Menno van Leeuwen (ABN AMRO): “Radicale innovatie is nodig om relevant te blijven”

Menno van Leeuwen is een aantal maanden in functie. Officieel ‘teamlead ideation innovation centre’, in normale mensentaal leidt hij de afdeling waar ABN AMRO experimenteert met radicale vernieuwing, “echt experimenteren met nieuwe business- en verdienmodellen”. Een initiatief van de Raad van Bestuur van de bank, omdat ook daar duidelijk is dat het oude bankmodel onder druk staat. “Je moet nu snel experimenteren en leren. Daar hebben we een aparte omgeving voor opgezet.”

Een aparte omgeving, omdat je dan los van de dagelijkse praktijk met zijn eigen problemen, ‘out of the box’ kunt denken en handelen. Met korte doorlooptijden, te beginnen met het bedenken van ideeën. Die worden voorgelegd aan een innovation board die binnen drie maanden laat weten of een experiment wel of niet door kan gaan. Waarna het gedachtengoed in sprints van enkele maanden in de praktijk wordt gebracht, zodat het binnen een jaar ook echt werkelijkheid kan worden.

“We willen uiteindelijk een aantal radicale innovaties per jaar afleveren, laten het er vijf zijn. Dan moet je wel met zo’n 200 à 300 ideeën beginnen en tientallen experimenten kunnen draaien. We zijn nu gestart met de eerste drie, dus dat tempo hopen we op te voeren.”

“Ideeën genoeg, maar de intergratie kost tijd”

‘We’ is een afdeling met in totaal 25 man personeel, waarvan er 8 in het team van Van Leeuwen zitten. Gevestigd in het hart van de bank, waar veel contact is met andere afdelingen en collega’s die daar werken. Om ze te betrekken, ook vooraf, en warm te maken voor veranderingen. Want daar ligt, zoals bij elk bedrijf dat de cultuur wil veranderen, een grote uitdaging.

“Dat is de grootste uitdaging. Ideeën genoeg, maar pas wanneer de intergratie daarvan een feit is, is het een succes en dat kost tijd. De voorloper van onze afdeling is vier jaar gelden gestart met crowdfunding, dat toen net een beetje begon te spelen. Aanvankelijk werd gezegd: het is nog klein en het verloopt buiten de bank om dus wat moeten we ermee. Desondanks is het opgepakt en inmiddels heeft ABN AMRO een eigen crowdfunding platform opgezet dat een maand geleden echt live is gegaan. Dat kost dus ruim drie jaar. Niet snel genoeg voor de huidige ontwikkelingen.”

Want die ontwikkelingen gaan soms razendsnel. Kijk naar de opkomst van Bitcoin. Daar had een paar jaar geleden nog vrijwel niemand van gehoord, maar inmiddels snappen steeds meer mensen de voordelen, zoals als de lage kosten en de mogelijke snelheid van overboeken, ook internationaal. “Ik denk dat er op het gebied van betalen heel veel nieuwe uitdagingen komen en nieuwe toetreders ontstaan.

Als je naar alle randen van de bank kijkt: kredieten, verzekeren, beleggen, de dealing room, dan zie je allemaal nieuwe uitdagingen.” Uitdagingen die de bank in een spagaat dwingen. Aan de ene kant willen klanten gewoon goede, betrouwbare, solide maar ook goedkope dienstverlening, maar tegelijkertijd vragen diezelfde klanten om vernieuwing en nieuwe diensten. Dus moet je je als bedrijf op beide richten.

“We moeten in de modus komen om al die ontwikkelingen te omarmen en daarmee te innoveren, te ondernemen en te leren”

En dat alles onder de druk van de tijd. Een wereld die verandert, de opkomst van nieuwe spelers, nieuwe wetgeving waar je ook aan moet voldoen. Er ontstaan steeds meer initiatieven buiten de bank om die met oude bankfuncties te maken hebben “En als je die lijn doortrekt en ziet hoe snel dat gaat, dan is het gewoon zonneklaar dat als je niets onderneemt je elk jaar achteruit gaat. En dat is iets wat wij niet willen.”

En dus hebben Van Leeuwen en zijn team een belangrijke taak. Waarbij ze zoveel mogelijk gebruik maken van de input van zowel klanten als relaties. “Het was mijn overweging om na 15 jaar ander werk bij ABN AMRO hier aan de slag te gaan: de ‘sense of urgency’ is echt groot. Als we niks doen, gaat het fout. Daarom heb ik de handschoen opgepakt. (…) We moeten in de modus komen om alle ontwikkelingen te omarmen en daarmee te innoveren, te ondernemen en ervan te leren.”