Open Innovatie: Brainport of Zuidas?

Open Innovatie is een trend waar ondernemingen, kennisinstellingen en overheden niet meer omheen kunnen. In het vorige artikel – Open Innovatie: hype of trend? – heeft u kunnen constateren dat Open Innovatie nog volop in ontwikkeling is en zich als een olievlek verspreidt over de wereld. Het is echter niet aannemelijk dat Open Innovatie overal zal landen. Voorwaarde voor Open Innovatie is namelijk een stimulerende omgeving en in die omgevingen bestaan internationaal, landelijk of zelfs regionaal grote verschillen. In dit artikel licht ik toe op wat voor type omgeving een onderneming zich moet richten om gebruik te maken van de meerwaarde die Open Innovatie biedt. En wat overheden en kennisinstellingen zouden moeten doen om dit te faciliteren.

Netwerken activeren Open Innovatie

In Henry Chesbrough’s boek “Open Innovation: researching a new paradigm” hebben Joel West en Caroline Simard getracht de geografische aantrekkingskracht van Open Innovatie inzichtelijk te maken. In onderstaande figuur wordt de aantrekkingskracht van een innovatieve regio’s geprojecteerd op twee assen:

• Tie Strength: de diepgang van het netwerk. ‘Deep ties’ staan voor sterke banden met een klein aantal partners, vaak binnen de eigen branche. ‘Wide ties’ staan voor minder diepgaande banden met een veel groter aantal partners, vaak in verschillende branches.

• Tie Formality: de mate waarin contacten formeel of informeel zijn.

Figuur 1: Nature of interfirm ties enabling Open Innovation (Simard & West, 2006)

Kennisdeling, netwerkmanagement & Open Coffee

‘Wide ties’ en ‘informal ties’ zijn niet de enige stimuli voor Open Innovatie. In 2006 heb ik in opdracht van de TU/e – Innovation Management, Philips en Brainport onderzoek gedaan naar andere aspecten die zorgen voor een gezonde omgeving voor Open Innovatie:

Tabel 1: voorwaarden voor Open Innovatie in regio’s

Regionale aantrekkingskracht

Hoe meer aspecten aanwezig zijn in een regio, hoe groter de kans op succesvolle Open Innovatie. De afgelopen jaren heb ik wereldwijd talloze regio’s bezocht om hier onderzoek naar te doen. In het voorbeeld hieronder worden enkele van deze regio’s op het assenstelsel van Simard & West geprojecteerd.

Figuur 2: regio’s die Open Innovatie stimuleren

Er zijn drie soorten regio’s te onderscheiden: type 2 en 3 hebben de grootste kans om Open Innovatie succesvol toe te passen. Kijkende naar de lijst van voorwaarden voor Open Innovatie, zien we dat bijvoorbeeld Brainport aan veel voorwaarden voldoet. Zwakke punten zijn de centralisatie van het netwerk rondom enkele grote spelers en de beperkte kennisdiversiteit. De Zuidas kent daarentegen minder stimuli voor Open Innovatie, veel van de facetten zijn niet of beperkt aanwezig. Door de ontwikkeling van Open Innovatie, bijvoorbeeld van de high-tech naar de dienstensector, zullen sommige aspecten wellicht minder belangrijk worden.

Conclusie

Afsluitend kan gesteld worden dat ondernemingen die Open Innovatie ambiëren er goed aan doen om zich te oriënteren op de verschillende sterke en zwakke punten van (inter)nationale regio’s. Nadat de keuze voor de regio gemaakt is, is er echter nog een lange weg te gaan. In het volgende artikel bespreek ik vijf stappen om te organisatie te ‘openen’ voor innovatie.