Wel eens gehoord van The Paradox of Confirmation? Wellicht beter bekend onder de naam van het meest bekende voorbeeld, Raven’s Paradox, van de Duitse wetenschapsfilosoof Carl Gustav Hempel in 1965. Het probleem is als volgt: wanneer je onderzoek doet, wil je zoveel mogelijk observaties (data) verzamelen om zeker te zijn van je bevindingen. Het toetsen van een hypothese kan niet worden bevestigd of verworpen op basis van één observatie. 

Het overtuigingsprincipe 'sociale bewijskracht' is misschien wel het principe dat we het meest terugzien op websites en in commerciële e-mails, met teksten als 'vijfhonderd mensen gingen je al voor'. Het principe lijkt dan ook eenvoudig te implementeren. Maar met wat kleine aanpassingen haal je veel meer uit deze techniek.

Wij als mens prijzen onszelf vanwege de gave om rationele keuzes te kunnen maken. Ons bewustzijn maakt ons namelijk uniek. Maar wat we vaak niet beseffen is dat dit cognitieve vermogen ons ook voor de gek houdt. Rationeel gezien denken we dat we ons brein bewust gebruiken en op die manier doordachte keuzes maken. Maar is dat wel zo? Volgens Gerard Zaltman, hoogleraar aan de Harvard Business School, vindt 95 procent van onze cognitie plaats in ons onderbewuste emotionele brein. Het is daarom veel aannemelijker dat juist onze emoties ten grondslag liggen aan onze bewuste keuzes. 

Wist je dat als ik jou een cadeau geef, er een klein dilemma in jouw hersenen ontstaat? Dat dilemma wil jouw brein zo snel mogelijk oplossen en dat kan maar op één manier: mij iets teruggeven. Cialdini noemt dit in de overtuigingspsychologie 'wederkerigheid'. Hoewel het principe van geven en teruggeven eenvoudig lijkt, is er een groot verschil tussen belonen en wederkerigheid. Hoe krijg je meer terug van de klant, zónder je budget erdoorheen te jagen?

Vroeger ben ik – en velen met mij – doodgegooid met de principes van Cialdini. Vanuit mijn voormalige rol als communicatiewetenschapper gespecialiseerd in media en beïnvloeding (hier gebruik ik toch een Cialdini: autoriteit), heb ik zijn theorie dan ook meermaals ingezet voor een paper en mijn thesis, en hoewel zijn standpunten waardevol zijn, worden ze vaak te pas en te onpas overal op geprojecteerd. Het voordeel van Cialdini’s alomvattende theorie? Vaak sluit het (deels) aan op een situatie waarin een vorm van overtuiging is toegepast. Maar dat wil niet zeggen dat het ook de meest aansluitende theorie is. Die nuance is enorm belangrijk om een situatie compleet te doorgronden en vanuit de juiste invalshoek keuzes te maken. Met andere beïnvloedingstheorieën kun je je doelgroep niet alleen beter doorgronden, maar ook beter op die doelgroep inspelen. Nog niet helemaal overtuigd? Dat zou goed kunnen – één van onderstaande theorieën legt namelijk uit waarom. 

Mensen staan meer 'aan' dan ooit. Alles verandert snel en er is overal continu iets nieuws te beleven: nieuwe mode, nieuwe collecties in de winkel, nieuwe social platforms, nieuwe technologie, nieuw voedsel. Door dit nieuwe, snelle tempo in de samenleving, verandert de manier waarop mensen impulsen waarnemen en verwerken. Mensen zijn alerter en staan – volgens de trendbureaus – meer dan ooit open voor verrassingen en nieuwe ervaringen.

De overtuigingspsychologie, geïntroduceerd door Cialdini, is waarschijnlijk geen nieuwe stof voor je. De krachtigste van de overtuigingsprincipes is schaarste. Veel (online) marketeers passen deze techniek toe om hun conversie te verhogen, maar vaak op een eenzijdige én dure manier. Hoe overstijg je nou het niveau van op=op en met korting smijten?

Organisaties proberen je onbewust te beïnvloeden. Woorden en beelden hebben invloed op het onbewuste beslissingsproces van de mens. Er zijn tientallen, zo niet honderden beïnvloedingstechnieken die het onbewuste proberen te beïnvloeden. In dit artikel bespreek ik kort 6 theorieën die in mijn ogen interessant zijn om als marketeer of als consument te weten.

Tegenwoordig beseft iedereen wel dat verkopers ons willen verleiden door prijzen als €4,99 of €12,95 te gebruiken. Door met enkele centen de prijs te verlagen, lijkt het bedrag goedkoper. Alhoewel deze techniek nog steeds werkt, zijn er nog heel wat andere trucjes. Het verschil is vaak minimaal, maar onbewust reageren wij er wel maximaal op. 

Hier zijn alvast 5 psychologische trucs die jij kunt gebruiken om jouw prijs goedkoper te doen lijken, of om jezelf beter te beschermen!

"Dit product is de bestseller van de week." Of: "van deze kamer zijn er nog slechts 2 beschikbaar". Iedereen die wel eens online koopt of boekt, herkent deze mededelingen. Het zijn berichten die het koopgedrag van klanten proberen te beïnvloeden. Het Amsterdamse bedrijf Crobox is gespecialiseerd in het beïnvloeden van dat koopgedrag. “We implementeren een stukje code bij met name middelgrote tot grote online retailers om op basis daarvan te toetsen voor welke verkoopargumenten een bezoeker het meest ontvankelijk is. Dat gebruiken we vervolgens om koopgedrag te stimuleren”, aldus co-founder Rodger Buyvoets.

Afgelopen week heb ik de eer gehad om het nieuwe boek van Robert Cialdini, Pre-suasion, te reviewen. Het boek komt vandaag uit in de VS en 26 september in Nederland. Het is Cialdini’s eerste solo-werk sinds de publicatie van Influence, de internationale bestseller op het gebied van de psychologie van beïnvloeding en overtuiging. Pre-suasion beschrijft de manier waarop je mensen direct voorafgaand aan een boodschap ontvankelijk kunt maken voor die boodschap. Het boek bestaat uit 3 delen: ‘Aandacht richten’, ‘De rol van associaties’ en ‘Pre-suasion optimaliseren’. In dit artikel zal ik een korte beschrijving geven van een aantal concepten en technieken uit het boek.

“Wilt u slagroom bij de koffie?” Ik sta bij een koffietentje en een vriendelijke dame kijkt mij vragend aan. Hoewel ik het niet van plan was stap ik een paar seconden later de deur uit met slagroom op mijn koffie voor vijftig cent extra. Lekker natuurlijk, maar niet helemaal mijn bedoeling.

In mijn eerdere artikel beschreef ik wat nudging is. Nudging, oftewel een duwtje in de goede richting, speelt in op onze automatische en irrationele geest, waardoor we sneller geneigd zijn om een bepaald gedrag aan te nemen. De laatste jaren is de toepassing van inzichten uit gedragswetenschappen of nudging zeer aantrekkelijk geworden voor organisaties. De reden daarvan is omdat het (postfactum) zo simpel lijkt. 

Ik moet wat bekennen. Na een aantal jaren theoretische ervaring met het fenomeen, ben ik er uiteindelijk ook een geworden. Mijn naam is William Rice, en ik ben een bingewatcher. 

Als mediapsycholoog vind ik de veranderingen in kijkgedrag fascinerend. Een paar jaar geleden stond ik aan de zijlijn, op afstand observerend, interpreterend en fantaserend waar deze ontwikkelingen ons zullen leiden. Maar na de introductie van Netflix in Nederland veranderde dat. Drastisch.