Uber

Online platformen hebben ons leven veranderd. Denk aan de impact van Airbnb op onze reizen, Amazon op hoe we onze spullen kopen en Uber op hoe we van A naar B komen. Het is bijzonder om te zien dat deze platformen zo succesvol zijn terwijl ze vaak alleen de transactie tussen aanbieder en afnemer faciliteren. Ze bestaan dus bij de gratie van een inefficiëntie die in een markt aanwezig is. Slechts weinig platformen zijn echt disruptief en creëren geheel nieuwe markten. Maar moet dat ook wel je doel zijn? Moet je als platform ook disruptie nastreven? 

De coronacrisis raakt platforms als Uber en Booking keihard. In korte tijd zagen deze bedrijven hun omzet instorten, beurswaarde verdampen en moesten ze personeel ontslaan. Booking.com klopte zelfs bij de Nederlandse overheid voor steun. Dit roept de vraag op: wat is de waarde van die platformbedrijven, voor onze samenleving, voor consumenten en voor bedrijven die erop actief zijn?

In de tijd voor Tikkie maakten mensen al geld naar elkaar over. Hoe we dit 'vroeger' deden lijkt nu onnodig moeilijk. Je stuurde je rekeningnummer door naar de betalende partij, die logde in bij internetbankieren, moest rekeningnummer en naam intypen en maakte het geld over. Nu is een betaalverzoek binnen enkele seconden geregeld. Het grote verschil tussen de twee methoden is het aantal handelingen om het doel te bereiken. Frictie dus. En frictie bepaalt voor een wezenlijk deel de customer experience.

Uber, een merk waar veel over wordt gepraat, maar dat zelf weinig meepraat. Uber’s Head of Marketing Patrick Stal geeft ons een kijkje in de wereld van het internationale merk. Wat zijn de ontwikkelingen en ambities van de organisatie?

In de tsunami aan discussies die opspelen rondom vakantieverhuur-website Airbnb was daar op 21 september ineens een opmerkelijk bericht. In een brief aan de Amerikaanse beurswaakhond SEC deelde medeoprichter Brian Chesky zijn visie dat 'twenty-first century' bedrijven alleen succesvol kunnen zijn wanneer de belangen van de stakeholders op één lijn liggen. Vervolgens onthult hij zijn ambitie om de rol van de verhuurders op het platform te belonen met aandeelhouderschap, zodat ook zij kunnen profiteren van een succesvolle beursgang. Los van de vraag of dit onderdeel is van een uitgekiend marketingoffensief of dat Chesky & Co oprechte intenties tonen, heeft hij hiermee in elk geval de deur opengezet voor een discussie over een nieuwe generatie klus- en deeleconomieplatformen.

Na de deeleconomie zit de kluseconomie, de ‘Airbnb voor arbeid’ met platformen als Deliveroo, Helpling en Uber, in de lift. In de Verenigde Staten loopt de groei van de kluseconomie (gig economy), met klusjes als taxiritjes, fietskoeriers, online vertaalwerk en ‘local home services’ als schoonmaak, oppas en uitlaatservice, voor op Europa. Platformen als Uber, Deliveroo en Helpling verlagen met slimme technologie en algoritmen de drempels voor consumenten om eenvoudig en goedkoop dienstverlening in te kopen. Ideaal voor de eindgebruiker, maar hoe zit het met de arbeider die de arbeid levert? Op Marketingfacts verschenen eerder artikelen met vragen over de 'eerlijkheid' van de huidige platformen. In dit stuk een mogelijk antwoord.

Nu de deeleconomie in opkomst is, groeit de discussie over de positie van de individuele dienstverleners op deze platformen. Worden de koeriers en schoonmakers van Uber, Deliveroo en Helpling niet uitgebuit door de platformaanbieders die oneerlijk concurreren met bestaande spelers in de markt? Wat gebeurt er als de dienstverleners ziek worden, door een ongeluk hun werk niet meer kunnen doen of op vakantie en met pensioen willen?

Het nieuwe Kabinet wil een minimumloon instellen voor dienstverleners op een platform (zzp’ers). Kijkend naar de toekomst is dit slechts een kleine reparatie, een verdere hervorming van de arbeidsmarkt is noodzakelijk (zoals ik eerder schreef) vanuit een bredere visie hierop. De vraag is hoe kunnen we zoveel mogelijk sociale zekerheid creëren in een wereld die steeds meer flexibiliteit en fluïditeit mogelijk maakt? In dit artikel worden drie opties verkend.

De regels aan je laars lappen en intussen keihard groeien, dat klinkt niet bepaald als een lang houdbare formule. En juist dat is wat Silicon Valley-lievelingen als Airbnb ook beginnen in te zien.

In haar column van 20 mei jl. in het Financieele Dagblad stelt econome Annet Aris de vraag of we beter worden van platformen. Haar conclusie: platformen zijn alleen aantrekkelijk voor beroepsgroepen als taxichauffeurs, huisjesverhuurders, klussers, et cetera, zo lang ze nog relatief klein zijn. Zodra ze groot worden, neemt de prijsdruk toe en komt de winst van de gebruikers onder druk te staan. Deze beroepsgroepen zijn dan uiteindelijk slechter af in de wereld van digitale platformen dan bij de huidige analoge spelers.

Als ondernemer kijk je vooruit, maar ook terug. Om te leren en te analyseren wat er is gebeurd en hier jouw strategie op aan te passen. Als ondernemers achteruit kijken, waarom doen experts dat dan eigenlijk bijna nooit? Ik ga de uitdaging aan en blik terug op mijn ‘5 voorspellingen voor de deeleconomie in 2016’

Niemand wil meer tien minuten op een taxi wachten, nu we weten dat er een via Uber binnen twee minuten voor onze neus staat. Dat is het ‘Uber effect’ op onze maatschappij. Uber creëert een nieuw vewachtingspatroon. Iets wat David Mattin, global head of trends and insights van TrendWatching, ook wel de 'expectation economy' noemt. 

Hoe belangrijk mag online reputatie zijn? Op internet maken steeds meer mensen gebruik van marktplaatsen waar zij met vreemden transacties aangaan. Zo kun je je huis verhuren via Airbnb, instappen bij een particuliere chauffeur via Uber of investeren in een toffe gadget op Kickstarter. Dat is best spannend, want je weet dus niet van te voren of je iemand kunt vertrouwen. In de loop der tijd hebben deze marktplaatsen talloze oplossingen bedacht om vertrouwen te wekken.