelen en toepassen. Maak dus een module ‘Theorie en praktijk’. Beoordeling gebeurt dan op basis van hoe de student zijn/haar onderzoek heeft opgepakt en hoe hij/zij de vertaalslag naar de praktijk heeft gemaakt. Mooie bijkomstigheid: de opbrengsten van elke keer dat de module wordt verzorgd, voegen waardevolle kennis toe, ook voor de docenten en de opleiding.


    6 juni 2014 om 08:01
    Mark van Werven

    Wat eerste gedachten van mijn kant, voor de vuist weg.

    Persoonlijk denk ik niet dat het gaat om elke laatste hippe trend in het onderwijs te behandelen waarvan het onzeker is of die zal voortbestaan. Wel lijk het mij goed trends in perspectief te kunnen plaatsen en de grote lijn in de nog steeds korte historie te schetsen. Ik denk dan in termen als de opkomst van internet, de opkomst van zoekmachines en social media.

    Verder zien wij een drietal aandachtsvelden namelijk generatie van bezoekers, conversie en retentie die direct in het teken staan van ‘verkoopbevordering’. Dat aantal velden is nog wel uit te breiden. Branding mag zeker apart genoemd worden en online marktonderzoek is misschien er nog een.

    Tenslotte is het goed om de taal van het internet te leren. Zaken als cpc, cpm zijn blijvertjes. Daarmee leren spelen en rekenen is een mooie basisvaardigheid die altijd bruikbaar is. E marketing gaat in hoge mate om data marketing en gebruik en interpretatie van data lijken me ook een van de basisvaardigheden.


    6 juni 2014 om 08:25
    eschravesande

    Beste mensen,

    Bedankt al voor alle reacties zover. Het is duidelijk dat het nog moeilijk is onze direct vraag, naar ‘houdbare theorieen’ te beantwoorden, maar de reacties verdiepen het hele verhaal wel.

    @Jelle: wij merken een enorme opkomst van bedrijven die rond search en andere internettraffic methoden geld verdienen en daar graag jonge enthousiaste studenten voor gebruiken. Maar wat wil je dan weten als student? Natuurlijk wil je het allemaal proberen in echte live omgevingen, en dat proberen wij ook te faciliteren. Maar zijn er ook theorieen of modellen die je helpen om een beetje de grote lijnen te zien?

    @ eefje: losknippen of integreren is natuurlijk ook een interessant thema. Maar juist als je wilt integreren moeten we aan collega’s kunnen uitleggen: op die en die punten moet dat model voor het opzetten van een strategische marketing analyse worden uitgebreid met een paar nieuwe methoden en modellen, anders mis je iets. Wat is dat iets dan? Dat proberen we op een rijtje te krijgen.

    @ Wim van der Mark: wat je zegt over die Facebook rellen is wel een punt, dat staat natuurlijk ver af van to-the-point marketingmethodiek. Ik neem toch altijd een hele les om het te hebben over veranderingen in de macroomgeving van die marketeers, in enkele abstracties als ‘attention economy’, maar ook mbv concrete verhalen als deze.

    @Erno: studenten schrijven bij ons blogs over deze onderwerpen, en dan kom je inderdaad een eind bij veel thema’s. Maar wat wij dus zoeken is juist die zone van kennis die (hoe klein ook) tot de basisstof zou behoren. Hoe heb jij deze vakken georganiseerd? Leren jullie dit aan zonder tentamens?

    @ Mark: dat traffic aandacht nodig heeft lijkt me duidelijk – ook al ontbreekt het daar nog aan didactiek. Wat je zegt over branding en marktonderzoek vind ik interessant. Wat moeten studenten op dat gebied leren?


    6 juni 2014 om 10:06
    Erik Lodenstein

    Interessante en noodzakelijke discussie die gevoerd moet worden. Je leest overal dat schoolverlaters lastig aan een baan komen, dus kun je concluderen dat de aansluiting ontbreekt (praktische ervaring).

    Bedrijven als Google en Facebook zullen ook gebaat zijn bij meer kennisdeling en betere opleiding van e-commerce professionals. Erdinc, hoe is jouw ervaring daarmee, krijg je veel support?

    Je kunt als consument bij enkele beleggingspartijen ook virtueel beleggen om te oefenen, dat zou bij Facebook en Google ook handig zijn! Volgens mij is het helemaal niet moeilijk om virtuele business cases ter beschikking stellen waarop je als student campagnes kunt oefenen. Ik ben voorstander van zo’n gamification insteek.

    Zo kom je met veel meer praktijkervaring op de markt.


    6 juni 2014 om 10:06
    eschravesande

    @erik: de mensen die we spreken van Google en Facebook zijn in de basis allemaal maatschappelijk georienteerd en vinden het onderwijs wel belangrijk, maar het is niet echt dat die bedrijven al medewerkers hebben die daar echt verantwoordelijkheid voor kunnen nemen. Samsung is een stap verder wat dat betreft, met een eigen fonds.

    Wat je zegt over die virtuele cases is interessant maar wellicht wat complex. Wel zaten we er aan te denken om de websites van een aantal kleine bedrijfjes of goede doelen te gaan ondersteunen, in ruil voor het vrijgeven van de data van hun internetverkeer aan studenten. Dat lijkt me wel een mooie weg.


    6 juni 2014 om 10:14
    Marien de Bakker

    Om nog een term bij te voegen: geo-marketing. Locatie is en wordt steeds belangrijker

    E-canon klinkt sympathiek, vooral om de breedte aan te tonen. Maak in ieder geval onderscheid tussen concepten (blijft uit “oude” vormen) en tools (zeer dynamisch) en (big) data.

    Studenten zullen overigens steeds meer leren buiten de opleidingen, omdat het daar gebeurt. Opleiders/docenten kunnen duiden en richting geven


    6 juni 2014 om 12:44
    Marko Dobroschelski

    De vraag is of (nieuw te ontwikkelen) modellen en theorieën nog even veel waarde hebben in het online vakgebied.

    Voor een groot deel zijn de ontwikkelingen technische gedreven en fluctueren sterk door externe factoren, van populariteit van specifieke device/tools of diensten tot google updates.

    De vraag is wellicht meer naar ambacht/vakmanschap, het beheersen van de instrumenten bij studenten dan naar uitgebreide theoretische kennis over modellen en theorieën.


    6 juni 2014 om 12:50
    ralphwolbrink

    In de basiskennis zou wat mij betreft onderverdeeld kunnen worden in de volgende punten:

    – Verkeerskanalen (SEA, SEO, Affiliate, Social, etc.)

    – Data vergaren en begrijpen (Google Analytics, o.i.d.)

    – Conversie optimalisatie begrijpen (overtuiging, wegnemen obstakels, etc.)

    – Retentie (slim inspelen op de mogelijkheden)

    – Onderscheidend vermogen: wat onderscheid jouw website van al die andere websites?

    Hier vallen allemaal mooie subcategorieën onder waar diverse modellen toegepast kunnen worden.

    Als ik kijk naar mijn eigen carrière dan stel ik dat ik nergens zoveel van heb geleerd als het bouwen van eigen websites met het doel hier geld mee te verdienen. Dit lijkt me dan ook een uitermate mooie case voor studenten.

    Zonder direct een programmeur te zijn is het best mogelijk om zelf een leuke website neer te zetten. Laat hen zelf een onderwerp kiezen, bouw een business case voor de haalbaarheid en ga gedurende een jaar echt aan de slag met de opgedane theoretische kennis.

    Volgens mij is dat dan ook het antwoord op de vraag: “Hoe biedt je het vak zo aan, dat studenten het verschil gaan zien tussen wat er wel en niet toe doet?”


    6 juni 2014 om 12:57
    Jelle

    De grote lijnen draaien om ROI en branding. Dit zijn onderwerpen die waarschijnlijk al aangehaald worden in de bestaande lesstof. Het gaat er mij meer om om het praktisch te maken zoals Ralph omschrijft.

    Je kan dit niet als klein onderdeel van een vak behandelen. Het gaat om veel verschillende specialismen.

    Als toevoeging op Ralph kun je er ook voor kiezen een al bestaande site te promoten. Dit haalt het technische tijdrovende?) en creatieve (welke markt duik je in) deel weg en geeft de mogelijkheid alleen de (betaalde) online marketing uit te voeren.

    Hoe je dit echter uitvoert zonder echt het geld uit te geven is een uitdaging.


    6 juni 2014 om 13:25
    Cihan Kilic

    Ben het enigszins met de heer van der Mark eens. De wereld van e-marketing is erg dynamisch en er komen veel variabelen bij kijken. Iedere organisatie heeft zijn eigen visie, strategie en aanpak op het gebied van e-marketing.

    De snelle vooruitgang van technologie, het komen/gaan van trends en het groeiend bereik zorgen ervoor dat het moeilijk is om een vast marketingmodel neer te zetten (zoals die van Porter). Echter zeg ik niet dat er nooit een zal komen.


    6 juni 2014 om 13:29
    Berend Sikkenga

    Uiteraard ondersteun ik ieder initiatief om het onderwijs over ‘digital’ te verbeteren! Maar ik twijfel of een apart e-marketingcanon de oplossing is. Het lijkt me beter om uit te gaan van de bestaande marketingmodellen en hiervan de digitale component helder te maken. Of te zorgen dat het bestaande marketingmodel wordt aangepast op digitale ontwikkeling. Digitaal staat immers niet op zichzelf.

    Verder is niet alleen het digital vakgebied dynamisch, dit geldt toch voor ieder vakgebied? En staat dan bij ieder vakgebied Google bovenaan de literatuurlijst? Natuurlijk hebben fysieke boeken beperkingen is hierin innovatie nodig. De meeste methoden (zoals bij Basisboek Online Marketing) gaan daarom ook verder dan enkel een fysiek boek.


    6 juni 2014 om 13:43
    Anne ten Ham

    Toch grappig om te lezen dat meer collega’s in het zelfde schuitje zitten. Zelf ben ik docent marketing en innovatie bij Avans. Binnen onze opleiding bedrijfskundeMER worstelen we ook met deze vragen. Ik kan me wel voorstellen dat je hier per opleiding anders mee om gaat. Wij integreren het nu toch vooral binnen ‘ de degelijke kost van Kotler’, Zelf zie ik online (zowel op strategisch als operationeel niveau) vooral als een manier waarop. Op operationeel niveau is google (&co;) een super bron, op strategische niveau kom ik toch eerder terecht bij de klassieke literatuur. Overigens wijs ik ter inspiratie op strategisch niveau studenten ook wel eens door naar de business model patronen van Osterwalder! Leuk om te zien hoe online de hele bedrijfsvoering van een organisatie op z’n kop kan zetten.


    6 juni 2014 om 14:50
    S Floret

    Al vind ik het een zonde dat Google bovenaan de literatuurlijst staat, het werkt inderdaad op operationeel niveau wel. Gelukkig zijn er nog studenten die nog echt interesse hebben in de klassieke literatuur, maar deze groep wordt steeds kleiner. Voorbeelden uit de praktijk, zoals Ralph Wolbrink dat ook aangeeft, werkt erg goed. ‘Hier hebben we wat aan’, hoor je dan.


    6 juni 2014 om 19:34
    Theo Zweers

    Ik denk niet dat je moet denken in een e-marketing canon. Ook marketing heeft geen canon. Wat marketing wel heeft, is een structuur, een ontwikkelproces met diverse onderwerpen die wel of niet uitgediept worden en kunnen worden.

    Dat proces missen we bij e-marketing.

    Bij Marketing hebben we standaardwerken als Kotler en Verhagen. Voor e-marketing is het boek Principes van Internetmarketing (Chaffey) waar ik zelf ook aan meegewerkt heb een poging om een standaardwerk te zijn voor zowel strategische als tactische e-marketing. Het is een eerste poging, maar de meeste basisonderwerpen worden erin genoemd.

    En die basisonderwerpen kunnen in detail verder uitgewerkt worden, zoals dat ook zo is met Kotler bijvoorbeeld..

    Ik ben docent aan de Haagse Hogeschool en heb drie minoren ontwikkeld voor online marketing, die drie hoofdonderwerpen binnen de online marketing vertegenwoordigen (management, tools, analytics).

    Het initiatief om erover na te denken en om te ‘standaardiseren’ juich ik toe. En zal zeker graag daaraan meewerken. Misschien niet om een canon te bedenken, maar meer om het vak ‘e-marketing’ op de kaart te zetten. Want ik geloof zeker dat e-marketing als vakgebied gezien kan worden, omdat het technische deel (hoe ziet de achterkant van een website eruit) van grote invloed is. Het is niet voor niets dat Informatica deskundigen een belangrijke plek krijgen binnen de e-marketing.

    Kortom: wanneer komen we bij elkaar 🙂


    7 juni 2014 om 08:34
    Marije Dahmen

    Bij onze opleidingen binnen Fontys Marketing en Management geven we online marketing al enkele jaren als vast onderdeel voor alle studenten in alle leerjaren. Allereerst pleit ik ervoor dat het geen keuzevak is, maar een basisvak. Wij zitten nu met het vraagstuk of we het nog als apart vak moeten aanbieden of integreren in het vak Marketing.

    We gaan jaarlijks in gesprek met ondernemers van grote ondernemingen en MKB. Hun behoefte op online gebied is ons lesmateriaal. Dit wordt dus jaarlijks aangepast. Ja…. Een hoop werk :-(.

    Ik volg de jaarlijkse masterclasses Marketingsfacts Updates. De onderwerpen die hier aan bod komen geven je goed beeld wat je als hogeschool zou moeten behandelen.

    Kortom een dynamisch maar prachtig vak om te geven :-)!!


    7 juni 2014 om 12:26
    pvoogt

    Goed initiatief!

    En interessante reacties. Toevallig deze week weer een stage gesprek gehad. Student gaf aan de minor Online Marketing niet te hebben gevolgd, omdat die vol was. Maar hij had zelf wel een aantal websites waarvoor hij de SEO deed. Top.

    Ik geef bij elke stage evaluatie dezelfde ‘kritiek’, namelijk dat studenten bij aanvang stage niets van online marketing weten. Het is natuurlijk niet reëel om ze alle ins en outs van AdWords te leren, maar ze moeten wel weten dat AdWords een vorm van pull-marketing is en display van push (uiteraard is dit niet altijd het geval, zoals Wim van der Mark terecht stelt, het is geen exacte wetenschap).

    Studenten hoeven ook niet te weten hoeveel karakters een ideale titel van een pagina mag/moet bevatten, maar wel dat een bedrijf, om goed vindbaar te zijn, moet werken aan zijn autoriteit. Online en offline.

    Als de canon een vertaalboekje wordt, dan is dat in ieder geval een eerste stap. Woordjes stampen, zoals met Duits vroeger. CPM, CPC, maar ook GRP, frequentie en ROI. Modellen blijven de basis, die worden in de praktijk zelfs te weinig toegepast voor online, maar online marketing is inderdaad nog steeds gewoon marketing.

    Tell me, I’ll forget, Show me, I’ll remember, Involve me, I’ll understand

    Dus de optie die Edwin noemt een stuk of 10 reacties hierboven over het werken met bedrijven waar studenten hun diensten aanbieden in ruil voor data (het nieuwe goud tenslotte) lijkt me er één om zeker te gaan testen!

    Succes Erdinc en Edwin met dit mooie initiatief!!


    7 juni 2014 om 21:02
    Marc Geboers

    Duidelijkheid in de online wereld is zeker geen overbodige luxe. De namen in dit vakgebied volgen elkaar snel op. Op zich niet erg als hier een logica in zit. Heldere kaders stellen is dan ook zeker geen overbodige luxe. Ook als het gaat om het aannemen van de studenten die bepaalde vakken gevolgd hebben. Wel goed om dan te weten wat is wat.

    Maar aan de andere kant gaat dit ook op voor de naamgeving van functies in het online vakgebied. Praat maar eens met een eMarketeer en de taken en verantwoordelijkheden liggen ook hierin ver uit elkaar.

    Dus nog genoeg werk te verzetten hierin…


    7 juni 2014 om 21:06
    George Szanto

    First – sorry for the English reaction. Second, nice discussion thread, well initiated by 2 colleagues. I was part of the inital task force at Fontys Marketing Management which defined our emarketing cirriculum. Here are my opinions on the questions posed.

    I tend to agree that emarketing in industry consists of 3 main activities: management, tools & tactics, and analytics. I teach my students that emarketing is just another means of interacting and communicating with people. Thus it “adds” to the classical universe of commercial sales techniques of personal selling, telephone, print, … ect. I don’t confuse this with new digital online business models which have arrisen (e.g. brokers; SaaS; affiliate, ect…). These online business models can be analyzed or developed with many of the classical tools mentioned above.

    Unfortunately the number of emarketing channels, techniques, has exploded in our lifetimes. So I would argue that any “theory” about emarketing needs to address fundamental human behavior which is not apt to change in the near future.

    I tackle this in my teachings by focusing on the 3 areas above as follows. Emarketing “management” requires a few auxialiary skills beyond traditional management knowledge skills. For example, since no one really owns the internet, how can a company reliably, effectively, and confidently use it in the long term to implement corporate business strategies. This questionis not unique to the Internet or Emarketing. It also existed with the coming of the telephone, fax machine, and other technologies. Another example of a different kind of management skill revolves around enabling/disabling “all” employees to interact with customer/prospects online. How to do this, should you do it, what are the consequences, these are examples of the new management skills needed to also manage emarkeing. Its not too common for young graduates to be able to address such management issues well.

    Recently a lot has been written (here above as well) about employer’s desires to hire “technical” marketeers. So one could argue that current employers hiring are looking for social science graduates who understand more than the “creative” parts of B2C emarketing. This requires hard work on the part of students, and is usually no fun. I agree that many of the skills desired can not be easily taught because of a lack of realistic data to work with. An empty CRM system, social media engagement tool, Google analytics account, ect are not going to teach our students anything. Thus in my teachings, I’ve strived (with some success) to build digital online environments with real data to work with. My personal opinion is we should not be waiting for industry to open their private data to our students in exchange for our students creating profit from it. There are simply too many obstacles along this path.

    Lastly comes the analytical theory neede for emarketing. Its not secret that the entire marketing profession is under attack from the “rise of the analysts” within companes. Marketing can not continue to be a respected career as purely an overhead function. Never the mind the R.O.I. of particualar marketing tools or actions. However, we do need to teach our students that for every action they implement digitally there will be some kind of reaction. Now just measure that reaction, analyze the results in the context of the emarketing objectives, and move on.

    Lastly I always tell my students that about 20-30% of any emarketing skills or tactics that I teach them will be changed or obsolite within 12 months. Thus in a very short time, their entire emarketing knowlege will be useless USELESS. Unless they learn how to learn and keep up with this quickly changing discipline.

    For those of you interested I run 2 online sites for my classes which can be found at:

    ibmsem.wordpress.com

    ibmsem.org


    9 juni 2014 om 16:07
    Onur Paydas

    Goed initiatief. Is het een idee om een keer een landelijk overleg te organiseren over dit vak? Ik geef zelf geen online marketing, maar schuif dan graag aan als collega docent/kritische buitenstaander.


    9 juni 2014 om 18:49
    onlinemarketeerTV

    Jongeren motiveer je door op een moderne manier moderne vakgebieden te leren. Het moderne vakgebied van de online marketing reikt noodzakelijkerwijs een modern didactisch kader aan. Dat veel beroepsopleidingen niet verder komen dan Porter, Kotler en een flauw basis online marketingboekje is dramatisch. Van het HBO komen met weinig tot geen kennis van online marketeer is dramatisch voor je toekomst. Wat we bij de echte wetenschappelijke guru’s zoals Porter en Kotler wel goed moet realiseren dat zij op (consult en) wetenschappelijk niveau zeer goed weten waar ze over schrijven. Dat hun theorie niet meer voor elke marketingaanpak actueel is, is duidelijk geworden.

    Het leergebied ‘online marketing’ verandert snel en wordt – as we speak – op hoge snelheid volwassen. Er gaan torenhoge budgetten naar online. Daar moet je als docent en met docent-materiaal in mee. Met inzichten, met expertcases en actuele boeken met een crossmediale aanpak. Online marketeer leer je niet alleen uit een boek. Je moet het beleven. Een standaard boek kan gewoon nooit mee met de snelle ontwikkeling van de moderne marketing. Hiervoor moet je andere oplossingen vinden en juiste combinaties. Vooral als je weet dat veel studenten tijdens de opleiding al bezig zijn met shops/ e-commerce, weboptimalisatie en steeds meer content- en communitybeheer. Je scheidt het kaft van het koren door de nieuwe generaties leerzame content aan te bieden op manieren waarmee ze prettig leren en gemotiveerd raken voor het vak- en leergebied. Geen flauwe basistheorie en bijelkaar geraapte verhaaltjes maar learnings en relevante cases van experts die hun sporen hebben verdiend. Multimediale inspiratie!

    Voor het Handboek Online Marketing reizen wij het land af om experts te spreken en ze soms (op video) in 3-4 minuten de essentie te laten vertellen van succesvolle online middelen. Die biedt leerzaam crossmediaal materiaal waarmee de student prettig en to-the-point tot de kern van de stof komt. Van PDF tot Slideshare tot video tot twittercare (die dagelijks de lezer up to date houd) en vooral tot docenten en experts die weten waar ze over spreken en de juiste keuzes kunnen maken voor dit zeer belangrijke vakgebied. Beleef online marketing!


    9 juni 2014 om 20:11
    Joep ten Brink

    Ja. boeiend.

    Ik geloof ook niet in een canon als oplossing. Voor een canon heb je afstand tot de materie nodig. Die is er nog te weinig omdat het allemaal recente ontwikkelingen zijn en we nog niet met enige afstand kaf van koren kunnen scheiden.

    Ik zie de E van de E-marketing vooral als een aanduiding van het te gebruiken kanaal. De achterliggende principes zijn niet veel anders dan bij andere kanalen.

    Laat studenten zelf die verbanden doordenken en daag hem/haar uit boven de materie te gaan hangen en na te denken of een bepaald kanaal of techniek in die situatie een goede keus is. De praktijk ontwikkelt zich inderdaad snel en de beste manier is om studenten in de praktijk te plaatsen en uit te nodigen om kritisch na te denken over waarom sommige e-tools worden ingezet en of dat juist is of niet en waarom. Want ook in de praktijk zit kudde gedrag en ik zien studenten in opleiding vooral als kritische denkers die ook een spiegel voor kunnen voorhouden en de discussies over inzet van middelen aan durven gaan. En als die inzet juist is dan zal hun bijdrage sowieso ook al gevoed zijn door hun eigen e-middelen gebruik. Ik zie daar elke paar jaar een nieuwe generatie opstaan die net weer anders denkt vanuit hun eigen e-ervaring en dat is prima. Daar hoeft en kan het onderwijs weinig aan toe te voegen.


    9 juni 2014 om 20:22
    Dries van den Endenq

    Welke term het ook heeft, we moeten denk ik aansluiten bij hoe deze digitale vorm van marketing zich uit in de verschillende bedrijven. De basis van de echte marketing kan bij ieder onderwerp in parallel worden getrokken. Bijvoorbeeld het oude marktonderzoek vs. google analytics en google trends. Maar misschien is een benadering vanuit bedrijfsperspectief wel het belangrijkste.

    Er is al een gigantisch verschil in hoe kleine ondernemingen deze vorm van marketing toepassen. Moet niet iedere (kleine) winkel ook gewoon direct een webshop hebben, of is dat teveel werk voor de kleine ondernemer? Minimaal een website, maar wat moet er dan op die website komen? Hoe moet een kleine ondernemer omgaan met de verschillende social media, welke sluit het best aan op de bedrijfsvoering en de tijd die een ondernemer heeft. En welke vormen zijn er überhaupt om geld te verdienen met behulp van het internet.

    Dan komt het MKB, de onderneming groeit, proporties en budget worden groter, SEO en SEA komen om de hoek kijken. Analytics van bezoekers worden belangrijk en dienstverlening via verschillende (social media) kanalen wordt belangrijker.

    En als laatste de grote bedrijven, hoe zetten zij e-commerce / digitale marketing in? Wat kun je doen met de budgetten die zij hebben – hoe wordt eigenlijk een campagne van A-Z doorgevoert. Veelal Cross-Media.

    Juist door te praten over echte bedrijven en verschillende soorten bedrijfsvoering met goede (recente) voorbeelden komt het in mijn ogen goed over op de studenten.


    10 juni 2014 om 04:41
    eschravesande

    Veel goede reacties met daartussen ook een paar mensen met veel autoriteit op dit gebied, wij zijn al dik tevreden.

    Ondertussen zien we dat het idee van een canon nog niet echt aanslaat, of niet zo aanslaat dat mensen concreet modellen gaan noemen. Alhoewel Pieter en Ralph toch in ieder geval een aanzet doen, en anderen natuurlijk al jaren zelf bezig zijn met de boel op een rijtje te zetten.

    Je kan in de hele discussie ook wel terugzien dat er inderdaad op verschillende manieren kan worden begrepen wat eMarketing is. Het is per slot van rekening een interdisciplinair vak, ergens tussen nieuwe media en marketing in. Marketeers hechten vaak veel waarden aan strategie, de internetjongens hebben vaak in de praktijk een vak geleerd en geloven in learning by doing. Die clash is op zich al een interessante les zou ik zeggen.

    Ik denk niet dat oude marketingwetten nou echt omver worden geworpen, en ik denk ook dat de ‘gewoon proberen’ benadering veel waarde heeft, maar ondertussen is het wel zinvol om voor dit interdisciplinaire vak een inleiding aan te bieden op het HBO. Die modellen die we zoeken zijn precies bedoeld om die brug te slaan van strategie naar praktijk. Er zit waarde in een student die dagenlang wroet in Google Analytics, maar dan wil je wel dat daar een min of meer strategische analyse uit naar voren komt. Zoals Marien stelt: het onderscheid tussen tools en analyse is belangrijk, maar studenten moet die twee dus ook met elkaar leren verbinden.

    De manier waarop Pieter het benadert, is ongeveer de vraag zoals wij hem bedoelen. Natuurlijk kan je studenten die in je bedrijf stage komen lopen of werken bepaalde dingen leren, maar je verwacht ook dat ze bepaalde termen echt wel kennen.

    Een bijeenkomst lijkt me een goed idee, Erdinc en ik gaan nog even in overleg een volgende stap.


    10 juni 2014 om 06:23
    larsboom

    Het onderwijs ontbeert nog veel theoretische en praktische kennis en ervaring om studenten echt klaar te stomen voor hun digitale toekomst. Enkele scholen maken hier vorderingen in, maar over het algemeen is dit nog niet op orde. Dit lag aan de basis van het ontstaan van de stichting Digital Future Foundation welke ik ben begonnen. Wij bieden op non-profit basis jongeren een kans op een toekomst in Digital. Wij organiseren events met partners, de digitale bedrijven, en bieden zo de jongeren kennis en unieke ervaringen die zij op school nooit krijgen. Voor de jongeren is het gratis zodat ze geen drempel voelen. Zij die willen investeren in hun toekomst zullen maximaal van het programma genieten en zo vele professionals uit de branche leren kennen.

    Een ander initiatief waarover ik gesproken heb met de oprichters is Digitalstrategy.nl. Digitalstrategy.nl heeft in samenwerking met The Hague Executive Campus een unieke lijn van opleidingen ontwikkeld voor Digital Strategy professionals en managers, waaronder een drietal gespecialiseerde Masteropleidingen, die zijn geaccrediteerd door de NVAO. Hiermee zorgen zij voor goed opgeleide strategen die bestand zijn tegen de veranderingen die gaan komen en die op hoog niveau kunnen innoveren. Ik heb meegedaan aan een ronde tafel sessie en was onder de indruk van hun aanpak.


    10 juni 2014 om 10:21
    Glen Zoeteweij

    Geen makkelijk noot om te kraken Erdinc. Ik vind het lastig om ons vakgebied te vangen in literatuur of aanpak. De wereld om ons heen veranderd razendsnel en een boek of leermethode kan daardoor dan ook snel gedateerd zijn. Hebben jullie nagedacht over het uitnodigen van gast docenten uit het online werkveld die komen vertellen over bepaalde vakgebieden of specialismen? Dit soort specialisten kan helpen om stof actueel te houden omdat ze vaak voorop moeten lopen in hun vakgebied en altijd up-to-date moeten blijven. Vraag hierbij is natuurlijk wel of ze de tijd willen nemen om hun kennis te delen en of ze hun kennis ook goed kunnen overbrengen op de studenten. Een andere mogelijkheid is misschien om de samenwerking op te zoeken met andere gespecialiseerde opleiders zoals Lectric? Zij hebben al een uitgebreid netwerk van docenten die hun vak goed verstaan. En kunnen wellicht ook meer praktijkgerichte lessen verzorgen.


    10 juni 2014 om 18:17
    Stephanie Menger

    Een lastig onderwerp. Ik werk nu alweer een aantal jaren in de online marketing en heb al mijn kennis en ervaring opgedaan in de praktijk. Persoonlijk denk ik ook dat dit de beste leermethode is. Het is zoals meerderen hierboven aangeven erg lastig om online marketing in literatuur te vangen. Wanneer de literatuur uitgegeven wordt dan is deze eigenlijk alweer gedateerd door het snelle tempo van veranderingen.

    Belangrijk is een goede aansluiting van de opleiding op de praktijk. Hierbij bieden leerplekken en stages denk ik de beste uitkomst. Daarnaast zouden docenten hun studenten moeten stimuleren om zelf eigen projecten op te pakken, bijvoorbeeld een eigen website, het uitdenken van online campagnes voor school of bedrijven etc. Meer samenwerking tussen hoge scholen en bedrijven!

    Een verplicht bezoek aan een van de online marketing events lijkt me ook een goede aanvulling.


    11 juni 2014 om 07:22
    HZdienstmarketing

    Zodra er een boek is geschreven over (een aspect van) online marketing of e-marketing, is het alweer oud. De ontwikkelingen gaan razendsnel.

    Zorg ervoor dat je studenten allen geabonneerd zijn op de nieuwsbrieven van MarketingFacts, Frankwatching, Dutch cowboys, enz. Zo blijven ze op de hoogte van de laatste ontwikkeling op (e-)marketing en digitaal gebied.

    Eens met wat Joep zegt: “Ik zie de E van de E-marketing vooral als een aanduiding van het te gebruiken kanaal. De achterliggende principes zijn niet veel anders dan bij andere kanalen. ” Maar wel met de volgende aantekening:

    Een CO of CE-student is straks in het werkveld niet alleen de maker van content, maar ook een business intelligence reporter: welke data (uit online monitoring) is bekend en hoe gebruiken we dit om onze communicatie te optimaliseren?

    Maar over de onderwijsvorm:

    Begin bij de basis: leer ze hoe ze een website moeten maken, een CMS moeten bedienen en hoe ze wat basiscode kunnen implementeren. Geloof me, hier zijn alle bedrijven straks van afhankelijk. (Laat studenten zo nodig al contact zoeken met andere studenten van andere opleidingen, bv HBO ICT of MBO DTP opleidingen om tot een mooi resultaat te komen, zo leren ze alvast hoe het werk straks in elkaar steekt: vooral CO-ers zijn nog altijd spin in het web waar alle communicatievormen samen komen.)

    Laat ze van hun website hun blog maken. Geef ze vervolgens lessen in Google Analytics: gratis en op ieders eigen website te implementeren. Social is ook niet onbelangrijk en ook adwords en display-advertising.

    Verdeeld over 4 jaar zullen ze hun eigen ‘merk’ (zichzelf) moeten versterken om als afgestudeerde student straks een mooi portfolio online te hebben staan. Studenten zullen bovendien creatief zijn als ze willen excelleren. Vergroot bv. de Competiviteit door naast de studentenwebsites een klassenwebsite te maken. GEbruik Google Analytics om te kijken welke studentenwebsite hier het meest verkeer naar geeft en hoe de kwaliteit van dat verkeer is (bounce%, nieuw verkeer, enz) en analyseer waar dit door komt? Call-to-action banners? Teksten enz?


    11 juni 2014 om 08:01
    lgerrits

    Interessante kwestie waarbij ik zelf veel verschillende rollen heb gehad (student, gastdocent, professional). Ik ben zelf van mening dat het opstellen van een canon niet werkbaar is en wellicht alleen nog maar meer verwarring zal scheppen. Mijn ervaring is dan ook dat een student vanzelf de wirwar van terminologie leert te begrijpen wanneer men zich hier genoeg in verdiept. Door het lezen van artikelen en het opzoeken van achtergrondinformatie moet het mogelijk zijn om de verschillende begrippen “plat te slaan” en hoeft het geen probleem te zijn om deze door elkaar heen te gebruiken.


    11 juni 2014 om 10:06
    Fabienne Kapteijns

    Ik krijg zelfs E-marketing op heb MBO!


    11 juni 2014 om 11:53
    Ralf Fleuren

    Interessant artikel en mooie reacties. Zelf heb ik enkele jaren als docent gewerkt en online marketeer. Momenteel focus ik meer op marketing en lijkt het me allereerst goed om gewoon de ‘e’ van e-marketing te verwijderen. Wel praktisch maar uiteindelijk gaat het om zinvolle dingen voor mensen doen waar ze waarde aan toekennen. Online verandert businessmodellen en de manier waarop we communiceren. En toch ook weer niet.

    Een basisset modellen vanuit (strategische) marketing en (online) communicatie zou helemaal geen slecht idee zijn. Eenvoudig ontsloten via het web en voor alle scholen, bedrijven makkelijk te gebruiken. Heel open source het liefste met interactieve leer- en toepassingstools zoals checklists, cases, interactieve modellen. Googlen levert vaak onzinnige antwoorden op.

    Mooie discussie, waarvoor dank.


    12 juni 2014 om 04:55
    onlinemarketeerTV

    Studenten hebben vanuit (e)boeken- net als de huidige professionele marcommers hebben geleerd – een gedegen marketingkennis nodig en vervolgens online marketing/ nieuwe marketingkennis. Om de zaken uptodate te houden zijn (trend)blogs handig en leuk als extra materiaal om aan het denken te zetten maar niet als basisstof.

    Daarbij zijn er docenten nodig die goed door de zin- en onzin heen kunnen prikken en boven de stof staan. Studenten een diversiteit aan trends, proefballonnen en visies voorschotelen zal alleen maar verwarring geven. Goed realiseren dat er veel visies en experimenten worden gedeeld in de social media anders dan gedegen leerstof.


    12 juni 2014 om 05:29
    eschravesande

    Dus:

    1. We hebben hier mensen die meer naar de nieuwe media kant kijken, en reageren met ‘je moet het gewoon doen’, en marketeers die soms zo ver willen gaan om te stellen ‘het is gewoon een nieuw kanaal, maar dezelfde marketing’.

    De verwarring is hier semantisch denk ik. Natuurlijk moet dat learning by doing gebeuren, en natuurlijk kan je ook het klassieke begrippenapparaat gebruiken. Het vak e-marketing zit wat mij betreft daar waar die twee elkaar raken.

    2. Ja, e-marketing vernieuwt zich ieder jaar (iedere dag?), en dat moet je verwerken in je curriculum. Maar – zoals we stelden in onze bijdrage – er zijn toch ook inzichten die langer mee gaan en je moet ook door de newspeak heen kunnen prikken.

    We moeten op die twee tegenstellingen bruggen gaan slaan. Dat heeft allebei te maken met de vraag: wat zijn nou precies die inzichten die echt typisch bij eMarketing horen? Met enige houdbaarheid, herkenbaarheid, strategisch maar praktisch toepasbaar.

    Ik denk dat het de moeite waard is om toch maar eens even te proberen om een versie van een canon in deze ring te gaan gooien. Niet omdat zo’n lijstje op zich nou echt de oplossing is, maar de discussie die je er mee op kan roepen is in ieder geval de moeite waard, blijkt hier wel.

    Concrete suggesties blijven welkom, als ook ideeen over wat we verder met meer landelijke afstemming zouden kunnen bereiken. Samen met MarketingFacts gaan we onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om wat mensen om de tafel te krijgen.


    12 juni 2014 om 09:14
    Marjolein Visser

    Wat een enorme hoeveelheid reacties! Alleen al deze discussie is goud waard.

    Afgestudeerde HBO-ers, maar ook stagiairs, worden op twee soorten kennis over online marketing beoordeeld:

    – inzicht in begrippen, doelstellingen, instrumenten, effecten, modellen, onderlinge samenhang etcetera: kennis die lang mee gaat

    – praktische kennis van de operationele inzet van instrumenten: kennis die volop in ontwikkeling is en blijft.

    De eerste vorm van kennis hebben we twee jaar geleden verzameld voor het Basisboek Online Marketing: wetenschappelijk onderzoek uitgeplozen en experts gevraagd te inventariseren met welke modellen in de praktijk veelvuldig werd gewerkt. Vervolgens hebben we de resultaten in het bredere kader van de commerciële bedrijfsprocessen geplaatst. Eigenlijk is een boek daarvoor natuurlijk niet de meest geschikte vorm, want het vak ontwikkelt zich razendsnel. Maar de tijd was nog niet rijp voor een online leeromgeving: noch de uitgever, noch docenten en studenten waren daar al volledig op ingesteld. Na een omvangrijke eerste druk en een hele snelle bijdruk, zijn we nu bezig met de tweede druk van het boek. En gelukkig maar, want er zijn heel wat nieuwe begrippen en middelen bij gekomen. Omdat de productietijd van een boek al snel een jaar is, hebben we tussendoor twee addenda gemaakt: één voor SEO en één voor Social Media. De eerste staat al over een paar maanden op de website en in de gedeelde dropbox, de tweede komt daar binnenkort terecht. Zo hoeven de docenten niet met incomplete of achterhaalde informatie te werken. Niet ideaal, maar vooralsnog de beste oplossing.

    De praktijk van online marketing verandert zo snel, dat vaardigheden die studenten in het tweede jaar leren, bij hun afstuderen al niet meer actueel zijn. Dat betekent dat we de studenten zo met de praktijk moeten laten kennis maken dat ze nieuwe tools snel oppakken en kunnen plaatsen in het grotere geheel. Als ik doceer aan HBO- of Masteropleidingen, koppel ik daarom altijd een project of een samenhangende serie praktische opdrachten aan de theorie.

    Een canon voor de theorie is een uitstekend idee, waar we allemaal van zullen profiteren. Maar door die enorme ontwikkelingen is modereren en blijvend actualiseren een “hell of a job”. We zouden er even met de uitgever over moeten overleggen, maar ik heb er geen moeite mee om de begrippenlijsten bij onze boeken (Basisboek Online Marketing en E-business (verschijnt begin 2015)) ter beschikking te stellen voor een canon.

    Misschien is het bij de afweging handig om te weten dat het NIMA er over nadenkt het Marketing Lexicon nieuw leven in te blazen. Uiteraard nu met alle online termen en in digitale vorm. Het lexicon biedt geen volledige weergave van de belangrijkste concepten, maar dan hebben we in ieder geval een actuele serie ‘gedragen’ definities.

    Daarnaast zijn we op dit moment bezig met de opzet van een blended-learningmodule met de leerdoelstellingen van het nieuwe NIMA-diploma Online Marketeer als uitgangspunt. Dat is een basisdiploma met de focus op online marketingcommunicatie. Naar het HBO vertaald: voor de commerciële opleidingen propedeuse of eventueel tweedejaars (domeincompetentie 8 niveau 1 en een bijdrage aan 2). Maar ook prima als vak voor andere opleidingen, zoals Communicatie. De leerdoelstellingen voor Online Marketeer zijn met het NIMA vastgesteld door de commerciële opleiders, die zich op hun beurt weer baseren op de vraag uit de praktijk.

    Het voordeel van een online leeromgeving is dat je heel snel kunt actualiseren. Minstens zo belangrijk is dat het systeem van blended learning veel effectiever blijkt dan leren uit een boek. Studenten ervaren het als motiverender en leuker. Er zijn animaties, simulaties, er kan rechtstreeks worden doorgeklikt naar voorbeelden, er zijn tussentijdse tests… Studenten kunnen bijvoorbeeld worden gedwongen de theorie op voldoende niveau af te ronden, voordat ze de praktijkopdrachten maken. Docenten krijgen online inzicht in alle deficiënties en kunnen hun lessen daaraan besteden. De efficiëntie van de lessen neemt daardoor flink toe. Mocht je meer willen weten of mee willen werken aan een test (na december 2014), neem dan even contact op. Als we deze wat simpeler stof goed blijken te kunnen verwerken in een blended learning omgeving, kunnen we daarna uitbreiden tot een “verrijkt online boek” dat alle aan online marketing gerelateerde domeincompetenties afdekt.

    Kortom: er wordt aan alle kanten gedacht over en gewerkt aan de theorie rond online marketing. Een canon zou daar een mooie rol bij kunnen vervullen.


    16 juni 2014 om 09:25
    Marjolein Visser

    Sorry, foutje: over de addenda.. de eerste staat al een paar maanden op de website en in de gedeelde dropbox, de tweede komt daar binnenkort terecht.


    16 juni 2014 om 09:31
    Cafer Boztay

    Het is een illusie is om tot een gemeenschappelijk geaccepteerd kader te komen wat betreft online marketing. Het probleem is dat marketing nooit een exacte wetenschap is geweest en zal worden. Een beetje ironisch maar hierin ligt juist ook de kracht van het vakgebied marketing. Op het gebied van online marketing dient wel rekening te worden gehouden dat de inzet of te bepalen strategie zeer afhankelijk is van het type product en doelgroep.


    16 juni 2014 om 10:27
    Thomas

    e-marketing is breed en verandert continue. Ik vraag me of hoe gewenst het is vanuit de afnemers van afgestudeerden (bedrijven) of deze studenten eenzelfde kennis hebben over dit vakgebied. Tijdens mijn opleiding Informatica proefde je van alle belangrijke talen een beetje; en tijdens het werk ging ik me specialiseren. Ook voor e-marketing de beste oplossing denk ik: Uiteindelijk gaat het in beide gevallen om een klein deel theoretische kennis, en daarnaast vooral veel inzicht.


    16 juni 2014 om 12:05
    @KHoffmans

    Als student zijnde zou een dergelijke canon ideaal zijn voor mij. Net als Eefje op den Buysch zit ik op de Fontys Academy for Creative Industries en heb ik behoefte aan een goed gevoed vak. 2 jaar geleden kreeg ik het vak “online marketing” dat een half jaar lang 2 uur gegeven werd aan de hand van het boek “Interactieve marketing” van Huud Janssen. Echter was het boek al 1 jaar uit en waren verschillende cases niet meer relevant.

    Het Marketingfacts-jaarboek daarentegen toont een mooie mengelmoes tussen cases, theorie en modellen. Voor het eerst in 4 jaar kocht ik een boek, naast de verplichte “saaie” schoolboeken. Ik zou er dan ook voorstander van zijn om het nieuwste jaarboek elk jaar te gebruiken als basis voor het vak online marketing. Naast dit boek zijn er heel veel white papers, infographics, e-books, manuals en onderzoeken te vinden die actueel zijn. Deze zijn allemaal gratis te downloaden en goed te gebruiken als lesmateriaal.

    Ik mis alleen de toepassing naar de praktijk toe. Na een half jaar kende ik de termen wel, maar wist ik niet hoe het zou werken als je het bij een bedrijf toepast. Eigenlijk zou één klas zijn eigen bedrijf moeten uitzoeken, die hun online activiteiten open stellen voor studenten. Eens in de 2 weken zou een marketingmedewerker die zich met e-business bezig houdt “een kijkje in de keuken” kunnen geven. De studenten hebben een geheimhoudingsverklaring, maar kunnen nu studenten wel meepraten over de toepassing van bijvoorbeeld:

    – Seo

    – Sea

    – Facebook apps

    – Facebook Advertenties

    – Direct Mail

    – Google Analytics etc….

    Als student zijnde is het dus veel handiger om de toepassing te leren, dan de theorie. Die is echter toch op te zoeken als je bijvoorbeeld bij een stagebedrijf zit. En als studenten echt geïnteresseerd zijn in de online wereld, dan zul je net zoals mij veel moeten lezen, downloaden en vooral veel zelf proberen. Programma’s zoals Hootsuite, Google+, Mailchimp, Google Drive, Google Analytics, Hubspot, WordPress; noem ze allemaal maar op zijn heel handig, maar die heb ik me zelf wel aangeleerd.

    ik ben er alleen nog niet uit hoe de toetsing plaats kan vinden. Waarschijnlijk iets in de vorm van een adviesrapport met echte uitvoerbare adviezen op de verschillende toepassingen. Uiteraard ook voorzien van een strategie. Hoe denken jullie over deze manier van lesgeven?

    Gr. Kevin Hoffmans


    16 juni 2014 om 12:39
    r v stratum

    hoe moeilijk kun je het maken? de heilige graal/Silver Bullit/e-Canon is er al: Ken Uw Klant en zorg dat die jouw Lifetime Customer wordt door hem the First Time Right te helpen zodat hij als tevreden ambassadeur bijdraagt aan je Net Promotor Score van 100 %


    16 juni 2014 om 13:54
    Stef van Bergem

    We hebben na trial en error nu jarenlange en goede ervaring met het goed opgedroogde Handboek Online Marketing alweer de 10e updated en uitgebreide nieuwe editie.

    Het bijleren van Online marketingkaders gaat niet om het flauw opsommen van wat trendy middeltjes zoals het Marketingjaarboekje doet. Eigen bloggers wat verhaaltjes laten schrijven over trendy middelen werkt niet als een volwaardig leerboek wilt leveren.

    Het gaat niet om een opsomming van trends en middeltjes. Dit is de denkfout die ook marketingblogs veelal maken. Het gaat om het leren van de “waarom” en de “hoe”. Niet: “Facebookadvertising is leuk.” maar: “Waarom moet een professional voor een bepaalde target adverteren in socail media.”

    De 3000 digitale extra middelen online en achter de inlog maken het ons docenten zeer prettig en de lessen zeer actueel en aantrekkelijk.


    17 juni 2014 om 11:18
    P van de Pol

    MIsschien slim om deze discussie ook op niveau te houden? We schieten van links naar rechts.

    Maar hard onderscheid tussen marketingkennis op managementniveau en platte (letterlijk! ;)) boekjes die wat middelen bij elkaar zetten. Studenten moet op een denkniveau worden gebracht met online marketing. Dit geldt trouwens ook voor nog heel veel managers die zich online manager noemen.

    Hulde aan het artikel in demorgen.be die de snack en expert in een week boeken hard neerslaat en terecht stelt dat wij met dit soort zooi het niveau naar beneden halen!

    Marketing is en wordt welzeker omkaderd!

    Bijna 20 jaar geleden begon in Nederland Tiggelaar hiermee in de boeken van Cor Molenaar, Patrick Petersen en ook de presentaties van Marco Derksen worden modellen en ervaren inzichten getoond om online marketing kader en ruggengraat te geven. In hun lessen en presentaties praktiserende zij de modellen en inzichten die tot omkadering zorgen. Wees een oprechte bijdrage voor en aan het vak en leergebied!

    En: doe pas wat met online marketing als je echt zelf die brede ervaring hebt. Citeer geen blogposts en een eigen jasje 😉


    17 juni 2014 om 17:56
    reviewmediacompany

    Technisch raakvlak wordt steeds belangrijker. De tools die gebruikt worden in het vakgebied “e-marketing” worden steeds complexer.

    Zonder enige technische kennis is het haast onmogelijk deze op een juiste manier toe te passen. Of als marketeer een goede briefing aan technische team te geven voor bv een tool die nodig is voor een marketing campagne etc.


    18 juni 2014 om 06:57
    bramkoster

    @Stef: Zo, je gaat er stevig in. Dan reageer ik natuurlijk graag even.

    Allereerst jammer dat je semi-anoniem reageert, want zoeken op je naam leidt alleen naar deze reactie. Dan ontstaat toch het idee dat je op de een of andere manier betrokken bent bij het Handboek Online Marketing dat je zo hard promoot. Mocht ik het fout hebben, dan hoor ik het graag.

    Afijn, inhoudelijk. Je schrijft: “Het bijleren van Online marketingkaders gaat niet om het flauw opsommen van wat trendy middeltjes zoals het Marketingjaarboekje doet. Eigen bloggers wat verhaaltjes laten schrijven over trendy middelen werkt niet als een volwaardig leerboek wilt leveren.”

    Je aanname lijkt dat we een volwaardig leerboek willen leveren met het Marketingfacts Jaarboek(je). Dat is niet zo. Nooit geweest ook. Wij willen met het jaarboek ontstijgen aan de waan van de dag die op het blog heerst. Daarbij schakelen we over naar de waan van het jaar, als je het zo wilt stellen.

    Ik ben het er helemaal mee eens dat ons Jaarboek geen goed boek is om mensen de grondbeginselen van (online) marketing mee te geven. En volgens mij gebruikt geen enkele opleiding het op die manier.

    Wat het Jaarboek wel kán zijn (maar nogmaals, dat is niet de specifieke opzet ervan), is een waardevolle aanvulling op de literatuur die wél die grondbeginselen bevat. Want met die boeken zijn de doorlooptijden lang (meerdere maanden tot een jaar) en de cijfers al verouderd voordat het boek naar de drukker gaat. Bij ons zijn die tijden iets korter, waardoor onze cijfers actueler zijn. En voor de laatste actualiteit is er deze site.

    Wat mij betreft staat Kotler nog steeds als een huis en is dat de échte basis van marketing. Daar bovenop is er ruimte voor boeken die de basis van online marketing beschrijven – die basis is niet onderhevig aan dagelijkse grillen, want het is dat: de basis. Geen idee of het Handboek daar geschikt voor is, ik ken het niet en ben geen docent.

    Vanuit Marketingfacts stellen wij graag marketeers in staat onderling ervaringen uit te wisselen die vluchtiger zijn dan Kotler en die basis. Zie ons als de krant, die ook een jaaroverzicht publiceert. De suggestie dat wij daarmee een denkfout maken, snap ik dan ook eerlijk gezegd niet.


    18 juni 2014 om 08:11
    Thomas de Bruin

    Waarom nu weer dit botte geplug van het eigen Marketingfacts Jaarboek. Een boekje met crowdsourced cijfers en bloggers die allemaal een stukje inleveren vormt geen managementboek waar we didactisch wat mee kunnen.

    Deze “discussie” moeten we voeren met mensen die echt wat betekenen voor het vak, de boel goed kunnen overdragen, didactisch onderlegd zijn en een daadwerkelijke overview in het vak hebben.

    Mij baart het zorgen dat docenten online marketing vragen aan het altijd meninghebbend-publiek hoe zij hun opleidingen en lessen moeten inrichten. Om nog maar te zwijgen over de docente Engels die Online Marketing gaat geven “want ze vindt internet zo leuk..”.


    18 juni 2014 om 13:51
    eschravesande

    @Thomas de Bruin: al met al hebben we hier nogal wat reacties bij elkaar van mensen die hebben meegewerkt aan het ontwikkelen van leerstof (boeken). Dat zijn voor mij allemaal mensen die wat betekenen voor het vak, en de input is heel waardevol. Welk boek nou precies het beste is kan een beetje docent inderdaad prima zelf beoordelen.

    We hebben nog weinig verhalen van mensen die daadwerkelijk zelf lesgeven. Wellicht kan je zelf iets meer zeggen over didactiek en overzicht over het vak. Maar hier dan iets meer over hoe ik dat zelf ervaar.

    Wat dat overzicht over het vak betreft: ik maak altijd weer zonder problemen een opzetje voor mijn eigen cursussen. Maar ik zou graag ook willen dat wat kernpunten ook beter terugkomen in de gemiddelde afstudeerscriptie (waar nu heel vaak van Alsum wordt gevolgd), en volgens mij is er echt nog pionierswerk nodig om de e-marketing scripties te ondersteunen die echt die verdiepingsslag moeten maken. Met name waar het gaat om (wat ik dan maar noem) kwantitatieve e-marketing, is het volgens mij erg fussy waar je als HBO de kwaliteitslat moet leggen.

    Wat die didactiek betreft: ik geloof (met anderen hier in de reacties) erg in ‘learning by doing’. Maar om daar dan weer een leerervaring van te maken die ook weer strategische inzichten biedt, dat vraagt best veel voorbereiding (het uitwerken van praktische opdrachten etc.).

    Ik ben benieuwd wat jouw ervaringen zijn.


    19 juni 2014 om 06:03
    Esther de Berg

    Hele interessante discussie die ik graag wil aanvullen. Ook NIMA wil lijn brengen in de discussie wat een online marketeer moet kennen en kunnen en biedt daarom vanaf september een nieuw examen aan: NIMA Online Marketeer. Dit examen is niet alleen gericht op het verkrijgen van kennis en inzicht met betrekking tot online marketinginstrumenten, maar vraagt van kandidaten ook praktische vaardigheden m.b.t. de operationele inzet van instrumenten. De kandidaat moet in de praktijk laten zien hoe online marketinginstrumenten effectief ingezet (en gemeten) kunnen worden.

    Op de website van NIMA (www.nima.nl) zijn de exameneisen gepubliceerd. In dat document wordt nauwkeurig beschreven wat van een (startende) online marketeer verwacht wordt. Deze exameneisen zijn opgesteld in overleg met diverse opleiders en experts.


    19 juni 2014 om 11:38
    Mark Lange

    Goed dat er zo een discussie is. Opvallende dat NIMA hier plugt want dit is de instantie die toch echt in opleidingen het online stuk lang heeft genegeerd en nu met wat flauwe commerciele masterclass zich denk te vernieuwen. Ik denk dat die instantie al een lossie discussie waard is qua dinosaurusgedrag.

    Terug naar de topic: ik denk ook dat er genoeg leesvoer op niveau is voor opleidingen. Nederlands en Engels. We blijven wel nu de spontane new bee online marketeers krijgen die zich van maandag op dinsdag opeens ook online marketeer noemen. Dit vertroebelt enorm. De mensen die echt wat te melden hebben (ook in en voor het onderwijs) moeten zich meer laten gelden en vaker melden. De harde ikweetallesbeter marketeers vallen nogal te vaak in de praktijk door de mand. Studenten hebben toppers nodig voor de klas. Het boek is dan maar een kleine verlenging.


    19 juni 2014 om 16:20
    Mark Lange

    @eefjeopdenbuysch Ik ben niet je stelling. Hoe je vakken/ lessen mixt in jouw verhaal oogt bij mij wat rommelig. Traditionele marketing en online marketing hebben welzeker een nodige scheiding. Dat traditioneel de basis is voor moderne marketing moet je echt de focus vanuit je marketing scheiden. Zo kennen we Retail marketing, b2bmarketing, eventmarketing, online marketing, contentmarketing. Je gaat te kort door de bocht om daar zomaar allemaal marketing van te maken.


    19 juni 2014 om 16:25
    Tom Smulders

    Het marketingvak kent twee niveaus:

    * Operationeel – hands on:

    * Tactisch – strategisch

    Blijven we steken in het operationele dan praten we over kort cyclus, voor het eerste jaar HBO, later in de opleiding een stapje hoger.

    De casus over de Harense Facebook rellen kan best gebruikt worden, niet als Facebook casus, maar meer vanuit het oogpunt van privacy en het afschermen van je eigen gegevens of eigen wereld of als voorbeeld hoe snel een nieuw kanaal tegenwoordig werkt.

    Iedereen zoekt naar een nieuw evenwicht, een nieuw verdienmodel en Blendle is daar een voorbeeld van zoals er meerdere komen en weer gaan. Enkele zullen blijven en die gaan aan het marketingvak meer structuur geven.

    Wat mogen we verwachten van onze studenten aan het einde van de opleiding?

    Hetzelfde zoals ze nu ook leren vanuit de traditionele Kotler aanpak. Een stevige basis die bestaat uit theorie en begrippen. En vooral inzicht in het marketing proces, want in essentie is het nog steeds hetzelfde, de tools zijn nieuw, maar de wetmatigheden blijven tot op de dag van vandaag staan.

    Er is geen e-marketing en net zo min traditionele marketing, dat zit enkel in onze hoofden, want zo hebben we ons de stof eigen gemaakt en vandaar uit denken en handelen we. Dat er een vak e-marketing wordt gegeven op het HBO komt enkel en alleen omdat we als docenten nog bezig zijn met een inhaal race.

    Zelf heb ik 6 jaar lang het vak e-business/ e-commerce gegeven op basis van de structuur van Dave Chaffey in combinatie het programma van een executieve MBA dat ik aan de Erasmus universiteit heb gevolgd. Dit vak is opgezet als inhaalslag, omdat de andere marketingvakken nog vanuit het traditionele denken opereerden. Nu we een nieuw actueel curriculum hebben is dit vak nu gestopt. Wat ik steeds heb gedaan is met name de voorbeelden (het operationeel niveau) aanpassen en natuurlijk accenten verschuiven.


    26 juni 2014 om 06:23

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!