Luuk Ros

B2B-marketing ontwikkelt zich even snel en soms nog sneller dan B2C. Het ontbreekt in die hoek soms aan de fancy namen waar hippe bureaus Effies mee winnen, maar dat maakt het voor marketeers alleen maar interessanter om erover te leren, zélfs als je B2C bent. En over wat een fancy naam is valt trouwens nog wel te discussiëren als je euro’s volgt in plaats van influencers.

Door de coronacrisis kwamen in Nederland honderden marketingprofessionals op straat te staan. Dat maakt voor veel bedrijven dat ze niet langer hoeven te kiezen voor wat er beschikbaar is op de arbeidsmarkt, maar wat ze écht verwachten van marketeers. Vraag is dan wat je zoekt in een modern marketingteam en waarom je die eigenschappen belangrijk vindt. Arthur Simonetti van DSM/Project NL2025 en Aart Lensink van LVB spraken zich uit naar een groep marketing-eindbazen van corporates en filosofeerden over kennis en kunde van de ideale teamplayer. 

Op de officieuze verjaardag van neuromarketing in Nederland werd na tien roemruchte jaren de balans opgemaakt over het verleden, heden en de toekomst van brein- en gedragsonderzoek ten behoeve van marketing. Het is bepaald nog geen mainstream marketingspecialisatie, maar een beetje vakvolwassen marketeer weet inmiddels wel wat er te koop is. En waar. Wát je precies kunt – en niet kunt – wordt de specialisten van het eerste uur zelf inmiddels ook duidelijker. Maar dat hele begrip, daar moeten we vanaf.

Nederlanders communiceren meer dan ooit met bedrijven waar ze klant zijn. In mei dit jaar zagen servicecenters een stijging van 53 procent van de online gesprekken boven de benchmark vóór de uitbraak van het coronavirus. In juni zelfs 63 procent. Tegelijk staat bezuinigen hoog op de agenda bij een groot aantal bedrijven. Voor vele geldt dat customer service als naargeestige zombie terugkeert in het rijtje besparingsopties, terwijl klanten juist veeleisender en beter geïnformeerd contact zoeken. Zo wordt een oud dilemma opgewarmd: is het een kostenpost of profit center? 

Tip voor vooral B2B-bedrijven: ga op zoek naar minimaal één non-Executive Director. Eentje met een achtergrond in marketing, media of psychologie om beter te begrijpen hoe besluiten tot stand komen. En zet gedragswetenschap in om die marketingtaal geschikter te maken voor de boardroom. Simpel: praat in de taal van finance en je hebt een ander gesprek.

Marketeers beschouwen marketing als essentiële functie om het verschil te maken bij het beuken op de korte- en langetermijneffecten van covid. De pandemie bedreigt veel organisaties in hun voortbestaan, maar als ‘driver of change and opportunity’ zijn het vooral de marketeers die geacht worden snel met oplossingen en ideeën te komen. Dat leidt opvallend genoeg tot een zeker optimisme over het vak. 

In het licht van de wereldwijde humanitaire en economische crisis praten we over klein bier. Maar zo kun je álles relativeren en dit is nou net een punt dat zelden wordt genoemd, maar wél een grote impact heeft op de marketing- en communicatiebranche: we zijn even uitgefeest. En dat is een bittere pil voor een industrie waarin schoonheid, slimheid en lef er allemaal toe doen. 

Toegegeven, er wordt nogal wat onderzocht aan het marketingvak momenteel, maar daarbij gaat het steeds om stukjes en onderdelen. Het onderzoek dat NIMA momenteel uitvoert gaat een spade dieper en vraagt vooral uit wat het is om in marketing te werken. Op een marketingafdeling, bij bureaus, als zzp'er of interim. 

De NIMA Marketing Day ontwikkelde zich in de afgelopen jaren zo'n beetje tot de traditionele heads-up voor échte marketeers, zo vlak voor de vakantie. Relaxt en toch hardcore inhoudelijk, cocktails nippen en toch over je werk praten, beetje snackend langs de podia vol merken schuiven, als waren het foodtrucks. Oprechte verhalen van marketingprofessionals. Bijna tweeduizend m/v op een kluitje. Gezellig. Maar dat werd 'm dus niet in 2020.

Plak ergens ‘marketing’ achter en na het eerste congres hebben we het al over een hype. Denk aan neuromarketing en influencermarketing. Zo gek liep het niet met ‘aandachtsmarketing’, maar de term is toch een behoorlijk eigen leven gaan leiden.

Iedereen die weleens in een organisatie heeft gewerkt waar een échte salesafdeling, of een salesteam, aan het eind van de funnel lonkt, weet dat er nogal wat culturele verschillen kunnen bestaan tussen ‘de marketing’ en ‘de sales’. Met name in bedrijven die zich richten op zakelijke klanten kun je bijna op de parkeerplaats al zien wie waar werkt. Althans zo luidt het vooroordeel, want in werkelijkheid is sales natuurlijk onderdeel – of misschien het doel – van het marketingproces.

Marketingprofessionals werken vaak samen met externe creatieven die een merk of product moeten activeren. Dat kan op allerlei manieren, waarmee meestal grote belangen zijn gemoeid. Financieel en strategisch. Reclamebureaus, designbureaus, online bureaus; er komen nogal wat voorstellen voorbij om te beoordelen. Dat levert ongemakkelijke gesprekken op rond 'een goed gevoel' of gewoon smaak. Het kan ook gestructureerder.

De kortetermijn-crisisdruk en de door adrenaline gedreven actiemodus zijn zó stevig, dat het iedere zinvolle marketingdiscussie frustreert. In deze tijd moet je als marketeer de discussie leiden, de kaasschaaf hanteren en vooroplopen in de transitie. Maar waar marketeers zich vaak bijzonder goed kunnen verplaatsen in de externe klant is de verdiepingvaardigheid naar de interne klant soms bedroevend mager. En daar komt het wel op aan, bij dapper marketing leadership.

Als de drivers die belangrijk voor ons zijn worden gestimuleerd, ervaren we een prettig gevoel van welbehagen en geluk. Hoe meer een merk appeleert aan die drivers, hoe hoger de aantrekkelijkheid van een merk, het brand appeal. Als je weet hoe aantrekkelijk je merk is en hoe je het aantrekkelijker kunt maken, kun je de stap maken naar gedragsverandering via gewoonten die op een natuurlijke manier in je leven passen. Die nieuwe gewoonten kun je voeden en aanwakkeren. 

Ralf Strauss is niet alleen voorzitter van de Duitse marketingvereniging, maar tegenwoordig ook van de Europese 'moeder aller marketingclubs', de EMC. Met recht een eindbaas marketing dus. Digitalisering en betere organisatie van marketing moet professionals in het vak in staat stellen écht potten te breken. Ook bij de lange weg terug omhoog die de samenleving, de economie en het vak te wachten staat: "Als je marketing vergelijkt met terreinen als supply chain, controlling en finance is het niveau van digitalisering daar veel beter ontwikkeld".