Lemniscaat ‘geboycot’ door Bol.com: ‘Zij zijn groot en wij zijn klein’

11 september 2008, 06:34

{title}En dat is… niet eerlijk. De boeken van uitgeverij Lemniscaat zouden al twee maanden niet meer verkrijgbaar zijn bij Bol.com. Volgens Lemniscaat komt dit, omdat Bol.com op een nogal agressieve, dwingende manier korting had geëist op de boeken. Toen de uitgever weigerde, heeft Bol.com alle boeken van Lemniscaat op ‘niet leverbaar’ gezet. Bol.com doet aan chantage, vindt Lemniscaat, en dat heeft de uitgeverij opgeschreven in een persverklaring waarin het de oorlog verklaart aan Bol.com. Jean Christophe Boele van Hensbroek van Lemniscaat zegt via de telefoon: ‘Als je Daniël Ropers aan de lijn krijgt, moet je hem vragen of er nog meer uitgeverijen zijn waarvan hij het aanbod met driekwart heeft teruggebracht.’

Daniel Ropers, algemeen directeur van Bol.com, is genoodzaakt om te reageren. En dat doet hij: ‘Wij zijn zeer verbaasd en verrast door de opstelling van uitgeverij Lemniscaat. Er is geen sprake van een boycot van Lemniscaat door Bol.com. Wij boycotten namelijk noch Lemniscaat noch enige andere uitgeverij, hebben dat nooit gedaan en zullen dat ook niet doen.’ De oorlogsverklaring van Lemniscaat valt niet in goede aarde bij Bol. Het ligt ingewikkeld.

‘Wel is het zo’, vervolgt Ropers, ‘dat wij een aantal titels van hen niet leveren omdat de kosten hiervan niet opwegen tegen de baten. Hun bestsellers en belangrijke nieuwe titels verkopen wij gewoon.’

Op bezoek

In voorjaar 2008 bezocht Bol.com Lemniscaat. Boele van Hensbroek: ‘Al snel in het gesprek, dat in een zeer vriendschappelijke sfeer verliep, werd duidelijk dat Bol met ‘samenwerking’ bedoelde dat de kortingen moesten worden aangepast. Bol vond dat zij tenminste ‘marktconforme’ condities moesten krijgen.’

Oorlog

En nu is het hommeles. Lemniscaat: ‘Toen we op titelniveau voorstellen deden, kwam de aap uit de mouw. Bol, zo zei men zelf, was niet marktscheppend, maar marktvolgend. Of in gewone boekentaal: je moet niet verwachten dat Bol een nieuwe titel “in de markt kan zetten”, zoals dat tegenwoordig zo mooi heet. In de realiteit betekent dit dat Bol profiteert van de promotie die de uitgever maakt! Hoe beter de promotie van de uitgever, hoe hoger de omzet van Bol.

Calimero

‘Zullen we het maar gewoon chantage noemen? […] Men dreigde de boeken van Lemniscaat van de Bol-site te halen als wij niet op voorhand hun kortingswensen zouden inwilligen – en aldus geschiedde.’

Lemniscaat gaat los op Bol, terwijl Bol de grootste individuele klant is van de uitgever. ‘Maar zwichten voor chantage is ook niet aantrekkelijk: gaat het vandaag nog om zo’n 5 procent extra marge, morgen staan ze wellicht weer op de stoep.’ Bol is groot, Lemniscaat is klein. En dat is niet eerlijk… ‘Bol is veel sterker dan wij en kan ons gemakkelijk op de knieën krijgen. Wij zouden graag proberen om onze collega uitgevers mee te krijgen, maar dat mag niet.’

Geen totale boycot

Jean Christophe Boele van Hensbroek van Lemniscaat is kortaf aan de telefoon. In zijn verklaring schreef hij, dat er geen Lemniscaat boeken meer verkocht worden op Bol.com. Dat is onzin. ‘Inderdaad, de best verkochte titels zijn nog steeds te koop op Bol.com. Ze zijn natuurlijk bang om de indruk van een boycot te wekken. Maar van de 681 titels die wij hadden, heeft Bol.com er 590 verwijderd. Dat is geen totale boycot, maar feit is, dat daarmee wel gedreigd is. Het resultaat is dat er nu 80 procent van de titels niet meer beschikbaar is op Bol.com. Als je Daniël Ropers aan de telefoon krijgt, moet je hem vragen of er nog meer uitgeverijen zijn waarvan hij het aanbod met driekwart heeft teruggebracht.’

Daniel Ropers: ‘Er is sprake van een verschil van inzicht over de inkoopcondities. Lemniscaat is daarbij een uitzondering, de enige uitgever waarmee we ooit een dergelijk verschil van inzicht hebben gehad. We hebben de afgelopen jaren met meer dan 100 uitgeverijen, van klein tot groot, van zeer gerenommeerd tot vrijwel onbekend, een zeer goede relatie opgebouwd, inclusief de daarbij horende goede onderliggende afspraken. Als een van ons van mening is dat we nieuwe afspraken moeten maken, dan wordt daar gewoon zakelijk over gesproken.’

Onbelangrijke titels

Want, vindt Ropers, de belangen van uitgevers, consumenten en Bol.com liggen in elkaars verlengde. ‘We willen allemaal dat het juiste boek bij de juiste klant terechtkomt, dat er meer boeken worden gekocht door meer enthousiaste lezers. En juist om die reden ben ik er van overtuigd – als Lemniscaat dat ook inziet – dat we er uiteindelijk goed met hen uit kunnen komen.’

Maar ja, Bol.com schrapte wel 80 procent van het Lemniscaat-aanbod, omdat er nu eenmaal titels zijn die niet goed verkopen. ‘Volgens Lemniscaat gaat het daarbij om onbelangrijke titels, waarvan de promotie-inspanningen van bol.com niet de moeite waard zijn’, zegt Ropers. ‘Terwijl het voeren en onder de aandacht brengen van deze titels voor bol.com juist relatief duur is. Er moeten dan ook marktconforme inkoopcondities tegenover staan. Zo werkt ondernemen.’

De meerwaarde van Bol.com?

Lemniscaat is niet onder de indruk van de prestaties van Bol.com. Bij Lemniscaat zien ze de meerwaarde van Bol.com niet in, vindt Ropers. ‘Wij zijn inmiddels een heel grote verkoper van boeken geworden, vergelijkbaar met– zo niet groter dan –menig traditionele boekhandel. Bij alle uitgeverijen hebben wij ons de laatste jaren qua condities bescheiden opgesteld. De afgelopen tien jaar hebben we bij Lemniscaat ingekocht tegen condities die een beginnende boekverkoper die voor het eerst één boek van Lemniscaat inkoopt ook direct krijgt. Maar we zijn wel van mening dat dezelfde inkoopcondities die gelden voor de reguliere boekhandel van onze omvang ook voor bol.com bespreekbaar moeten zijn. Dat is ons principestandpunt geweest in de persoonlijke gesprekken met Lemniscaat. Overigens sluit ik niet uit dat we er – als de emotie eenmaal uit de discussie is – gewoon samen uit zullen komen.’

Op de omzet die Bol.com realiseert met Lemniscaat moet Bol.com een inkoopmarge kunnen krijgen die in de mix vergelijkbaar is met de marge van een grote boekwinkel. Op termijn wil Bol.com daar naartoe groeien, en dat moet bespreekbaar zijn. Ropers: ‘We willen op dezelfde manier worden beloond voor een vergelijkbaar resultaat als een boekwinkel.’

Tegen NRC boeken zegt Boele van Hensbroek: ‘Andere partijen doen in ruil voor extra korting iets voor ons. Bol niet.’ Daarop zegt Ropers: ‘Klopt. Wij zijn een ander soort boekhandel.’ Zie ook: Boek Magazine.

Long Tail

Toch, ook in mijn eigen idee (niet helemaal 100 procent ingevoerd in de materie): Bol.com is geen bakstenen boekwinkel. Anderson’s Long Tail-principe is geldend: waarom zou Bol.com niet lekker alle boeken van Lemniscaat verkopen. Kost toch niets, en als je ook van ‘onbelangrijke titels’ er 1 of 2 per jaar verkoopt, is iedereen blij. Daniel Ropers: ‘Wij willen dit ook, maar de uitgever stelt dat het verkopen van die titels er niets toe doet. Zonder redelijke inkoopcondities: Wie betaalt dan die miljoenen investeringen die wij jaarlijks in de systemen en de verbeteringen van de site doen? Dat leidt tot een fantastisch resultaat en daar is iedereen blij mee: de consument, wijzelf, uitgevers, en auteus. Iedereen. Behalve Lemniscaat. Die is pas blij als we boeken precies zo verkopen als hij het de afgelopen 20 jaar gewend is. Dat is toch niet te verklaren?’ Ropers is teleurgesteld, héél teleurgesteld (off the record).

Van april 2007 tot juni 2011 was ik freelance editor/ communitymanager / hoofdredacteur bij Marketingfacts. Tussendoor werkte ik bij Insites Consulting, IDG Nederland, Saatchi&Saatchi;/Leo Burnett (voor Samsung) en voor onderzoeksbureau WUA. Vanaf 1 november 2021 vorm ik samen met Luuk Ros de hoofdredactie van Marketingfacts.

Categorie
Tags

19 Reacties

    Feeder

    Interessante ontwikkelingen in de boekenbranche. Straks de schoolboeken rechtstreeks van de uitgever naar de brugwup, zonder tussenkomst van de boekhandel. 1-0 voor de uitgever. Maar een succesvolle webshop met de eigen (en soms andermans) handel opzetten en zo een vuist maken tegen bol.com, dat lukt volgens mij nog geen enkele uitgever. Of zie ik successtories over het hoofd?


    11 september 2008 om 06:49
    joyce pool

    Als schrijver bij Lemniscaat – een kleine vis blijkbaar – ben ik wel erg benieuwd of de andere uitgevers wel die hogere percentages hebben betaald. Van vele uitgevers zie ik namelijk boeken die bepaald geen bestsellers zijn (weet ik via inside information) terug op de website van Bol.com.


    11 september 2008 om 06:59
    CasaMan

    Het gaat blijkbaar niet zo goed met Bol als ze dit soort tactieken moeten aangrijpen om kortingen af te dwingen.

    “Terwijl het voeren en onder de aandacht brengen van deze titels voor bol.com juist relatief duur is.”

    Ik snap niet waarom de kosten zo hoog moeten zijn om titels te voeren in een online shop? Moet Bol dan niet eerder naar zichzelf kijken om de interne processen efficiënter te maken om zo de kosten te drukken en de marges te verhogen?

    “Wie betaalt dan die miljoenen investeringen die wij jaarlijks in de systemen en de verbeteringen van de site doen”

    Juist! Bol wil wel miljoenen investeren maar de kosten moeten gedragen worden door de uitgevers? Ik neem aan dat je investeert om die bedragen weer terug te verdienen door bijv. hogere omzetten en hogere marges te realiseren?! Bol doet dus blijkbaar nogal nutteloze en domme investeringen die zich niet terugbetalen..


    11 september 2008 om 07:57
    RubZie

    Van beide kanten een logisch verhaal. Alleen raar om er de pers mee te zoeken, dit lijken mij gewoon onderhandelingen op zakelijk gebied, BOL is geen instelling die verplicht is om boeken van iedereen te leveren lijkt me.

    Is het niet een kwestie van deals met andere online shops maken, zodat die een voordeel van compleetheid t.o.v. BOL krijgen? Dan kan de klant zelf kiezen, en als dat ene boek er bij BOL niet is, kom je wellicht niet meer terug of probeer je het bij een andere site eerst.

    Ik zou dus zeggen: het gaat zo goed met BOL dat ze dit spel hard kunnen spelen, en Lemniscaat moet gewoon meespelen (en dat doen ze ook, op hun manier nu door de pers te zoeken, ook prima).


    11 september 2008 om 08:40
    Wesowes

    Opmerkelijke quote:

    Wie betaalt dan die miljoenen investeringen die wij jaarlijks in de systemen en de verbeteringen van de site doen? Dat leidt tot een fantastisch resultaat en daar is iedereen blij mee: de consument, wijzelf, uitgevers, en auteurs.

    Ik als consument vind het wel erg brutaal van Bol om namens mij spreekt en ik ben het ook geheel niet eens met de statement. Hoewel ik best wel een paar boeken (en cd’s) heb gekocht bij Bol, kan het mij in geheel niet schelen of Bol nu investeert in de site of niet van het geld dat ze verdienen van Lemniscaat…. of aan de consument.

    Daarnaast:

    De investeringen die Bol doet aan haar site zullen (als men correct investeert) voor een hogere omzet, een eenvoudigere afhandeling van bestellingen aan de back-end en dus meer winst. Kortom, een goede investering verdient zichzelf terug. Daarom is dit ook een erg slap argument om aan te halen door Bol.


    11 september 2008 om 09:29
    antiquariaat Anti-Keer

    Wij kunnen de heer Boele van Hensbroek misschien wel helpen. Als antiquariaat verkopen wij ook via de kanalen van BOL.COM. Als ons de titels geleverd worden, willen wij ze wel op onze verkooplijsten zetten. Tegen een bepaalde marge natuurlijk. mensen van Lemniscaat kunnen altijd contact met ons opnemen.

    Gert

    antiquariaat Anti-Keer

    Hengelo


    11 september 2008 om 09:36
    Mathijs vd Kooi

    Raar dat hierover contact met de pers wordt gezocht. Lijkt me een zakelijke onderhandeling die vastgelopen is. Lijkt me voor beide partijen niet goed voor het imago dat dit nu breed uitgemeten wordt in de pers.


    11 september 2008 om 09:48
    Marcos

    De manier waarop Lemniscaat dit onder de aandacht brengt is laakbaar. Zij proberen Bol.com neer te zetten als de grote boeman. Maar uit wat zij zeggen blijkt gewoon dat zij in geen geval water bij de wijn willen doen. Het lijkt mij logisch dat wanneer Bol als een van je grote afnemers een korting wil bedingen je daar minimaal over wilt praten met hen. Om dan in de pers te gaan roepen hoe oneerlijk Bol.com dat spel speelt slaat nergens op en hoort ook niet. Daarbij denk ik dat dit niet de manier is om je zin te krijgen bij Bol.com. Het feit blijft ook dat Bol.com zo groot is dat zij dit spel heel langs kunnen volhouden. Wanneer zij willen en alle boeken van Lemniscaat uit hun assortiment halen denk ik dat dit een grotere impact heeft op de omzet van Lemniscaat als van Bol.com. Ik denk dat Lemniscaat beter even kan bezinnen en weer met Bol.com om de tafel kan gaan zitten.

    ” Juist! Bol wil wel miljoenen investeren maar de kosten moeten gedragen worden door de uitgevers? Ik neem aan dat je investeert om die bedragen weer terug te verdienen door bijv. hogere omzetten en hogere marges te realiseren?! Bol doet dus blijkbaar nogal nutteloze en domme investeringen die zich niet terugbetalen.. ”

    Beste vriend, hoe krijg je hogere marges? Juist, door je inkoopkosten te drukken. Zoals Bol.com nu probeert te doen. Of wilde jij de klanten soms meer laten betalen voor boeken die toch al relatief duur zijn?


    11 september 2008 om 11:52
    Multus

    Een beetje Ahold vs. Coca Cola verhaal toch?

    In ieder geval vreemde actie van Bol.com, als het inderdaad zo is.


    11 september 2008 om 12:08
    koningwoning

    Ik vind het argument van Bol nogal slap.

    Je zegt toch ook niet: omdat ik een nieuw likkie verf in mijn winkel wilde (of nieuw systeem van filen) wil ik extra geld van je?

    Daar heeft de uitgever toch niets, maar dan ook niets mee te maken.

    Aan de andere kant vind ik het ook onzin dat BOL alles MOET opnemen in haar

    Gelukkig lees ik bijna alleen engelse boeken en kan ik dus alles via play.com kopen.

    Veel betere service, betere prijzen…. en niet dat vervelende systeem van bol (ik ben volgens mij de enige in NL die BOL.com echt een k site vind….)

    Bovendien heeft BOL echt niet de long tail die men hier in NL het toedicht en is het duur.

    Voorbeeld:

    CD’s met zoketerm “plaid” (is een band die electronische muziek maakt)

    Amazon.co.uk – 82 – relevant 4 (gem prijs € 20)

    Play.com – 19 – relevant 4 (gem prijs € 16 + geen bezorgkosten)

    Bol.com – 8 – relevant 6 (gem prijs € 20)

    CD’s met zoekterm 65 days of static

    Amazon.co.uk – 12 – relevant 9 (gem prijs € 12,50 )

    Play.com – 4 – relevant 4 (gem prijs € 11,50 + geen bezorgkosten)

    Bol.com – 20 – relevant 3 maar positie 1 en 3 niet… en op positie 6 Destiny’s Child met 8 days of Christmas (gem prijs € 16,50)

    Dus laten we svp alsjeblieft ophouden met doen alsof Bol de nederlandse amazon is…. want zo ver zijn ze nog LANG niet! Ik vind het armoe troef…. in het land der blinden….

    Maar gelukkig kan ik bijna alles in het buitenland, bijvoorbeeld bij Play of amazon bestellen.


    11 september 2008 om 12:25
    chi666

    Een hele bijzondere ontwikkeling, juist omdat Bol.com altijd claimde ELK Nederlandstalige boek te verkopen. Immers, zo stelde ze tenminste twee jaar geleden op het congres het nieuwe uitgeven nog, de kosten voor het toevoegen van een extra boek is 0 dus we draaien er altijd marge op.

    Maar blijkbaar heb je marge en marge. Want de promotiekosten kunnen 0 zijn, zeker aangezien al deze boeken reeds in de database zitten.

    Wel moet ik meneer Ropers gelijk geven dat als zijn inkoopcondities niet vergelijkbaar zijn met die van een traditionele winkel, hij alle recht heeft die wel te eisen. Want bol.com is meer dan een grote winkel volgens mij. En ze doen op een andere manier iets terug voor uitgevers: ze bieden het hele assortiment inzichtelijk aan. Dat ben ik in een traditionele boekenwinkel nog nooit tegen gekomen 🙂


    11 september 2008 om 18:41
    CasaMan

    @marcos

    Winstmarge = (omzet – kostprijs omzet) / omzet * 100

    Gaan de kosten omlaag gaat je marge omhoog, dit is wel heel erg basic beste Marcos.

    De consument of je leveranciers (owee als ze met de pers praten) uit knijpen is niet de enige manier om geld te verdienen.


    12 september 2008 om 05:41
    ITer

    Het is grappig dat de mensen denken dat het verkopen van een boek op een website niets kost.

    -Ten eerste moet het ingevoerd worden in het systeem. Nou hoeft dit veel tijd in beslag te nemen en kost het je misschien een paar euro. Stel dat een boek maar 20 euro kost en het wordt maar één keer in een jaar verkocht??

    – Ten tweede krijg ik het idee dat mensen denken “Het systeem ligt er toch al?!” Waarom betalen we wegenbelasting? De wegen liggen er toch al?! Juist.. onderhoud en verbetering! En dit moet allemaal in de kostprijs berekent worden.

    Lijkt me gewoon heel simpel een geld issue voor beide partijen en de rest ijn gewoon bijzaken.

    Als de uitgever een gewone boekhandel een bepaalde korting geeft bij een bepaalde omzet, lijkt het mij niet meer dan redelijk dat een webshop deze ook krijgt. De uitgever(leverancier) kan toch niet bepalen hoe bol.com (afnemer) de boeken verkoopt?

    Als de uitgever bepaalde voorwaarden heeft voor de korting, moet dit ook redelijk zijn. Gezien het een webshop is kunnen het niet dezelfde voorwaarden zijn, die voor een boekwinkel gelden. Een veel bezochte website heeft echter weer het voordeel dat je een groot publiek kan bereiken. Eén en ander moet bespreekbaar zijn lijkt mij. De media opzoeken is onzin.


    15 september 2008 om 08:25
    Mike

    Die bol.com kan van mij zowieso de pot op. Zo’n beetje elk Engels boek is bij bol twee keer zo duur als bij amazon. De laatste keer dat ik daarom bij bol heb besteld, is al een aantal jaar terug.


    23 september 2008 om 13:21
    Mike

    ITer,

    Het invoeren wordt, zo mag ik hopen, door de uitgeverijen d.m.v een aparte login zelf gedaan. Dus daar liggen de kosten niet in.

    De kosten voor het maken van de app en het onderhoud daarvan worden gedekt door de bestsellers. De onbekende titels geven daarmee alleen kosten in het dataverkeer en extra webruimte. Drie keer niks dus. Daarbij zou het bol.com een competitief voordeel geven om ook onbekende artikelen te voeren. Amazon werkt ook zo en is daarmee ook groot geworden.


    23 september 2008 om 13:34
    jolanda de jong

    Ik vind dat BOL niet moet zeuren. Ik heb als boekhandelaar een symphatieke brief gekregen van Lemniscaat. Helaas spreekt de schrijver ervan zichzelf tegen. N.l. de ECHTE boekhandelaar zou hogere kortingen moeten krijgen omdat het geen ‘jungle om het recht van de sterkste’ zou moeten worden. Mensen, dat is het al! Zouden de uitgevers belang hechten aan een goed advies aan de consument dan kregen juist de kleine particuliere boekhandels hogere kortingen i.p.v. de ketens.


    25 september 2008 om 08:03
    Sjana

    Kortom het is tijd dat er een gedegen concurrent komt die zich kan meten aan Bol.com.

    Misschien een idee voor de uitgevers om hun krachten te bundelen en zelf zo’n dergelijke site op te zetten. Zorg dan wel voor tv-reclame.

    Ik koop geen boeken op Bol en al helemaaaaaal geen speelgoed. Ik steun de kleine boekhandels.


    28 oktober 2009 om 13:17
    Johan Roest

    Jammer dit. Ik kan als twedehandsaanbieder niet meer alle lemniscaatboeken aanbieden via bol. Samen met studieboeken mijn belangrijkste inkomstenbron. En per boek, ongeacht prijs zet bol minimaal 2,94 om. Namelijk 1,95 servicecontract plus 0,99 per boek (en tien procent van de vraagprijs). Volgens mij kunnen ze daar prima de site mee onderhouden EN vernieuwen. Ze zetten meer om dan lemniscaat, en verdienen meer ook, me dunkt. Ik ben daarmee op de hand van lemniscaat, want de betere kinderboeken. En ja ik ben ook blij met bol. Maar dit vind ik machtsmibruik.


    19 juli 2012 om 23:28

Marketingfacts. Elke dag vers. Mis niks!