Als nieuws entertainment wordt

De Metagids #41 over de ijsbergsla van Truss en de rioolratten van Forum.

25 oktober 2022, 13:00 2212 x gelezen

Wie zou een langere levensduur beschoren zijn: premier Liz Truss of een krop sla? Het was een flauwe grap van roddelblad The Daily Star. In een zeven dagen lang durende livestream werd de strijd uitgezonden. We weten inmiddels allemaal wie er gewonnen heeft. Een foto van de krop sla werd zelfs na de blamage van Truss geprojecteerd op het parlement.

Op de avond van haar ontslag opende BBC’s actualiteitenprogramma Newsnight met onderstaande montage. Op de klanken van het nummer Take A Bow van popzangeres Rihanna werd de opkomst en ondergang van Liz Truss gevisualiseerd. Nieuws veranderde zo in entertainment. Het is waar mediacritici als Boorstin, Baudrillard en Postman jaren geleden al voor waarschuwden. In zijn boek Amusing Ourselves to Death (1985) verwoordde Postman het als volgt: “Wanneer een volk wordt afgeleid door trivia, wanneer het culturele leven wordt geherdefinieerd tot een voortdurend rondje vermaak, wanneer een serieus publiek gesprek een vorm van baby talk wordt, wanneer, kortom, een volk een publiek wordt, en zijn bestuur een circusact, dan verkeert een natie in hoog risico: een cultuurdood is een reële mogelijkheid.”

Reptielen en liquideren

In Nederland gaat het er helaas niet anders aan toe. Een videoclip van Thierry Baudet waarin hij verklaart dat hij er heilig van overtuigd is dat we worden bestuurd door reptielen die zich voordoen als mensen kreeg overmatig veel aandacht in de MSM. Het nieuwsitem waarin Gideon van Meijeren, tweede kamerlid voor FVD, vervolgens spinde dat Baudet de figuurlijke betekenis van reptielen bedoelde. Namelijk ‘een verachtelijk wezen, een naarling’ kreeg vervolgens een lelijk staartje doordat journaliste Merel Ek vroeg of Van Meijeren ook de dubbele betekenis van het woord ‘liquideren’ kende: “wegsturen volgens de Dikke van Dale”.

Feitelijk onjuist, maar Ek probeerde het punt te maken dat door een andere betekenis aan het woord ‘reptiel’ toe te kennen, de woorden van Baudet werden afgezwakt, terwijl Baudet toch echt een ridicule complottheorie aan zijn kiezers probeerde te slijten.

Uiteraard grijpt de FvD de vraag van Ek nu met beide handen aan om de aandacht bij zichzelf weg te halen: “En zij deed dat door desinformatie te verspreiden: het opzettelijk openbaar maken van dingen die niet waar zijn en waarvan je ook weet dat zij niet waar zijn.” Het is de omgekeerde wereld: de pot verwijt de ketel. In een eigen nieuwsitem “Rioolratten ontmaskerd” gaat Van Meijeren nogmaals de confrontatie met Ek aan. Intimidatie wordt zo voor de eigen leden gelegitimeerd, “door het oproepen van morele verontwaardiging en het framen van het doelwit als iemand die dat verdient.”

De zondebok trekt zich terug en de ‘intimideerders’ zijn de winnaar

Volgens wetenschappelijk onderzoek is de impact hiervan groot. Vaak verdwijnt de ‘zondebok’ uit de publieke sfeer en voelt hij of zij zich depressief. Het meest gevaarlijke is echter dat de ‘intimideerders’ zich hierdoor niet alleen moreel de ‘winnaar’ voelen, maar dat ze zich ook daadwerkelijk geroepen voelen om hiernaar te handelen. Het wordt ‘normaal’ gevonden om de zondebok niet alleen digitaal, maar ook in de fysieke omgeving lastig te vallen. Dat laatste is nu precies wat Van Meijeren aan zijn volgelingen laat zien door met van Ek in de burelen van Hart van Nederland de confrontatie aan te gaan.

Het wachten is nu op een wappie die zich dankzij deze online handleiding gevrijwaard voelt om hetzelfde of erger te doen. Waartoe al deze krankzinnigheid kan leiden zagen we op 6 januari 2021 tijdens de bestorming van het Capitool. Geen wonder dat de hashtag #FVDmoetverbodenworden momenteel trending is.

Sander Duivestein
Topspreker / Trendwatcher / Auteur / Columnist bij Sogeti

Sander Duivestein is professioneel spreker, trendwatcher, internetondernemer, adviseur, auteur en columnist over de impact van nieuwe technologie op mens, bedrijf en maatschappij. In dienst van VINT (het Verkennings Instituut Nieuwe Technologie van ICT-dienstverlener Sogeti) heeft hij aan meerdere onderzoeken meegewerkt. In de afgelopen jaren schreef hij meerdere boeken en rapporten over Bitcoin, Internet of Things, Wearables, Big Data, Social Media, Mobile, Cloud en de economische crisis. Sander is veel in de traditionele media terug te vinden. Regelmatig wordt hij gevraagd om zijn opinie in dag- en weekbladen, op de radio en op televisie te delen. Zo was hij onder andere te gast in Pauw en Witteman, Brandpunt en Nieuwsuur.

Categorie

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!