Boek-apps of iBooks?

9 juli 2013, 04:59

Waarom zet Apple boeken in een winkel zonder publiek?

Als uitgever kon je tot voor kort zelf bepalen of je een boek als app of als iBook voor (met name) de iPad uitbracht. Die tijd is voorbij, want Apple bepaalt nu of je digitale boek in de App Store of in de iBookstore op de boekenplank wordt gezet. Met grote gevolgen voor de uitgevers en schrijvers.

Snel wat jaartallen: Apple heeft sinds 2008 een App Store – toen nog alleen voor iPhone 3GS en iPod – sinds 2010 is de App Store er ook voor de iPad. Een van de grootste categoriën in de App Store is ‘boeken’. Sinds september 2011 is er ook de Nederlandse iBookstore.

Wat is het verschil en ben ik er blij mee?

Het verschil was zo simpel in 2011. Als je tekst-e-boeken maakte, verkocht je ze in de iBookstore, al het andere ging via de App Store. Wij doen in kinderboeken en om die reden maakten wij kinderboek-apps voor de AppStore en geen kinder-e-boeken voor de iBookstore.

Daarvoor moet ik een klein beetje techniek uitleggen. Geen angst, het is maar heel kort. Het kenmerk van kinderboeken is dat ze veel beeld bevatten. In de traditionele ‘platte’ e-books werkt dat niet, omdat die een flexibele opmaak hebben. Zo kun je bijvoorbeeld de lettergrootte aanpassen, maar daarmee wordt ook de pagina-opmaak gewijzigd. Het beeld komt dan ineens op hele rare plekken te staan.

Met de komst van ‘ePub3’ is daar een oplossing voor gevonden. E-boeken met zogenaamde fixed layout werden nu mogelijk. Apple was de eerste die dit ondersteunde met iPhone en iPad. Sterker, in deze ePub3(-variant – voor de kenners) waren ook kleine animaties, geluid en beperkte interactiviteit mogelijk. Ja, Apple stelde zelfs een gratis programma beschikbaar om dit type e-books te maken, iBook Author.

De grens tussen een boek app en een e-boek vervaagt

Een sterk ‘verrijkt’ e-book kan meer dan de simpelste boek-app. Ineens konden wij dus met onze digitale kinderboeken kiezen tussen de twee winkels. Wat bepaalde dan voor ons de keuze voor de e-boek in de iBookstore of een app in de App Store? In principe was dat één overweging: geld. Chiquer gezegd: de ROI. De kosten voor het maken van een verrijkt e-book zijn in het algemeen lager dan het maken van een boek-app. En niet ieder digitaal kinderboek heeft alle toeters en bellen nodig. Dat is soms zelfs niet gewenst.

Sinds augustus 2012 verkopen wij daarom een aantal van onze titels als e-boek met fixed layout in de Nederlandse iBookstore. We waren zeker niet ontevreden over de eerste resultaten. Op verzoek van CB (voorheen Centraal Boekhuis) heb ik op 3 april van dit jaar voor een zaal ‘boekenvakkers’ verteld over onze eerste ervaringen met ePub3. Dit waren toen mijn pro’s en cons in het kort:

Tevreden? Nee!

Vind ik dat nu nog steeds?

Heel positief is dat uit de maandelijkse e-boekverkopen blijkt dat we het meest verkopen via de iBookstore, daarna komt bol.com en dan komt een hele tijd niets tot de rest van e-boekverkopend Nederland. Zoals ik laatst iemand hoorde zeggen, het is geen 80/20-regel, maar een 98/2-regel. Ook is positief dat de verkoopprijs iets hoger lijkt te mogen zijn dan die van een boek-app. De consument is niet zo zuinig als bij apps.

Maar ben ik tevreden? Nee! Om twee redenen.

  1. Niet ik bepaal mijn verkooplocatie, maar Apple. Voorheen bepaalde ik als uitgever of ik mijn digitale kinderboek in de App Store wilde plaastsen of in de iBookstore. Dat is niet langer het geval. Apple heeft die beslissing sinds een paar maanden naar zich toe getrokken. De regel van Apple is nu: als een digitaal boek functionaliteiten heeft die mogelijk zijn binnen de iBookstore, dan moeten ze in de iBookstore. Tot welke problemen dit leidt, kunt u hier lezen op ons blog.
  2. De iBookstore is bijna twee jaar na de komst in Nederland bij het grote publiek nog te onbekend. Steeds kregen wij vragen van mensen die onze titels zochten. Die dachten dat alles wat Apple aan boeken aanbiedt, via de categorie boeken van de App Store gaat.

Die twee punten verhouden zich slecht tot elkaar. Apple stelt dus eisen, maar doet niets om de bekendheid van de iBookstore te vergroten. Hun desinteresse wordt pijnlijk duidelijk als je bedenkt dat de App Store standaard als app op een iPhone of iPad staat, terwijl je de iBookstore apart moet downloaden. Gewoon de iBookstore default maken zou een enorme toename in de bekendheid en het succes ervan betekenen. Hoe moeilijk is dat voor Apple om op te lossen?

Wat Apple doet, is je wegsturen van een A1-locatie waar veel aanloop is naar een onbekende winkel op een afgelegen fabrieksterrein. En of wij als uitgevers zelf even kunnen zorgen voor de bekendheid van de winkel waarin we verplicht geplaatst worden.

10 tot 30 keer meer boeken verkocht

Ik vond het probleem van de onbekendheid steeds moeilijk te kwantificeren, maar deze week las ik dit artikel uit de Verenigde Staten. Uit de ervaring van een grote digitale uitgever aldaar blijkt dat de App Store tussen de 10 tot 30 keer meer boeken verkoopt dat de iBookstore. Zelfs als een e-boek werd ‘gefeatured’ in de iBookstore en niet in de App Store veranderde die ratio niet (voor de goede orde, het gaat hier om adapties van boek-apps t.b.v. de iBookstore).

Ook deze uitgever voert de volslagen onbekendheid van de iBookstore op als reden. Naar aanleiding van dit artikel las ik een reactie van Carisa Kluver, oprichter en CEO van digital-storytime.com:

“iBookstore is a ghost town in comparison to App Store. Why shelf your books in a store with no real traffic?”

Ik ben het eens met Carisa, maar helaas ben ik niet langer degene die dat mag beslissen. Quid pro quo, Apple. Wel eisen stellen, maar zelf niet leveren? Doe eens wat voor je 30 procent!

Bert Vegelien
uitgeefadviseur bij Vegelien Advies

Categorie
Tags

11 Reacties

    boezeman

    Ware woorden Bert. En boeiend om te lezen, vooral omdat ik aan de andere kant van hetzelfde spectrum zit. Wij geven ook boeken-apps en e-books uit, maar enkel voor volwassenen.

    Zo is je eerste overweging ‘Als je tekst-e-boeken maakte, verkocht je ze in de iBookstore’ voor ons zeer zeker niet waar. Tenminste, als je deze letterlijk neemt, wat zou kunnen. Bijna al onze boeken zijn tekst only, en dus volgens deze stelregel nooit geschikt voor de App Store. Dat geldt alleen als je uitgaat van het al dan niet verrijken van tekst, waarbij je geen rekening houdt met variaties in de vorm van het medium. Dus tekst blijft gelijk, maar de manier van presenteren verandert. Ook dat kan een reden zijn om juist voor de App Store te kiezen boven de iBookstore.

    Wat je zegt over de nadelen aan de iBookstore onderschrijf ik voor een groot deel. Bij ons is het een belangrijker speler, en veel belangrijker dan de App Store, maar er wordt bij lange na nog niet uitgehaald wat erin zit. Dat komt inderdaad door het niet standaard meeleveren van iBooks op iOS devices, maar ook door de beperkte mogelijkheden van de iBookstore. Slecht gecategoriseerd, zoeken is de hel en filteren op content (om de selectie steeds scherper en dus voor jou relevanter te krijgen) is niet of nauwelijks mogelijk.

    Aan de andere kant, is de App Store voor mij wat iBooks voor jou is. Ik zie de categorie Boeken in de App Store als een kinderboekhandel of speelgoedwinkel, waar elk volwassenenboek totaal niet in op zijn plek is. Mijn vraag (of beter: frustratie) is dan ook: waarom niet minimaal één extra onderverdeling tussen kinderen en volwassenen? Hoe moeilijk kan dat nou zijn?

    Genoeg te wensen dus, in welke hoek je ook zit. Hopelijk pakt Apple iBooks binnenkort weer eens serieus op (op winkelniveau, niet op creatieniveau) en worden deze problemen aangepakt.


    9 juli 2013 om 06:58
    boezeman

    Jij hebt net zo goed gelijk. Dat is het interessante hieraan: de verschillende perspectieven bij verschillende soorten uitgevers.

    Voor Apple is één ding het allerbelangrijkste, en dat is de verkoop van apparaten. Alle stores die daaronder hangen, van iTunes tot App Store en iBookstore, zijn om die apparaten meer waarde te geven, maar niet iets waar focus op ligt. Was dat wel zo geweest, dan waren ze inmiddels flink verbeterd.

    Ik vraag me ook af of Apple wel de expertise heeft om een goede online boekhandel neer te zetten. Zoals ze het nu doen, lijkt het wel alsof de baas daar een cursus Getting Things Done heeft gevolgd: pile, don’t file. En dat zou op zich nog niet zo erg zijn, mits er een heel goede zoekfunctionaliteit was geweest.


    9 juli 2013 om 07:40
    Kurt Vermoesen

    Interessant, ik leer weer bij. Het straffe is dat Apple een uitgever op die manier op kosten jaagt indien die verplicht wordt het e-book uit te geven als app.

    Ik ben bijna blij dat onze e-books nog “tekstgedreven” zijn…


    9 juli 2013 om 12:48
    Jurgen Willems

    Kurt, het is niet zo dat Apple je kan verplichten een app te maken voor iets. Enige regel is dat een app meer functionaliteiten moet bevatten dan in epub3 mogelijk is. Anders wordt de app afgekeurd met de melding dat het boek als epub moet worden aangeboden in iBooks. Zodra je de functionaliteiten overstijgt moet je trouwens per definitie naar een app of webapp.


    10 juli 2013 om 10:05
    Mathijs

    Beetje gezeur om niets dit.

    Pas je marketing hier op aan en het is zo opgelost. iBooks is geen platform dat onmogelijk te vinden is. En met de eenvoudige gebruikersinterface van Apple heeft iedereen zijn weg naar iBooks zo gevonden. Zelfs mijn ouders vonden hem in no-time.

    Daarnaast, Apple biedt honderden duizenden boeken en apps aan, net als in een gigantische boekenwinkel of een warenhuis, vraagt dit om structuur. Wanneer je een kinderboek uitbrengt dat ook interactief is, bepaal jij dan of het bij de boekenafdeling komt of bij de speelgoedafdeling?

    Het is nou eenmaal zo en uiteraard begrijp ik de frustratie, maar wees een ware ondernemer en pas je aan deze richtlijnen aan. Misschien kom je er uiteindelijk achter dat je er ook nog je voordeel uit kunt halen.


    10 juli 2013 om 11:44
    Bert Vegelien

    Ha Mathijs! (ik ken maar 1 Mathijs met 1 ’t’ ;). Gezeur om niets omdat je ouders de iBookstore kunnen vinden? Beetje merkwaardig om n=1 als waarheid te verheffen boven de ervaringen van mij, van Open Air en van digital-storytime.com en voor zover ik begrijp ook van Boezeman. En als je weet wat je zoekt, is het vinden niet zo moeilijk. Apple heeft met de iBookstore een winkel die oneindig veel beter kan, maar de interesse is er kennelijk niet.

    En zoals Boezeman terecht ook al opmerkt, er is slechte cetagorisering en slechte filtering met als gevolg dat wanneer iemand de iBookstore wel kan vinden, het lastig zoeken is naar een boek dat bij de persoon past.

    Ik ben met mijn enhanced e-books afhankelijk van Apple. Mag ik dan verwachten dat ze een goede winkel leveren?


    10 juli 2013 om 13:40

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!