Natalie Holwerda-Mieras

Hallo! Wat fijn dat je dit stukje wilt lezen, ik hoop dat je er eens lekker voor bent gaan zitten. Mijn naam is Natalie Mieras, ik ben een storytelling-expert en wil je graag een verhaal vertellen. Mijn verhaal valt in zeven delen uiteen. We gaan het hebben over de volgende onderwerpen...

Veel managers hebben er rond deze tijd van het jaar een beetje buikpijn van: wat zal ik eens zeggen tijdens de kerst- of nieuwjaarsborrel? Het is misschien wel het moeilijkste praatje van het jaar omdat er iets heel anders van je verwacht wordt. Je hebt geen slides om je aan vast te houden en je hoeft niemand ergens van te overtuigen. Cognities brengen je in dit geval dus helemaal nergens. Daar sta je dan met een glas in je hand terwijl je collega’s je verwachtingsvol aankijken. Het enige dat je hoeft te doen is te inspireren. Maar ehm… hoe doe je dat eigenlijk? Hoe breng je dat warme kerstgevoel over in een toast? 

Sommige sprekers staan nog geen twee minuten te vertellen als jij alweer afhaakt. Het lukt je met de beste wil van de wereld niet om je hoofd erbij te houden. Je wordt overvallen door een soort moeheid en het kost je veel energie om te volgen wat er gezegd wordt. Als je naar de spreker kijkt zie je een pratend hoofd. Er is niets in het verhaal dat je raakt, niets dat je gedachten prikkelt. Je hoort eigenlijk alleen maar woorden. 

Dat Mark Zuckerberg een nerd is, weten we natuurlijk al langer. Op het internet wemelt het van de voorbeelden waarin Mark nét het verkeerde zegt op het verkeerde moment. Google even op ‘Zuckerberg + akward’ en je kunt uren vooruit. Mijn persoonlijke favoriet is de manier waarop hij Facebook-coo Sheryl Sandberg bij zijn personeel introduceerde. Hij sprak daarbij de woorden: "When I met Sheryl, the first thing I said was that she had really good skin…..and she does", terwijl hij wees naar Sheryl, die geen krimp gaf.

Als ik jou vraag hoe je tijdens een gesprek contact moet maken, hoef je daar waarschijnlijk niet lang over na te denken. Gewoon: de ander aankijken, je goed concentreren op wat er gezegd wordt en knikken of hummen als je de ander begrijpt. En als jij praat probeer je aan te haken bij wat de ander gezegd heeft en check je ondertussen of de ander het begrijpt. 

Onlangs overkwam het me nog. Ik stond tijdens een training een stukje theorie uit te leggen toen ik zag dat de ogen van mijn deelnemers begonnen te dwalen. Ze zakten steeds iets verder weg in hun stoel en gaven nog maar weinig respons. Ik voelde de energie de grond inzakken en als vanzelf ging ik meer mijn best doen. Net een tikkie meer uitpakken met dat voorbeeld, net wat meer expressie geven, net wat meer interactie zoeken. Maar hoe harder ik ging werken, hoe passiever de groep leek te worden. Herkenbaar? Vast. Iedere spreker maakt het vroeger of later mee. Maar hoe komt het eigenlijk dat je publiek zijn interesse verliest? Ik zet vijf mogelijke oorzaken op een rijtje.

Elk jaar rond de uitreikingen van de Emmy’s, Golden Globes en de Oscars is het wel weer een paar keer raak: de prijs wordt gewonnen door een acteur die zichzelf in de uren daarvoor nèt iets teveel moed ingedronken heeft. Zo’n acteur staat voor de uitdaging om zonder struikelen het podium te bereiken en ook nog eens een samenhangende speech te houden. Soms gaat dat helemaal mis, maar verrassend vaak gaat dat ook goed. Ik vind de speeches van dronken acteurs mateloos fascinerend: het is alsof ze tijdens een aardbeving een ijl klassiek stuk op de viool spelen: alles schuift en draait, maar ze kunnen hun instrument - hun stem, hun aandacht en taal - toch blijven controleren. En juist daaraan zie je hoeveel meters ze gemaakt hebben op het podium. Zo met de feestdagen voor de deur leek het mij een mooi moment om de beste dronken speeches van 2014 de revue te laten passeren, en om te kijken of wij gewone stervelingen daar nog iets van kunnen leren.

De uitzending van DWDD University met Robert Kranenborg over 'De Koe' was een mooi voorbeeld van mondelinge kennisoverdracht. Ondanks dat het qua duur op een college leek, was de vorm anders. En vooral: minder overtuigend dan zou kunnen. Met een beter opgezette verhaalstructuur had Kranenborg z'n waardevolle boodschappen veel meer kracht kunnen bijzetten. Dat toont het verhaal aan van iemand die vindt dat we meer planten moeten eten.

Storytelling is een heus buzz-woord. De cursussen, boeken en blogs rond dit onderwerp zijn bijna niet aan te slepen. Iedereen heeft het erover, maar bijna niemand weet wat er nu eigenlijk mee bedoeld wordt. Gaat het over het gebruik van anekdotes, de stijl van vertellen of het vormgeven van een bedrijfsverhaal? Wie het weet mag het zeggen. Hoe het ook zij, de opwinding rond het begrip storytelling is volkomen terecht. Wie het verhaal goed vertelt, krijgt nu eenmaal meer voor elkaar. Als presentatie-experts zien we het dagelijks: een sterke inhoud alleen is niet genoeg om te overtuigen. Het gaat er vaak niet om wat er verteld wordt, maar hoe het verteld wordt. Zeker als het publiek wat minder gemotiveerd is.