Gevolgen vaste stortingslimieten voor Nederlandse casino’s en hun spelers

Verplichte stortingslimiet per speler

Toen online gokken eind 2021 legaal werd, waren online casino’s verplicht om met een stortingslimiet te werken voor hun klanten. Dat houdt in dat je, zodra je je bij het casino aanmeldt, zelf een limiet instelt op basis van je inkomen en je persoonlijke situatie. Bereik je eenmaal je limiet, dan kun je niet zomaar geld bijstorten.

Zo’n verplichte limiet is in het leven geroepen om gokkers tegen zichzelf te beschermen. De limiet voorkomt dat een klant helemaal opgaat in het spel en dan keuzes maakt waar hij later spijt van krijgt. Tegelijkertijd is gebleken dat de limieten niet waterdicht zijn: je bepaalt als klant immers uiteindelijk zelf je limiet, dus je kunt eenvoudig van tevoren een limiet van tientallen duizenden euro’s instellen.

Van persoonlijke limiet naar ‘one size fits all’

Daarom besloot de Kansspelautoriteit (Ksa) met nieuwe ‘Beleidsregels verantwoord spelen’ te komen, waarin één nieuwe stortingslimiet is opgenomen die voor alle spelers gaat gelden. De limiet die je persoonlijk instelt, komt daarmee te vervallen, en wordt vervangen door een ‘one size fits all’-oplossing. René Jansen, voorzitter van de Kansspelautoriteit (Ksa), pleitte in september 2022 voor zo’n vaste limiet, omdat volgens hem “het gedrag van kansspelaanbieders nog te wensen over laat. Aanscherping van de zorgplicht is dan ook geen overbodige luxe.”

Een vaste stortingslimiet valt volgens de Ksa dus als aanscherping van de zorgplicht die online casino’s hebben. Ook minister van Rechtsbescherming Franc Weerwind gaf in december 2023 aan voor deze aanscherping te zijn: “Met deze maatregelen verplichten we aanbieders om eerder in te grijpen en geven we spelers meer grip op hun speelgedrag,” zo onderbouwde hij destijds zijn voorkeur.

De nieuwe regels zouden aanvankelijk per 1 april 2024 gaan gelden, maar zijn uitgesteld. Naar verwachting gaan de nieuwe regels nu per mei 2024 in en hebben we vanaf dat moment dus te maken met één universele limiet die bij alle online casino’s en voor alle spelers geldt. Los van je persoonlijke situatie of inkomen is dan van hogerhand een maximumbedrag opgelegd dat je per maand kunt storten. De stortingslimiet die in Nederland gaat gelden, bedraagt in principe 700 euro per maand. Voor jongvolwassenen (personen tot 24 jaar) geldt een lagere limiet van 300 euro.

Wil je meer storten dan de limiet toelaat? Dan zul je onder de nieuwe regels eerst een bewijs van inkomen moeten overleggen. Je moet dan aantonen dat je structurele inkomen voldoende is om een hogere limiet te rechtvaardigen. Bij de beoordeling van je inkomen gaat men ervan uit dat je 30 procent van je inkomen ‘recreatief’ kunt besteden. Verdien je netto 3.000 euro per maand, dan zou je dus 900 euro mogen storten.

Problemen met vaste stortingslimieten

De introductie van deze nieuwe, vaste stortingslimiet brengt enkele problemen met zich mee. Een deel van die problemen is al in 2022 gesignaleerd in een onderzoek van Regulus Partners uitgevoerd in opdracht van de Rijksoverheid. De belangrijkste problemen die de onderzoekers constateren, luiden:

• Eén limiet voor alle spelers vormt geen bescherming voor kwetsbare personen, met bijvoorbeeld een laag inkomen. Voor wie het minimumloon verdient, is 700 euro alsnog een onverantwoord bedrag.
• Een vaste maximale stortingslimiet zorgt ervoor dat mensen meerdere accounts gaan aanmaken om zo alsnog meer geld te kunnen storten. Ze zorgen er niet voor dat mensen weloverwogen keuzes maken; ze zorgen ervoor dat mensen het systeem willen ‘verslaan’.
• Inzage in je persoonlijke situatie moeten geven voor een hogere limiet vormt een behoorlijke inbreuk op iemands privacy.

Een vaste stortingslimiet lost volgens Regulus Partners dus allerminst problemen op. Men betoogt zelfs dat “one-size-fits all limits do more to encourage customers to ‘game the system’ rather than moderate their behaviour.”

Aanvullend concludeert men: “Customers should be able to set limits on a daily, weekly, monthly and annual basis in order to reflect their own budgeting preferences. This encourages customers to think about their own circumstances and removes the temptation to select the highest available limit. Customers should be asked simple and unobtrusive questions such as their occupation or whether they have thought about all their outgoings to ensure that they have thought about their choices.”

Regulus pleit dus voor een transparant, effectief proces dat spelers de verantwoordelijkheid toevertrouwt om zelf een bewuste, weloverwogen keuze maken. Door te vragen een eigen limiet in te stellen, ga je nadenken over je financiële draagkracht, hoeveel geld je maximaal wilt uitgeven aan gokken en wanneer het genoeg is geweest.

Door de invoering van de vaste stortingslimiet vervalt die stap in het aanmeldproces en worden klanten van online casino’s niet langer aangemoedigd om rustig na te denken over hun persoonlijke situatie. Dat is een gemis, en het is de vraag of het probleem dat hierdoor ontstaat niet groter is dan het probleem dat met de vaste limiet wordt opgelost.

Consequenties voor online casino’s

Niettemin komt de vaste stortingslimiet er nu echt aan en moeten alle online casino’s in Nederland aan de slag om die limiet in te regelen. De nieuwe regels worden naar verwachting op 1 mei gepubliceerd in de Staatscourant, waardoor de casinobedrijven nog maar weinig tijd hebben voor de implementatie. Het is daarom nog maar zeer de vraag of alle online casino’s er in mei al klaar voor zijn om met de vaste stortingslimiet te werken.

Naast de technische uitdaging om de vaste stortingslimiet in te regelen, komen er nog meerdere aanvullende gevolgen van de nieuwe regels op online casino’s af:

• Online casino’s gaan naar verwachting een scherpe stijging van het aantal actieve accounts zien. Spelers die gewend zijn om meer te storten dan de nieuwe limiet zullen bij meerdere verschillende casino’s accounts openen. Wie nu alleen een account bij bijvoorbeeld Casino777 heeft, kan eenvoudig extra accounts openen bij Fair Play casino, Kansino en Jacks casino om de stortingslimiet te omzeilen.
• Casino’s moeten inkomens van spelers gaan beoordelen en individuele, afwijkende limieten gaan toekennen. Hiervoor is niet alleen mankracht nodig, maar ook een goed privacybeleid en zorgvuldige omgang met persoonsgegevens. De gegevens die spelers gaan aanleveren, zijn immers zeer privacygevoelig.
• Limieten van spelers die nu lager liggen dan 700 euro per maand, lijken onder de nieuwe regels te moeten opgehoogd door het casino. Waar een speler voorheen nog zelf kon bepalen dat hij bijvoorbeeld maar 200 euro per maand wilde kunnen storten, verdwijnt die blokkade dan. Het is nog niet duidelijk hoe online casino’s hiermee om moeten gaan en of oude, lagere limieten geldig kunnen blijven.

Gevolgen voor marketing van online casino’s

Online casino’s gaan bovendien naar verwachting de nodige impact van de nieuwe vaste stortingslimiet merken als het gaat om hun marketing. Een casino kan zich momenteel onderscheiden richting mogelijke klanten met goede mogelijkheden om een eigen limiet in te stellen en een zorgvuldig proces om, samen met de speler, een goede limiet te kiezen. Dat is waardevol voor spelers, want iedereen die graag online een gokje wil wagen, wil dat op een veilig, betrouwbaar en oprecht platform doen.

Met de komst van de vaste stortingslimiet verdwijnt die oprechtheid en worden online casino’s meer in de richting van eenheidsworst geduwd. Het wordt voor kleinere online casino’s, zoals Circus casino en 711 Casino, lastiger om zich te onderscheiden van de grootste spelers in de markt. Daar komt nog bij: de marketingkansen van dit soort casino’s worden niet alleen beperkter, maar het wordt ook moeilijker voor spelers om het platform te kiezen dat het best bij hen past.

Daarnaast zal het waarschijnlijk gevolgen gaan hebben voor het bonusaanbod waarmee casino’s spelers lokken. De gemiddelde speler zal een lagere waarde (lifetime value) hebben voor het casino, en tevens verwachten casino’s veel rondshoppers, dus minder trouwe klanten. Dit zal waarschijnlijk ook invloed hebben op de bonusstructuur en de andere “gratis” extraatjes die het casino biedt om klanten te lokken en te behouden.

Verder is de verwachting dat het de omzet behoorlijk onder druk zal gaan zetten, en dat zal dan weer gevolgen hebben voor de marketingbudgetten.

Mogelijke volgende stap: overkoepelende speellimieten

Ondanks dat de vaste stortingslimiet nog niet in werking is getreden, wordt in politiek Den Haag alweer gewerkt aan de vervolgstap: overkoepelende speellimieten. Een overkoepelende speellimiet moet er in de toekomst voor zorgen dat spelers niet bij ieder online casino apart hun vaste limiet van 700 euro kunnen storten, maar dat deze limiet voor alle casino’s samen geldt. Je kunt dan wel verschillende accounts bij verschillende aanbieders van casinospelen hebben, maar je kunt nooit meer dan 700 euro per maand storten op alle accounts samen.

Minister Weerwind gaf al medio 2022 aan dat hij overwoog om overkoepelende limieten in te voeren. Hij liet kort daarna onderzoeken of overkoepelende limieten haalbaar, realistisch en effectief zouden zijn. In de herfst van 2022 verscheen het onderzoeksrapport, dat negatief adviseerde over de invoering van overkoepelende stortingslimieten.

Op 8 februari 2024 volgde er echter een motie van CDA-partijleider Mirjam Bikker, waarin ze de regering opriep om werk te maken van overkoepelende stortingslimieten. Op 13 februari werd die motie met een meerderheid van stemmen aangenomen door de Tweede Kamer. Overkoepelende stortingslimieten lijken er daarmee uiteindelijk wel daadwerkelijk aan te komen.

Onvoorziene gevolgen: vlucht naar illegale casino’s

Experts wijzen ondertussen op de mogelijke negatieve gevolgen van de introductie van zowel vaste stortingslimieten nu, als van overkoepelende speellimieten in de toekomst. Zo kunnen dergelijke regels in de praktijk leiden tot een vlucht van spelers naar illegale casino’s die niet onder het toezicht van de Ksa staan.

Belangrijk om daarbij te beseffen is dat deze casino’s ook niet voldoen aan de zorgplicht die de huidige wetgeving de aanbieders van casinospelen oplegt. Dat houdt in: geen alarmbellen die afgaan bij overmatig gokgedrag, geen zelf in te stellen limiet en geen zicht op bedragen die worden vergokt. Spelers die zichzelf momenteel prima in de hand hebben met een zelf opgelegde stortingslimiet, zouden zodoende door een reeks van regelwijzigingen langzaam in de illegaliteit kunnen verdwijnen.
Of het daadwerkelijk zo’n vaart gaat lopen, zullen we in de komende periode zien.